فرزانگان - شماره 690
آیت الله شیخ محمد علی مدرس دزفولی
یکی دیگر از فرزانگانی که در مدرسه چهار باغ اصفهان، ساکن بود وتدریس می‌کرد، عالم فاضل شیخ محمد علی مدرس دزفولی بود. دانشمندی که مرور زندگی‌اش عبرت‌‌آموز و موجب تشویق طلاب در فتح کلمات است.
• ولادت
مرحوم مدرس دزفولی سال 1271ه ق در دزفول دیده به جهان گشود. تا سن شانزده سالگی از نعمت خواندن و نوشتن محروم بود و پس از آن تصمصیم به آموختن می‌گیرد و تا سن نوزده سالگی در کنار اشتغال به کاسبی، با تمرین فراوان، برخواندن قرآن ، شاهنامه فردوسی، اسکندر‌نامه و .....تسلط پیدا می‌کند.
وی در نوزده سالگی، آموختن دروس متداول آن روز حوزه را شروع کرد. او در مدت کوتاهی، کتاب های جامع المقدمات، النهجة المرضیة، مغنی اللبیب، مختصرالمعانی وحاشیه ملا عبدالله را فرا گرفت وخود به تدریس این کتاب ها و نیز شرح و حاشیه آنها مشغول شد .
آنگاه با مطالعه ومباحث کتاب‌های الروضة البهیة شهید ثانی، کفایة الفقه محقق سبزواری، قوانین الاصول میرزای قمی، فرائد الاصول شیخ انصاری، این کتاب ها را به خوبی فرا گرفت و سپس برای دیگران تدریس کرد.
مرحوم مدرس از دزفول خارج شد و افزون بر چهار سال در حوزه اراک ماند و سپس به اصفهان هجرت کرد وتا پایان عمر پربرکت خود در این شهر ساکن شد.
• تدریس وشاگردان
آیت‌الله دزفولی از همان جوانی به تدریس درس‌های خوانده شده مبادرت داشت. در اصفهان نیز مدرسه چهار باغ و جّده کوچک را برای تدریس انتخاب کرد که حاصل آن تعلیم وتدریس ها، شاگردان پر فضیلتی همچون:
1.آیت الله ابوالحسن شمس آبادی
2. آیت الله سید محمد حسن میر جهانی
3. سید ابوالحسن مرتضوی کرونی
4.حاج سید رضا هرندی
5.سید محمد علی مبارکه ای
6. سید عبدالحسین طیب اصفهانی
7.میرزا محمد طبیب زاده
8.میرزا محمد حسن فتحی دزفولی
9. شیخ غلام حسین تسلیمی رهنانی
10.سید مصطفی مهدوی هرستانی
11. سید حسن مدرس هاشمی
• کمک های غیبی
مرحوم مدرس در ایام زندگی علمی خود، رنج ها فراوانی را در زمینه معیشت متحمل شد. وی می‌گوید: روزی در خانه چیزی برای خوردن نداشتیم، به سراغ رفیقی رفتم تا از او مبلغی قرض بگیرم، ولی او را نیافتم. بسیار ناراحت و مضطرب شدم که چگونه با دست خالی به خانه بروم. وسط میدان ایستاده و با حال گریه با خدا مشغول درد دل بودم که ناگهان احساس کردم درهمان حال که دستم، پشت سرم بود یک بسته پول در دستم گذاشته شد !به عقب برگشتم، ولی کسی را ندیدم. با آن پول مدتی گشایشی در زندگی پیدا شد.
• آثار مکتوب
با وجود سختی‌ها ، همتی بلند در کسب دانش داشت. و توانست در این مسیر آثاری را از خود بجا بگذارد که برخی از آثار مکتوب از این قرا است.
1.کتاب نورالنوار (در علم منطق)
2.الکنوز الحسینیة (درعلم کلام)
3. غنیة الادیب(مختصر کتاب مغنی اللبیب)
4. الدرر الفتحیة(شرح حال مولف)
• وفات
سر انجام این عالم فرزانه درشب عرفه سال 1358 ق در اصفهان، چشم از جهان فرو بست و پیکرمطهرش در تکیه سید العراقین تخت فولاد به خاک سپرده شد.
