آیت‌الله اعرافی در جشنواره علامه حلّی(ره) تهران

مهندسی رسول خدا(ص) غدیر را در همه ابعاد ماندگار کرد

مدیر حوزه‌های علمیه با تأکید بر اینکه مهندسی رسول خدا(ص) غدیر را در همه ابعاد ماندگار کرد، گفت: پیام‌آور غدیر برای دنیای امروز باشیم. عرضه این پیام، نیازمند اقدامات ویژه، تلاش مضاعف، ادبیات قوی، آشنایی با روح زمانه و قدرت برقراری ارتباط است.

آیین اختتامیه دوازدهمین جشنواره علامه حلّی(ره) استان تهران، با سخنرانی آیت‌الله اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه و با حضور استاد رشاد رئیس شورای حوزه علمیه استان تهران، استاد محمدباقر تحریری تولیت مدرسه علمیه مروی و حجج‌اسلام: مقیمی حاجی معاون پژوهش حوزه‌های علمیه، رحیمی‌صادق مدیر حوزه علمیه تهران، کبیریان مدیر حوزه علمیه خواهران استان و برخی از مسئولان مدارس علمیه و فرهیختگان حوزوی، ۱۳تیر در تالار شیخ صدوق(ره) آستان حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) برگزار شد. 
آیت‌الله اعرافی در این مراسم، با بیان اینکه غدیر چشمه جوشان و دریای موّاج معارف الهی و نمادی از همه حقیقت دین است، تصریح کرد: تمام دین در آیینه زلال غدیر تجلی کرده است.
وی با بیان اینکه ده‌ها داستان در فضیلت امیرالمومنین(ع) در تاریخ ثبت شده و رسول‌خدا(ص) در مواقف گوناگون، انگشت اشاره خود را به سمت ایشان متوجه‌ کرده‌اند، افزود: غدیر از معماری و مهندسی ویژه‌ای برخوردار است. در غدیر تمام آنچه در وقایع مختلف رقم خورده بود جمع شد و افزون بر همه فضیلت‌های آن حضرت، در غدیر یک اقدام حاکمیتی و نصب حکومتی توسط رسول خدا(ص) انجام پذیرفت.
عضو فقهای شورای نگهبان با اشاره به مهندسی ویژه غدیر توسط پیامبر اکرم(ص)، افزود: تمام آنچه در آن زمان میسر بود، به کار گرفته شد تا غدیر از فراز عصرها و نسل‌ها بگذرد و برای همه بشر در طول تاریخ بماند. اینکه واقعه غدیر در سفر حج اتفاق افتاد، در پایان سفر حج، پس از فراغت و دعوت دوباره به اجتماع، در بیابان، در میان جمع بزرگ مسلمانان که بزرگترین اصحاب هم حضور داشتند، قبل از سخنرانی تهمیداتی اندیشیده شد، در سخنرانی از همه اقرار گرفته شد، خطبه بعد از نماز ظهر قرائت شد و حضرت در ابتدا آیات قرآن خواندند، همه اینها و نکات فراوانی که مجموعه‌ای از قرائن را پدید آورد تا همه شبهات و احتمالات فرضی منتفی شود. تمام تمهیدات روان‌شناختی و جامعه شناختی برای تثبیت این ماجرا در اذهان مخاطبان به‌کار گرفته شد؛ این مهندسی رسول‌خدا(ص) بود که غدیر را در همه ابعاد ماندگار کرد.
به گفته مدیر حوزه‌های علمیه کشور، غدیر در طول تاریخ با صدها مانع مواجه شد و به‌رغم همه شکوه و شفافیت در گذر زمان، با سدهای بزرگی روبه‌رو شد. گروهی به‌نام علم در برابر غدیر صف کشیدند و مانع درخشش انوار آن شدند. علاوه بر آن، جباران زیادی هم، در برابر شکوه غدیر مقاومت کردند و انواع موانع در برابر غدیرخم ردیف شد تا خورشید فروزان غدیر درخشش نکند و با اینکه موانع فراوان در برابر درخشش غدیر پدید آمد؛ ولی غدیر درون خود آن‌چنان شکوه و عظمتی داشت که توانست، از همه دست‌اندازها عبور کند، از همه موانع بگذرد و مقاومت‌ها را ذوب کند و مشعل هدایت حق‌جویان عالم شود.
