تغییر باور فرهنگی، پیش‌نیاز ترویج کتابخوانی
از جمله پیش‌نیازهای ترویج فرهنگ کتابخوانی در جامعه به خصوص در بین نسل جدید، تغییر در باور و نگرش فرهنگی افراد است که این مهم البته به مرور و برپایه طرح های هوشمند رسانه ای و فرهنگی حاصل می شود.
در طلیعه هفته کتاب و کتابخوانی قرار داریم؛ بازه ای که بی شک بهترین و مغتنم ترین فرصت برای ترویج فرهنگ مطالعه در جامعه ایرانی است و صدالبته که از نشانه های رشد فرهنگی یک جامعه و میل آن به سمت کمال، افزایش سرانه مطالعه است.
پیش از هر نکته دیگری باید توجه داشت که اساساً ترویج فرهنگ کتابخوانی نیازمند همراهی مردم و خانواده ها و البته فعالیت هوشمندانه و مستمر مدیران و متولیان فرهنگی جامعه با رویکرد مهیا نمودن زیرساخت‌های مقتضی تحقق این امر بایسته است.
از سوی دیگر مسلم است که گرچه در مناسبت‌هایی چون هفته کتاب و کتابخوانی، هزینه‌هایی در راستای اجرای برنامه‌های ترویجی انجام می شود اما بی‌درنگ می‌بایست همه این ها واجد سویه‌ای هدفمند باشد چرا که ما قبل از هر چیز نیاز به برنامه مدون و منسجمی در این زمینه داریم، نه این که تشکل‌ها و نهادها همچون جزایر دورافتاده از هم عمل کرده و در عین حال چشم انتظار اعجاز فرهنگی در این وادی باشیم.
به نظر راقم این سطور، در این خصوص بهره‌گیری از نقطه نظرات و پیشنهادهای نخبگان فکری و فرهنگی، نویسنده ها و اهالی رسانه می تواند بسیار راهگشا باشد به شرط آن که این ایده ها و پیشنهادات بعد از بررسی دقیق و کارشناسانه عملیاتی شود نه این که صرفاً در حد حرف و وعده باقی بماند.
از سوی دیگر اینکه می‌بینیم شمارگان کتاب در کشور ما نسبتاً در حد پایینی قرار دارد، البته زمینه ها و دلایل مختلف فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی دارد از جمله اینکه هنوز هم فرهنگ مطالعه و کتابخوانی در بین قشر وسیعی از جامعه چندان نهادینه نشده که در این باره ما باید با ابزارهای رسانه‌ای و فرهنگی این خلأ و کمبود را جبران کنیم.
در عین حال باتوجه به شرایط اقتصادی جامعه لازم است که دولت و حاکمیت و به طور ویژه دستگاه های مرتبط با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به شیوه های مختلف همچون برگزاری نمایشگاه های عرضه کتاب توأم با تخفیف و ارایه بن کتاب و ... حمایت های لازم را از خانواده ها در جهت ترویج فرهنگ کتابخوانی به عمل آورند
البته خود خانواده‌ها نیز باید التفات داشته باشند وقتی کیفیت کار بالاتر رود قیمت نیز طبعاً افزایش می‌یابد و لذا نباید در خرید کتاب نگاه بیش از حد صرفه‌جویانه داشته‌باشند؛ متأسفانه گاه مشاهده می‌کنیم که خانواده‌ها هزینه‌های بسیار و غیر ضروری در زندگی دارند، اما وقتی به کتاب می‌رسند احساس می‌کنند که این هزینه‌ها نباید انجام شود و حال آنکه خرید کتاب و مهمتر از آن مطالعه آن نقش بسیار مهمی در رشد و ارتقای فرهنگی و اخلاقی جامعه دارد.
رهبر معظم انقلاب در یکی از سخنرانی‌های خویش با موضوع کتاب و کتابخوانی بیان می‌دارند:" اگر کتاب واقعاً جزء ضروریات زندگی به حساب بیاید گران نیست. شما یک جفت جوراب یا یک عدد دستمال را چند می‌خرید؟ آدم چند عدد آدامس که برای بچه می‌خرد، چند می‌خرد؟ کتاب را با اینها مقایسه کنید. الان کتاب جزء لوازم نیست، جزء کالاهای لوکس و تشریفاتی است، جزء چیزهای خوبی است که اگر باشد بهتر است، اگر هم نبود، آسمان به زمین نمی‌آید! باید از این حالت خارج شود و جزء لوازم زندگی به حساب آید. "
به هر صورت نباید از این نکته نیز غافل شد که کسی که کتاب‌خوان است به شکل ناخودآگاه و غریزی به‌دنبال علاقه‌اش می‌رود اما با این حال باید توجه کرد که معرفی کردن کتاب‌های خوب و مفید و جذاب در فضای مجازی و نیز از طریق تبلیغ چهره به چهره، یک ضرورت انکارناپذیر به خصوص در زمانه فعلی محسوب می شود.
مخلص کلام این که از جمله پیش‌نیازهای ترویج فرهنگ کتابخوانی در جامعه به خصوص در بین نسل جدید، تغییر در باور و نگرش فرهنگی افراد است که این مهم البته به مرور و برپایه طرح های هوشمند رسانه ای و فرهنگی حاصل می شود.
سید محمدمهدی موسوی