منبع: سیمای صالحان، ص 238
تهیه و تنظیم: حجت الاسلام محمد تقی ادهم نژاد
مرحوم مدرس دزفولی سال 1271ه ق در دزفول دیده به جهان گشود. تا سن شانزده سالگی از نعمت خواندن و نوشتن محروم بود و پس از آن تصمصیم به آموختن می‌گیرد و تا سن نوزده سالگی در کنار اشتغال به کاسبی، با تمرین فراوان، برخواندن قرآن ، شاهنامه فردوسی، اسکندر‌نامه و .....تسلط پیدا می‌کند.
وی در نوزده سالگی، آموختن دروس متداول آن روز حوزه را شروع کرد. او در مدت کوتاهی، کتاب های جامع المقدمات، النهجة المرضیة، مغنی اللبیب، مختصرالمعانی وحاشیه ملا عبدالله را فرا گرفت وخود به تدریس این کتاب ها و نیز شرح و حاشیه آنها مشغول شد .
آنگاه با مطالعه ومباحث کتاب‌های الروضة البهیة شهید ثانی، کفایة الفقه محقق سبزواری، قوانین الاصول میرزای قمی، فرائد الاصول شیخ انصاری، این کتاب ها را به خوبی فرا گرفت و سپس برای دیگران تدریس کرد.
مرحوم مدرس از دزفول خارج شد و افزون بر چهار سال در حوزه اراک ماند و سپس به اصفهان هجرت کرد وتا پایان عمر پربرکت خود در این شهر ساکن شد.
• تدریس وشاگردان
آیت‌الله دزفولی از همان جوانی به تدریس درس‌های خوانده شده مبادرت داشت. در اصفهان نیز مدرسه چهار باغ و جّده کوچک را برای تدریس انتخاب کرد که حاصل آن تعلیم وتدریس ها، شاگردان پر فضیلتی همچون:
1.آیت الله ابوالحسن شمس آبادی
2. آیت الله سید محمد حسن میر جهانی
3. سید ابوالحسن مرتضوی کرونی
4.حاج سید رضا هرندی
5.سید محمد علی مبارکه ای
6. سید عبدالحسین طیب اصفهانی
7.میرزا محمد طبیب زاده
8.میرزا محمد حسن فتحی دزفولی
9. شیخ غلام حسین تسلیمی رهنانی
10.سید مصطفی مهدوی هرستانی
11. سید حسن مدرس هاشمی
• کمک های غیبی
مرحوم مدرس در ایام زندگی علمی خود، رنج ها فراوانی را در زمینه معیشت متحمل شد. وی می‌گوید: روزی در خانه چیزی برای خوردن نداشتیم، به سراغ رفیقی رفتم تا از او مبلغی قرض بگیرم، ولی او را نیافتم. بسیار ناراحت و مضطرب شدم که چگونه با دست خالی به خانه بروم. وسط میدان ایستاده و با حال گریه با خدا مشغول درد دل بودم که ناگهان احساس کردم درهمان حال که دستم، پشت سرم بود یک بسته پول در دستم گذاشته شد !به عقب برگشتم، ولی کسی را ندیدم. با آن پول مدتی گشایشی در زندگی پیدا شد.
• آثار مکتوب
با وجود سختی‌ها ، همتی بلند در کسب دانش داشت. و توانست در این مسیر آثاری را از خود بجا بگذارد که برخی از آثار مکتوب از این قرا است.
1.کتاب نورالنوار (در علم منطق)
2.الکنوز الحسینیة (درعلم کلام)
3. غنیة الادیب(مختصر کتاب مغنی اللبیب)
4. الدرر الفتحیة(شرح حال مولف)
• وفات
سر انجام این عالم فرزانه درشب عرفه سال 1358 ق در اصفهان، چشم از جهان فرو بست و پیکرمطهرش در تکیه سید العراقین تخت فولاد به خاک سپرده شد.
منبع: سیمای صالحان، ص 238
تهیه و تنظیم: حجت الاسلام محمد تقی ادهم نژاد