عضو شورای‌عالی حوزه‌های علمیه، با تأکید بر اینکه معماری غدیر به‌گونه‌ای بود که کمتر بتوان بر رخ این پدیده حجاب افکند، اظهار کرد: طبیعت حوادث این است که زیر گذر زمان له می‌شوند و فقط برخی وقایع در حافظه زمان زنده می‌ماند. صفوف گوناگونی تنظیم شد تا غدیر از حافظه تاریخ حذف شود؛ ولی تا همین امروز ماجرای غدیر برای همه بشریت به‌عنوان حجت باقی مانده است.
عضو مجلس خبرگان رهبری ادامه داد: مهندسی غدیر به‌گونه‌ای بود که علی‌رغم همه موانع یک پدیده مبرهن و آشکار برای همه ره‌جویان باشد. در قرآن حداقل سه آیه محکم با غدیرخم ارتباط دارد. اندک عالمانی بودند که واقعه غدیر را در آثار خود نام نبرده‌اند؛ اما انبوه آثار مرتبط با غدیر، آن را به‌مثابه اتفاقی بزرگ به دست امروز و آیندگان سپرده است.
مدیر حوزه‌های علمیه کشور، با تأکید بر اینکه حوزه افتخار دارد، در مسیر غدیر قدم برمی‌دارد و رسالتش این است که پیام غدیر را در طول تاریخ حفظ کند، اظهار کرد: همه عالم پذیرای پیام و گفتمان غدیر و انقلاب اسلامی است. این را از کسی بشنوید که به ده‌ها کشور سفر و با هزاران گروه از طوایف مختلف دنیا گفت‌وگو کرده است. با جرأت عرض می‌کنم، جز مستکبران و معاندان، همه عالم سخن حق اسلام و پیام غدیر و گفتمان انقلاب را می‌پذیرند و اگر پیش نمی‌رویم، اشکال به من و شما برمی‌گردد.
حوزه بیدار در تراز انقلاب می‌تواند پیام غدیر را منعکس کند
به‌گفته آیت‌الله اعرافی در همه عالم، تشنگی برای شنیدن حق وجود دارد. گفتمان انقلاب پدیده جدیدی بود که این حق را به عالم عرضه کرد. حوزه باید پیشگام عرضه معارف غدیر به عالم باشد؛ چراکه عالم منتظر پیام حوزه است؛ حوزه بیدار در تراز انقلاب اسلامی، می‌تواند پیام غدیر را منعکس کند.
مدیر حوزه‌های علمیه بر یک مطلب مهم اشاره کرد و گفت: پیام‌آور غدیر برای دنیای امروز باشیم. عرضه این پیام نیازمند اقدامات ویژه، تلاش مضاعف، ادبیات قوی، آشنایی با روح زمانه و قدرت برقراری ارتباط است؛ ما در عصری زندگی می‌کنیم که حماسه غدیر در آیینه گفتمان انقلاب اسلامی، تولد نو پیدا کرده است؛ در تاریخ گذشته شاهد این استعداد برای تبیین غدیر نبودیم و این وظیفه ماست که از این فرصت طلایی استفاده کنیم.
آیت‌الله اعرافی با بیان اینکه حوزه دستاوردهای زیادی داشته؛ ولی اگر به آرمان‌ها و اهداف نگاه کنید، علی‌رغم همه داشته‌ها، همچنان عقب هستیم و نیازمند نسل‌های جدیدی هستیم که هم علوم اسلامی را گسترش دهند، هم مرزهای علوم را توسعه دهند و هم متناسب با نیازهای عصر،، از منابع، نسخه متناسب برگیرند، اظهار کرد: دفاع از دین خدا و ابلاغ پیام غدیر هم به حکمت الهی نیاز دارد و هم به شور و حماسه و روح جهادی. این دو وظیفه بزرگی است که بر دوش ما قرار دارد.
