به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی علوم وحیانی اسراء، در پیام این مرجع تقلید به این همایش آمده است:
مقدم شما فرهیختگان اقتصادی و فرهنگی را گرامی می‌داریم. از خدای سبحان مسئلت می‌کنیم توفیق برقراری بازار الگوی اسلامی را به همه ما مرحمت کند تا توفیق اقتصاد مقاومتی را به دست بیاوریم.
عناصر محوری اقتصاد را قرآن کریم در چند آیه بیان کرده است: اولاً مال را به‌منزله ستون فقرات یک ملت و جامعه معرفی کرد. در اوایل سوره «نساء» فرمود: [لا تؤتوا السفهاء أموالکم التی‏ جعل الله لکم قیاماً]؛یعنی ثروت مملکت را به دست سفیهان نسپارید؛ زیرا ثروت مملکت عامل قیام و استقامت و پایداری یک ملت است. اگر سفیه، ستون فقرات یک ملت را به دست بگیرد، این ستون را می‌شکند و این ملت را زمین‌گیر می‌کند. پس عنصر اول این است که مال در نظام اسلامی به‌منزله ستون فقرات یک ملت است.
عنصر دوم آن است که اگر این ستون محفوظ نماند و در اثر ربا و مانند آن، آسیب ببیند، این ملت فقیر می‌شود. در فرهنگ قرآن، ملتی که جیبش تهی و کیسه‌اش خالی است، این ملت فقیر است. فقیر به‌معنای گدا نیست، در فارسی آن لغت دقیق و عریق را نداریم که از ملتی که ستون فقراتش شکسته است، خبر بدهیم. می‌گوییم: گدا؛ واژه گدا بار علمی ندارد. در عربی از گدا به‌عنوان فاقد و ندار یاد می‌کنند؛ ولی قرآن کریم از ملتی که جیبش خالی است و کیفش خالی است، به‌عنوان فقیر یاد می‌کند؛ فقیر به‌معنای گدا نیست. این «فعیل» به‌معنای مفعول است؛ نظیر «قتیل» به‌معنای مقتول. فقیر به آن ملتی می‌گویند که ستون فقراتش شکسته است؛ زیرا عامل قیام که ثروت است، آن را از دست داد و از آن بهره صحیح نبرد. «مسکین» هم به‌همین معناست؛ یعنی زمین‌گیر؛ یعنی قدرت پویایی و حرکت را از دست داده است: [إنما الصدقات للفقراء والمساکین] به همین معناست.
پس عنصر اول آن است که ثروت در مملکت ستون فقرات آن ملت است. عنصر دوم آن است که اگر ملتی نتواند، ستون فقراتش را حفظ بکند، فقیر است؛ یعنی ستون فقرات او شکسته است.
عنصر سوم آن است ملتی که ستون فقراتش شکسته است، این قدرت قیام ندارد؛ چه رسد به مقاومت، تا برسد به اقتصاد مقاومتی. آیه سوره «نساء» این است که مال، عامل قیام است؛ ملتی که عامل قیام ندارد، یک ملت ویلچری است.
عنصر چهارم آن است که در سوره «حشر» مشخص کرد؛ فرمود: این ثروت نه باید در دست دولت باشد نه باید در بخش خصوصی باشد، نه باید در بخش خصولتی باشد؛ بلکه باید در بخش عمومی باشد؛ یعنی برای توده مردم میسور باشد که از مال مملکت برای تأمین معاش خودشان زندگی آبرومندانه داشته باشند؛ البته هر کسی به‌اندازه استعداد اقتصادی خود، قدرت و ادراک و فهم اقتصادی خود، تلاش و کوشش اقتصادی خود سهم بیشتری می‌برد و این به‌منزله خونی است که باید در رگ‌های این 360 درجه دایره‌ای، جریان داشته باشد و اگر این مال به بخشی نرسد، آن بخش فلج می‌شود؛ مثل آنکه اگر خونی به عضوی نرسد، آن عضو فلج است.
