فقه و زندگی شماره 393 حرم حرم ائمه(ع)، داراي احکامي است:
اول، حضور در مشاهد مشرفه و قرار گرفتن در کنار قبور و مضجع ائمه(ع) مستحب و زيارت آن‌ها مورد تأکيد و سفارش بسيار در روايات شده است.
دوم، تخريب قبور ائمه و بلکه امامزادگان حرام است.
فقه و زندگی شماره 392 نـــذر کسي که مالي را براي حرم يکي از ائمه اطهار(ع) نذر کرده، آيا مي‌تواند نذر خود را تغيير داده و آن مال را در حرم امام ديگر قرار دهد مثلاً اگر براي حرم امام رضا(ع) نذر کرده باشد، مي‌تواند در حرم امام حسين(ع) قرار دهد؟
فقه و زندگی شماره 391 رکعات نماز سم‌الله‌الرحمن‌الرحيم
نماز از جهت تعداد رکعت به چهار دسته تقسيم مي‌شود:
دسته اول: نمازهاي يک رکعتي و آن در دو مورد است
الف) نماز وتر که آخرين نماز از نمازهاي نافله شب است.
ب) نماز احتياط مثلاً کسي که در نماز چهار رکعتي شک مي‌کند رکعت سوم است يا ...
فقه و زندگی شماره 390 مسلمان مسلمان داراي احکامي است:
اول: مسلمان کسي است که شهادتين را پذيرفته باشد و دشمن اهل‌بيت(ع) نباشد و نيز در مورد آنان غلو نکند. هر کس اين ويژگي را داشته باشد، جزء مسلمانان است و ...
فقه و زندگی شماره 389 ديده نشدن امام جماعت يا صف جلو آيا ديده نشدن امام جماعت يا صف جلو، مُخلّ به جماعت است؟
جواب: اين مسئله دو صورت دارد:
الف) ديده نشدن امام جماعت يا صف جلو به علت وجود ديوار يا مانع ديگر باشد، مثل اين‌که امام داخل محراب است و صف ادامه پيدا کرده و
...
فقه و زندگی شماره 388 فـرق مـکان و لبـاس نمازگـزار بين مکان و لباس نمازگزار دو فرق وجود دارد:
فرق اول: لباس نمازگزار بايد پاک باشد، اما مکان نمازگزار لازم نيست پاک باشد. بله اگر مکان نمازگزار نجس و خيس است که سبب مي‌شود بدن يا لباس وي نجس شود، در اين صورت بايد مکان وي پاک باشد.
فرق دوم: اگر نمازگزار مرد است نبايد لباس او ابريشم باشد، اما در
...
فقه و زندگی شماره 387 شرط علمي در احکام در مواردي تا انسان متوجه نباشد، حکم بر وي مترتب نمي‌گردد. به اين‌گونه امور شرط «ذکري» يا «علمي» گفته مي‌شود، به نمونه‌هايي از اين دست اشاره مي‌نماييم:
فقه و زندگي شماره 386 آیا بحث ولایت فقیه، بحث فقهی است یا كلامی؟ پاسخ آيةالله‌العظمي جوادي آملي:
پيش از آن‌كه از اثبات ولايت فقيه در عصر غيبت سخن بگوييم و بر ضرورت آن برهان اقامه نماييم، لازم است روشن شود كه بحث از ولايت فقيه، بحثى فقهى استيا بحثى كلامى؛ زيرا در هر يك از اين دو صورت، ولايت فقيه، سرنوشتى جداگانه خواهد داشت و وظايف و اختيارات فقيه و همچنين ولايتى يا وكالتى و انتصابى يا انتخابى بودن آن، بستگى كامل به اين بحث دارد...
فقه و زندگی شماره 386 اهل‌بیت(ع) احکامی در موضوع خاندان پیامبر(ص) می‌باشد:
1. دشمنی با خاندان پیامبر(ص) مستلزم کفر است. البته همه مسلمان‌ها خاندان پیامبر را دوست دارند، ولی اگر احیاناً شخصی پیدا شد که دشمنی خاندان پیامبر را به دل دارد، احکام کفر بر او
...
