جهان مثل تماشاخانه ماند

که سعی ما در آن ایفای نقش است...

- تئاتر هنری بسیار دیرپاست که نگاهی به تماشاخانه‌های برجای مانده از عهد باستان در شهر رم ایتالیا ، تدمر سوریه و... ما را به آن توجه می‌دهد.

- نمایش‌نامه به متن قابل اجرا در تئاترگفته می‌شود.

- نمایشنامه معمولاً در قالب گفتگو بین شخصیت‌ها نوشته می‌شود. به نویسنده این متن نمایش‌نامه‌نویس می‌گویند.

- مکان و زمان رخ دادن حوادث و نیز توضیح درباره صحنه قبل از نوشتن متن نمایش اهمیت دارند.

- در نمایشنامه حالات چهره‌ی بازیگر نیز ذکر می‌شود. هر پرده از نمایش، شامل بخش‌های مختلفی است که ساختار نمایش‌نامه را تشکیل می‌دهند.

- در اولین قدم برای نوشتن نمایشنامه، باید تا می‌توانیم نمایشنامه‌های ارائه شده از سوی بزرگان این حوزه را مطالعه کنیم.

- پس‌از مطالعه و کسب آمادگی ذهنی برای نگارش نمایشنامه، می‌بایست داستانی مناسب و جالب و جذاب برای آن یافت. ما در این مسیر می‌توانیم علاوه بر داستان‌های خود، از آثار دیگر نویسندگان هم استفاده کنیم.

- هر داستان، فراز و فرودهایی دارد که می‌بایست آن‌ها را در قالب چند بخش که اصطلاحاً به آن «پرده» گفته می‌شود سازماندهی کرد.

- شخصیت‌پردازی و معرفی دقیق قهرمانان، لازمه‌ی کار نمایشنامه‌نویسی است؛ به این معنی که بازیگران بتوانند به راحتی با آن ارتباط برقرار کنند.

- بازیکنان تئاتر (مخصوصاً پانتومیم) می‌بایست از زبان بدن استفاده کنند؛ و این هنگامی میسر است که نمایشنامه‌نویس در لا به لای آن چه می‌نویسد، پرانتز باز کند و حالات لازم را گوشزد نماید.

- نمایش انواعی دارد از پانتومیم (نمایش بی‌کلام)، نمایش روحوضی و تعزیه‌خوانی گرفته تا نقالی، نمایش عروسکی، تئاترخیابانی، پرده‌خوانی و...، که نمایشنامه‌نویس هنگام نوشتن متن هریک، می‌بایست به ویژگی‌های اختصاصی آن‌ها توجه داشته باشد.

- در نگارش نمایشنامه نیز مخاطب‌شناسی شرط است؛ به این معنی که بدانیم برای کدام گروه سنی و با کدام سطح سواد و دانایی می‌نویسم.

- در نوشتن متن هرگاه به نقل قول‌ها می‌رسیم، می‌توانیم از شکل شکسته و محاوره‌ای کلمات استفاده کنیم.

- اگر داستان نمایش ما، از کتاب خاصی برگرفته شده است، می بایست به رسم امانت‌داری در ابتدا یا انتها متذکر آن شویم.

- از کتاب‌هایی که می‌تواند به ما در امر نمایشنامه‌نویسی کمک کند، می‌توان به "نگاهی به مبانی نمایشنامه‌نویسی و تحلیل نمایشنامه" اثر آقای بابک دهقانی، "اصول و مبانی نمایشنامه‌نویسی" نوشته خانم سیمین امیریان، و "نمایشنامه‌نویسی به زبان ساده برای دانش‌آموزان دوره راهنمایی" نوشته آقای عبدالحی شماسی، اشاره کرد.

- در حوزه نمایشنامه‌نویسی می‌توان در سطح جهانی به گوته آلمانی، شکسپیر بریتانیایی، چخوف روسی، بکت و مولیر فرانسوی و در سطح ملی به بهرام بیضایی، اکبر رادی، علی نصیریان، حسين كياني، سیدحسین فدایی‌حسین و... اشاره کرد.

برای آشنایی بیش‌تر با نمایشنامه‌نویسی و نمایشنامه‌های مناسب مذهبی، می‌توانید به سایت مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی (صحنه) مراجعه نمایید.

.........................................................................................

1 . کولوسئوم

2 . دانشنامه آزاد، مدخل نمایشنامه

3 . همان

4 . همان

5. همان

بیژن شهرامی