بنابراین مال در اسلام، به‌منزله ستون فقرات است؛ ملتی بیمار و فقیر است؛ یعنی ستون فقراتش شکست است. اگر نظام دولت‌سالاری سوسیال شرق باشد که شکست می‌خورد و اگر نظام کاپیتال غرب باشد که سرمایه در دست گروه خاص باشد که شکست می‌خورد و اگر تلفیقی از دولت و سرمایه‌داران باشد که شکست می‌خورد و اگر مردمی باشد، محفوظ می‌ماند و این، بدون بانک‌های منزه از ربا و مطهر از نزول محقق نخواهد شد. تولید و اشتغال با ربا ممکن نیست و جنگ با خداست و [یمحق الله الربا]؛ بنابراین اگر ملت این‌چنین باشد، به تولید و اشتغال توجه می‌کند.
مسئله بعدی آن است که مزدوری در اسلام مکروه است. نهی‌های فراوانی شده که انسان مزدور دیگری نباشد؛ چون تمام حیثیت‌های علمی و عملی خود را در طبق اخلاص برای کارفرما می‌گذارد. به‌طرزی باید جامعه را با اقتصاد اداره کرد که هر کسی در کنار سفره خودش بنشیند؛ نه اینکه برای دیگری کار کند و مزد بگیرد. حیثیت یک ملت در سایه کرامت‌های آنهاست.
از مجموع این چند آیه روشن می‌شود که چرا علی‌بن ابی‌طالب(علیه افضل صلوات المصلین)، در زمان حکومت، تازیانه به دست می‌گرفت و بازار کوفه را تهدید می‌کرد و می‌فرمود: «الفقه ثم المتجر» تا الگوی بازار اسلامی را به جامعه ارائه کند؛ فرمود: اول آشنایی به مسائل فقهی، تا از گزند ربا و آسیب نزول برهید، بعد تجارت کنید: «الفقه ثم المتجر». این کار را وجود مبارک امیرالمؤمنین(ع) انجام داد تا بازار مسلمان‌ها از حلال ارتزاق کند و جامعه مسلمین نه گرفتار فقر و وابستگی بشود و نه آلوده به مسائل حرام.
امیدواریم جامعه اسلامی ما این‌چنین باشد.

  اینکه قدرت سیاسی یک کشور ارزش پول آن کشور را مشخص کند، مورد پذیرش فقه اسلامی نیست
به گزارش خبرگزاری حوزه، آیت‌الله محسن اراکی در این همایش با اشاره به اینکه اقتصاد جامعه به‌واسطه چرخه اقتصادی شکل می‌گیرد، مطرح کرد: چرخه اقتصادی از پنج حلقه تشکیل شده است که ازجمله آنها، می‌توان به تولید اولیه، تولید ثانویه، عرضه و... اشاره کرد.
عضو خبرگان رهبری، با بیان اینکه یکی از کارکردهای پول، تسهیل معامله است، عنوان کرد: باور داریم که در نظام اقتصادی باید طلا و نقره واسطه معامله باشند.
وی با اشاره به اینکه در مباحث فقهی آمده است که استفاده از واسطه معامله موجب ثبات بازار می‌شود، خاطرنشان کرد: اعتقاد ما بر این است که پول اعتباری نمی‌تواند، واسطه معامله باشد؛ مگر در شرایط استثنا که حاکمیت دخالت داشته باشد.
آیت‌الله اراکی، با بیان اینکه در فقه اسلامی مبنای معامله باید دارای ارزش حقیقی باشد، تصریح کرد: همچنین واسطه معامله نیز، باید ارزش حقیقی باشد.
عضو شورای‌عالی حوزه‌های علمیه کشور اضافه کرد: پول فعلی ارزش حقیقی ندارد؛ چراکه یک تکه کاغذ در هر کشور، قدرت ارزش متفاوتی دارد و این، بزرگ‌ترین دزدی است که در آمریکا رقم می‌خورد.