فقه و زندگی شماره 385 بوي دهان و مسجد با اين‌که رفتن به مسجد مستحب است و فقها تأکيد مي‌کنند که نمازهاي واجب در مسجد خوانده شود، ولي همين بزرگواران فرموده‌اند، در يک مورد نرفتن به مسجد بهتر است و آن در صورتي است که دهان بوي نامناسب دارد که سبب آزار و اذيت مردم شود.
فقه و زندگی شماره 384 موارد سجده بدون ذکر در سه مورد سجده بدون ذکر صحيح است:
1. برخورد پيشاني به مهر: کسي‌که فرادا نماز مي‌خواند، هنگام سجده، پيشاني او به مهر برخورد کند و ناخودآگاه بلند شود، بايد اين را يک سجده به‌شمار آورد. اين اتفاق اگر در سجده اول بيفتد بايد بنشيند و بعد از آن يک سجده ديگر انجام دهد و
...
فقه و زندگی شماره 383 اهميت و مراتب نماز فرق نماز با بقيه تکاليف شرعي اين است که بقيه تکاليف شرعي مانند روزه، حج، جهاد و... در صورت عجز از مکلف ساقط مي‌گردد، ولي نماز در هيچ حال از انسان ساقط نمي‌شود، بلکه شکل آن تغيير مي‌کند، مثلاً کسي‌که مي‌خواهد نماز واجب بخواند، در مرحله اول بايد ايستاده نماز بخواند، بدون اين‌که تکيه کند. اگر از اين مرحله عاجز شد، بايد بايستد و ...
فقه و زندگی شماره 382 آزار و اذيت ديگران اجماع فقها به پيروي از آيات و روايات، قائم شده است بر اين‌که آزار و اذيت مردم حرام است، از اين قانون چند نتيجه مي‌توان گرفت:
1. اشخاصي که در مجاورت و همسايگي يکديگر قرار گرفته‌اند، بايد متوجه اين نکته باشند که آزاري به يکديگر نرسانند.
2. در امر به معروف و
...
فقه و زندگي شماره 381 قنوت در مورد قنوت (دعاي دست) به چند نکته توجه کنيم:
اول- قنوت در همه نمازها مستحب است، چه نمازهاي واجب و چه نمازهاي مستحب. به‌جز نماز عيد فطر و قربان که قنوت‌هاي نُه‌گانه در آن دو الزامي است.
دوم: در قنوت هر دعايي خوانده شود، اشکال ندارد. ولي سفارش شده
...
فقه و زندگي شماره 380 آهسته‌خواندن کلمات نماز در مواردي کلمات نماز بايد آهسته خوانده شود:
اول- حمد و سوره نماز ظهر و عصر، به‌جز نماز ظهر روز جمعه که بلندخواندن آن اشکال ندارد.
دوم- حمد در نماز احتياط که حتي بسم‌الله آن هم بايد آهسته خوانده شود. مقصود از نماز احتياط، نمازي است که به سبب شک در رکعات واجب مي‌شود.
سوم- در رکعت سوم و چهارم که نمازگزار مخير است حمد بخواند يا تسبيحات اربعه، ولي هر کدام را که انتخاب کند، بايد آهسته بخواند.
چهارم- کسي‌که
...
فقه و زندگی شماره 379 تبعيت در نماز جماعت در نماز جماعت يک اصل کلي حاکم مي‌باشد و آن، اصل تبعيت است. يعني مأموم بايد در نماز جماعت از امام پيروي نمايد. از اين قانون چند نتيجه گرفته مي‌شود:
اول: مأموم نبايد قبل از امام، تکبيرةالاحرام را بگويد. در حقيقت اين يک استثناء در باب اذکار محسوب مي‌شود، زيرا جلوافتادن از امام جماعت در اذکار نماز اشکال ندارد، به‌جز تکبيرةالاحرام.
دوم: جلوافتادن از
...