پیمودن مسیر را از علامه حلی(ره) بیاموزیم
به‌گفته مدیر حوزه‌های علمیه کشور، پیام جشنواره علامه حلی(ره) در آستان حرم حضرت عبدالعظیم(ع) و در تهران بزرگ با سوابق تاریخی حوزه، آن است که ما کارهای بزرگی انجام دادیم؛ ولی نیازهای امروز و فردای جهان معاصر بسی بیشتر از چیزی است که ما داریم؛ لذا باید این راه را با عزم استوار پیمود. باید پیمودن این مسیر را از علامه حلی(ره) فرا گرفت که در ۲۸ سالگی زعیم حوزه حله شد که حوزه اول عالم اسلام بود.
عضو فقهای شورای نگهبان بیان کرد: علامه حلی و خواجه نصیر طوسی(ره) در یک مقطع، دستگاه ضد فرهنگ مغول را به دستگاه فرهنگی مبدل کردند و ایران را از فلاکت نجات دادند. این دو عالم، نجات‌دهنده ایران و امت اسلام شدند و سرنوشت عالم اسلام را تغییر دادند. ما هم باید راه این بزرگان را ادامه دهیم.
درس‌های خارج به سمت موضوعات نو هدایت شود
آیت‌الله اعرافی با بیان اینکه برای پژوهش‌های فقهی مورد نیاز جامعه، باید قلب حوزه و درس‌های خارج به سمت موضوعات نو هدایت شود، تصریح کرد: قلب حوزه از سابقه درخشانی برخوردا است و لازم است، مجتهدان در قلمروهای جدید ورود کنند. این کار از دو مسیر ممکن است: اول ایجاد رشته‌های تخصصی، دوم حمایت از دفتر فقه معاصر که در قلب حوزه قرار دارد. 
عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه، مسأله بعدی را پرداختن به تحقیقات مورد نیاز نظام دانست و اعلام کرد: قریب به ۵۰۰ طرح و پروژه مطالعاتی در نهادهای مختلف مورد حمایت قرار گرفته و کماکان باب این کار باز است و آثار، شناسایی شده و مورد حمایت قرار می‌گیرند.
هوش مصنوعی و آینده علوم اسلامی چه ارتباطی دارند؟
وی مسأله بعدی حوزه را پدیده هوش مصنوعی و علوم اسلامی دانست و با بیان اینکه الآن ۱۰۰ محقق دانشگاهی و حوزوی در زمینه هوش مصنوعی و علوم اسلامی در حال تحقیق هستند، اظهار کرد: حوزه باید پیشگام بهره‌گیری از فناوری برای تحقیقات خود باشد. آینده دنیا با هوش مصنوعی گره خورده است. هوش مصنوعی، هم محاسن زیادی دارد و هم معایب زیاد؛ مهم این است که هوش مصنوعی و آینده علوم اسلامی چه ارتباطی دارند؟ این کار به‌عنوان یک پروژه کلان در حوزه علمیه در حال پیگیری است.
رتبه‌بندی محققان حوزوی مسأله دیگری بود که آیت‌الله اعرافی به آن اشاره کرد و گفت: رتبه‌بندی محققان حوزوی را با منطق درون‌حوزوی تنظیم کردیم که به‌واسطه آن، با شاخص‌های متناسب با سنت حوزه محققان رده‌بندی خواهند شد.
مدیر حوزه‌های علمیه کشور، مسأله بعدی حوزه را سامانه نیازسنجی اعلام کرد و گفت: کار بعدی طرح هدفمندی معیشت است که طلاب در چهار گروه هدف محصل، مدرس، مبلغ و محقق تعریف شدند. با این طرح، محققان آزاد حوزه مورد توجه قرار خواهند گرفت. 
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به کتاب سال حوزه و جشنواره علامه حلی هم اشاره کرد و گفت: در این عرصه‌ها اتفاقات خوبی رخ داده و توسعه و تعمیق گسترده پیش‌بینی شده است. 
تأسیس مرکز اسناد حوزه در مدرسه فیضیه و جمع‌آوری قریب یک میلیون سند و همچنین ایجاد سطح ویژه پس از سطح ۴ با نگاه پژوهشی از دیگر فعالیت‌هایی بود که آیت‌الله اعرافی به آنها اشاره کرد و در پایان از برگزاری یکصدمین سالگشت احیای حوزه قم هم خبر داد.
گفتنی است، تقدیر از خانواده طلبه شهید آرمان علی‌وردی و برگزیدگان دوازدهمین جشنواره علامه حلّی(ره) استان تهران، از دیگر برنامه‌های این همایش بود.