عضو خبرگان رهبری، با اشاره به اینکه در شرایط فعلی، ارزش پول، اقتصادی نیست؛ بلکه سیاسی است، یادآور شد: اینکه قدرت سیاسی یک کشور ارزش پول آن کشور را مشخص کند، مورد پذیرش فقه اسلامی نیست.
وی با بیان اینکه با حقیقی کردن پول، می‌توان مشکل اقتصادی کشور را حل کرد، ابراز کرد: خیانتی که به سرمایه‌های این مملکت می‌شود، ضرب سکه‌های طلا است؛ چراکه سکه‌های طلا در خانه‌ها انبار شده و هیچ مشکلی از جامعه را رفع نمی‌کند.
آیت‌الله اراکی بیان کرد: در بازار اقتصادی اسلامی خلق پول ممنوع است؛ چراکه پول تنها واسطه معامله است و خود پول، نمی‌تواند پول تولید کند.
وی با بیان اینکه در اقتصاد اسلامی، پول باید زمینه کار شود، اظهار کرد: در نظام سرمایه‌داری بانک‌ها خود را تاجر پول می‌دانند و همه توان جامعه را جمع کرده و در منفعت خود مصرف می‌کنند.
عضو خبرگان رهبری با اشاره به اینکه افزایش تولید، می‌تواند گرانی را کاهش دهد؛ ولی در تورم تأثیری ندارد، مطرح کرد: تورم نتیجه حتمی و قطعی پول اعتباری است.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، با بیان اینکه پول‌طلا و نقره دارای ارزش حقیقی است، عنوان کرد: پولی که دارای ارزش حقیقی باشد، قدرت خرید را افزایش می‌دهد؛ ولی پول بدون ارزش حقیقی توان رقابت با ارزش کالا را ندارد.
آیت‌الله اراکی ادامه داد: تورمی که امروز در جامعه شاهد هستیم، ناشی از افزایش تقاضا و عدم عرضه نیست؛ بلکه ناشی از اعتباری بودن پول و عدم ارزش حقیقی پول است.
وی اضافه کرد: اعتقاد ما بر این است که پول‌طلا و نقره، امکان حل مشکلات را دارد و به اقتصاددانان پیشنهاد داریم که راجع به این موضوع، بحث و بررسی دقیق و فنی داشته باشند.

  مشکل اصلی جامعه در بخش فرهنگ و اقتصاد است
به گزارش خبرگزاری ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدباقر سعیدی‌روشن، رئیس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه هم، در این همایش بیان کرد: کشور عزیز ما در طی سال‌های گذشته، مشکلات فراوانی را پشت‌سر گذاشته و دستاورد‌ها و پیشرفت‌های گوناگون علمی را در زمینه‌های مختلف ارائه کرده است و این امر قابل انکار نیست.
وی ادامه داد: نمونه‌ای از این پیشرفت‌ها که به‌تازگی مایه افتخار همه ملت ایران و مسلمانان جهان شده، حرکت نمایش‌گونه در مواجهه با قدرتی بود که بیش‌از هفتاد سال است، کسی نمی‌تواند آن را شکست دهد؛ بنابراین حرکت جهادی جوانان این کشور توانست، از تمام خطوط قرمز قدرت‌های نظامی غرب عبور کند.
حجت‌الاسلام والمسلمین سعیدی‌روشن بیان کرد: اما علی‌رغم این پیشرفت‌ها در کشور، در دو مقوله فرهنگ و اقتصاد، دارای مشکلات جدی است که رهبر انقلاب نیز، سال ۹۸ در دیدار با اعضای هیئت دولت به‌صراحت بیان کردند که اصلی‌ترین مشکل جامعه، همین دو مسئله است. این در کنار موضوعاتی دیگر مانند مسئله سیاست در طول تاریخ در مواجهه بین حق‌طلبان و باطل‌جویان وجود داشته است.