فقه و زندگی شماره 378 شفافيت کلمات نماز فقها مي‌فرمايند: لازم است کلمات نماز به‌صورت واضح و شفاف بيان گردد.
از اين قانون، نتايجي به‌دست مي‌آيد:
اول- در حال سرفه، عطسه و خميازه، کلمات نماز گفته نشود، بلکه نمازگزار بايد صبر کند اين حالات تمام شود بعد کلمات نماز را بگويد.
دوم- مخارج حروف بايد تفکيک شود، مثلاً مخرج «ظ» غير از مخرج «ز
...
فقه و زندگی شماره 377 سفر معصيت کسي‌که غرضش از مسافرت انجام معصيت است، سفر او سفر معصيت به‌شمار مي‌رود.
سفر معصيت داراي احکامي است:
1. اگر سيدي به سفر معصيت اقدام کرده و در راه خرجي خود را تمام کرده است، نمي‌شود از خمس به او کمک کرد، با اين‌که ابن‌السبيل است. مگر آن‌که توبه کند تا سفر او از سفر
...
فقه و زندگی شماره 376 صف نماز جماعت در مورد صف‌هاي نماز جماعت به نکاتي توجه کنيم:
1. در نماز جماعت، لازم نيست به صف جلو بگوييم «ببنديد»! زيرا فقها فرموده‌اند همين‌که صف جلو «آماده» اقتدا هستند، صف‌هاي بعد مي‌توانند اقتدا کنند.
2. اگر صف نماز جماعت تا پشت ديوار امتداد پيدا کرده، احتياط اين است که در جايي قرار بگيريم که امام جماعت يا حداقل يک يا چندنفر از صف جلو را
...
فقه و زندگی شماره 375 بلوغ دختران در مورد بلوغ دختران، لازم است به نکاتي توجه شود:
1. بلوغ دختران وقتي است که نه‌سال آنان تمام شده و وارد ده‌سال شوند.
2. دختري که به حد بلوغ رسيده، با زن بزرگسال از جهت تکاليف و وظايف شرعي تفاوتي ندارد.
3. شايسته است فرزندان خود را قبل از بلوغ با تکاليف شرعي آشنا کنيم تا بعد از رسيدن به بلوغ، انجام وظايف براي آنان دشوار نباشد.
4. دختري که به حد بلوغ رسيده، اگر از
...
فقه و زندگی شماره 374 امر به معروف و نهي از منکر فقها، سخنان مهمي در مورد امر به معروف و نهي از منکر، از معصومين(علیهم‌السلام) نقل کرده‌اند، از آن جمله:
«بهما تقام‌الفرائض»؛ يعني به‌وسيله امر به معروف و نهي از منکر واجبات ديگر زنده مي‌شود، و نيز فرموده‌اند: «اسمي الفرائض و اشرفها»؛ يعني امر به معروف و نهي از منکر بالاترين و شريف‌ترين واجبات مي‌باشد، بر اين اساس نبايد اين دو رکن مهم در
...
فقه و زندگی شماره 373 معيار پوشش فقها در مواردي پوشش را لازم دانسته‌اند. بايد توجه داشته باشيم که پوشش، آن‌گاه پوشش به‌شمار مي‌رود که پارچه «بدن‌نما» نباشد، بنابراين در اين زمينه بايد به نکاتي توجه نمود.
نکته اول، زن و مرد، نبايد در لباس بدن‌نما مُحرم شوند؛ به‌خصوص که وقتي انسان عرق مي‌کند، برخي از پارچه‌ها بدن‌نما مي‌شوند.
نکته دوم، زن و مرد، نبايد در
...
فقه و زندگی شماره 372 کلمات مقدس در کاغذهاي تبليغاتي در مورد کلمات مقدسي که بر روي کاغذهاي تبليغاتي چاپ مي‌شود بايد به نکاتي توجه نمود:
1- آرم جمهوري اسلامي به قضاوت عرفي کلمه «الله» به‌شمار مي‌رود، بنابراين بدون وضو دست‌زدن به آن جايز نيست.
2- چاپ‌کردن آرم جمهوري اسلامي در کاغذهاي تبليغاتي که در
...