وی تصریح کرد: امروز در خصوص مسئله سیاست، جهان با رویکرد سیاسی غرب مواجه است که سیاستی را برای قالب کردن خود برگزیده و این کار را با دو رویکرد فرهنگی و اقتصادی انجام می‌دهد؛ اما این مشکل غیرقابل حل نیست؛ فقط ابتدا باید درد، شناسایی شود و سپس توسط اندیشمندان، نسخه‌ای برای تسکین درد ارائه شود.
رئیس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفت: باید ببینیم ضعف در کدام قسمت و کدام نوع از فقر‌های فکری معرفتی، سرمایه‌ای، انسانی و یا بدهی حادی که مانع پیشرفت‌های اقتصادی مثبت است، وجود دارد تا بتوان، مشکل را ریشه‌یابی و در نتیجه برای آن راه حل ارائه کرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین سعیدی‌روشن تأکید کرد: در نگاه دینی نیز، فرهنگ اقتصادی و معاشی جزء لاینفک سلوک توحیدی در متن جهان محسوب می‌شود و نیاز است که برای حرکت و ارتباط با مفاهیم اسلامی، در مسیر مشخصی حرکت شود.

  انتخاب عنوان همایش اقتصاد اسلامی با توجه به رسالت دو مرکز و شعار سال
مصطفی کاظمی نجف‌آبادی، دبیر علمی این همایش نیز، در این مراسم، به ارائه گزارشی از این همایش پرداخت، عنوان کرد: عنوان این همایش با توجه به رسالت دو مرکز و شعار سال جمهوری اسلامی، توسط کمیته علمی مشخص شد.
وی ضمن بیان محور‌های اصلی همایش به زیرمجموعه‌های محور‌ها نیز اشاره کرد و گفت: محور اول، عوامل و راهکار‌های اقتصادی مهار تورم و رشد تولید از منظر اقتصاد اسلامی است؛ نقش تورم در گسترش سفته‌بازی و تضعیف بخش مولد، نقش تورم ارزی در افزایش تورم و رکود اقتصادی، نظارت و کنترل بانک مرکزی بر جریان خلق پول، هدایت رشد نقدینگی به سمت فعالیت‌های مولد، مدیریت کسری بودجه، توازن بودجه و نرخ سود بانکی؛ آزاد یا ترجیحی از زیرمجموعه‌های این محور هستند.
دبیر علمی همایش ادامه داد: محور دوم عوامل و راهکار‌های ساختاری مهار تورم و رشد تولید از منظر اقتصاد اسلامی بوده که شامل نقش امنیت و ثبات اقتصادی در مهار تورم و رشد تولید، نقش حقوق مالکیت در مهار تورم و رشد تولید، نقش نهاد‌های حقوقی در مهار تورم و رشد تولید، کاهش تصدی‌گری دولتی، کاهش ورود دولت در بازار سرمایه، شفافیت در بودجه، نظام بانکی و بورسی و نظام تصمیم‌گیری است.
کاظمی نجف‌آبادی بیان کرد: محور سوم نیز، اقتصاد اسلامی در مواجهه با دیگر چالش‌های اقتصاد ایران با زیرمجو‌عه‌های مواجهه با تحریم اقتصادی، مواجهه با چالش صندوق‌های بازنشستگی، مواجهه با پدیده فقر، مواجهه با چالش پدیده‌های نوظهور (رمزارزها، متاورس و...) و مواجهه با فساد دولتی است.
دبیر علمی همایش اقتصاد اسلامی با بیان اینکه حدود ۱۵ دانشگاه و مرکز علمی با این همایش همکاری کرده‌اند، افزود: مراحل اخذ مجوز‌های همایش از پایگاه استنادی شیراز طی شده و در نهایت همایش ملی اقتصاد اسلامی در مواجهه با چالش‌های اساسی اقتصاد ایران در پایگاه استنادی شیراز به ثبت رسید.