فقه و زندگی شماره 370 پستي و بلندي محل سجده تا چه حدي جايز است؟ فقها در مورد سجده شرطي را بيان فرموده‌اند و آن اين است که محلي که در سجده پيشاني بر روي آن قرار مي‌گيرد، نسبت به مکاني که زانوها در آن مکان مستقر مي‌شود، يا بايد کاملاً صاف و مسطح باشد و يا اگر بين اين دو مکان پستي و بلندي وجود دارد بايد بيش‌از چهار انگشت بسته، پستي و...
فقه و زندگي شماره 369 نماز قضا قانوني را فقها در مورد نماز قضا بيان کرده‌اند و آن اين‌که نماز هر طور از دست رفته بايد به همان صورت قضا شود. از اين قانون چند نتيجه گرفته مي‌شود: اگر نمازي که از دست رفته:
1.دورکعتي بوده، قضاي آن هم دورکعتي است، چه در وطن بخواند يا در سفر و اگر نمازي که از دست رفته چهاررکعتي بود، قضاي آن هم چهار رکعتي است، چه در وطن بخواند يا در سفر.
2.اگر از نمازهايي بوده که مردها بايد حمد و سوره آن را بلند بخوانند، مثل نماز صبح و مغرب و عشاء، در قضاي آن هم بايد حمد و سوره بلند خوانده شود و اگر
...
فقه و زندگی شماره 367 حرم و مسجد واردشدن به حرم و مسجد، با لباس يا بدن نجس به سه دسته تقسيم مي‌شود:
1. لباس يا بدن خيس است و حرم و مسجد را نجس مي‌کند؛ در اين صورت انسان بايد قبل از اين‌که وارد حرم يا مسجد شود، بدن و لباس را تطهير کند و سپس داخل شود.
2. لباس و بدن خشک است، ولي واردشدن با اين وضع، هتک‌حرمت حرم و مسجد به‌شمار مي‌رود؛ در اين صورت هم
..
فقه و زندگی شماره 366 اقسام قرائت قرآن 1.در نمازها که نمازگزار بايد در رکعت اول و دوم حمد و سوره بخواند، حمد و سوره بخشي از قرآن است. البته در نماز جماعت، امام جماعت عهده‌دار قرائت قرآن (حمد و سوره) مي‌شود.
2.چنان‌چه شخصي نذر کند، يا با خداوند عهد ببندد، يا قسم بخورد قرآن تلاوت نمايد؛ که موظف است به نذر و عهد و قسم خود عمل نمايد.
3. کسي‌که اجير شده براي تلاوت قرآن؛ که
...
فقه و زندگی شماره 365 وضو از آب‌سردکن وضوگرفتن از آب‌سردکن‌هاي حرم و مساجد و حسينيه‌ها يا آب‌سردکن‌هايي که در کنار کوچه و خيابان نصب شده باطل است و يا اين‌که حداقل محل اشکال مي‌باشد. علت اين مطلب اين است که از مال وقفي در جهتي مي‌شود استفاده کرد که براي آن جهت وقف شده و حال اين‌که وقف‌کنندگان آب‌سردکن اين‌ها را براي شرب و نوشيدن وقف کرده‌اند، نه براي چيز ديگر بنابراين ...
فقه و زندگی شماره 364 ويژگي‌هاي سفر واجب سفرهايي که شرعاً واجب مي‌باشد؛ مانند حج تمتع، داراي ويژگي‌هايي است:
اول، از آن‌جا که اين سفر واجب است تهيه مقدمات آن نيز لازم مي‌باشد، مثل اين‌که براي حج نياز است به تهيه گذرنامه، ويزا، واکسن و... بنا بر اين تهيه همه اين مقدمات لازم مي‌باشد.
دوم، زن در سفرهاي واجب شرعي نياز به اجازه شوهر ندارد، بلکه بايد اقدام به سفر نمايد، گرچه شوهر ناراضي است، برخلاف سفرهاي مستحبي و
...
آرشیو PDF
