تبلیغ دین یک «نظام تربیتی» است / حرف حوزه و انقلاب در همه جهان قابل ارائه است

تاریخ هزاران ساله تبلیغ دینی نشان می‌دهد شیوه‌ها و راهبردهای ابلاغ پیام متفاوت و دستخوش تغییر بوده است. این تغییر به معنای تغییر در ماهیت پیام نیست، بلکه استفاده از ابتکار و خلاقیت برای انتقال همان اندیشه‌ها و جان‌مایه‌های اصلی است.

 آیت‌الله علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه در مراسم اختتامیه جشنواره جنات  در سالن همایش‌های غدیر قم برگزار شد، بر اهمیت نوآوری و ابتکار در مسیر تبلیغ و ترویج اندیشه‌های دینی تأکید کرد و آن را عامل تأثیرگذاری در جامعه امروز دانست.

بهره‌گیری از تجربه‌های پیشین و نوآوری در تبلیغ دینی

مدیر حوزه‌های علمیه با اشاره به پیام رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره «حوزه پیشرو و سرآمد» گفت: ابتکار و خلاقیت، ضمن تکیه بر روش‌های آزموده و تجربه‌های گذشته، نقش مهمی در مسیر تبلیغ دارد. روش‌های سنتی و تجربه‌شده باید با نگاهی نوین و خلاقانه به کار گرفته شوند تا اثرگذاری بیشتری داشته باشند.

عضو شورای عالی حوزه های علمیه افزود: تاریخ هزاران ساله تبلیغ دینی نشان می‌دهد شیوه‌ها و راهبردهای ابلاغ پیام متفاوت و دستخوش تغییر بوده است. این تغییر به معنای تغییر در ماهیت پیام نیست، بلکه استفاده از ابتکار و خلاقیت برای انتقال همان اندیشه‌ها و جان‌مایه‌های اصلی است.

الگوگیری از شیوه‌های تبلیغی حضرت فاطمه زهرا(س)

مدیر حوزه‌های علمیه در ادامه با اشاره به ایام میلاد حضرت فاطمه زهرا(س) گفت: زندگی کوتاه اما پرنور حضرت فاطمه زهرا(س) بعد از رسول‌الله(ص)، الگویی از خلاقیت و ابتکار در تبلیغ است. ایشان با استفاده از شیوه‌های نوین، پیام‌های اصلی دینی را به جامعه منتقل کرد و فضایی تازه در برابر هجمه‌ها و تحولات آن زمان ایجاد نمود.

مدیر حوزه های علمیه افزود: ارتباط ایشان با مردم، خطبه فدکیه، و اقدامات اثرگذار در خانه‌های مدینه نمونه‌هایی از نوآوری در مسیر تبلیغ است که عمق تأثیرگذاری آن تا امروز قابل مشاهده است.

تأکید بر نوآوری در مسیر تبلیغ معاصر

وی با اشاره به تجربه‌های امام خمینی (ره) گفت: امام(ره) بنیان‌گذار شیوه‌ها و راهبردهای نو در تبلیغ بودند. سخنرانی‌ها و ابتکارات ایشان با هدف تأثیرگذاری بر روح و روان جامعه، نمونه بارزی از خلاقیت و نوآوری در مسیر تبلیغ است.

آیت‌الله اعرافی تأکید کرد: این ابتکارات باید در سطوح مدیریتی و نهادها طراحی و تدبیر شود و در عین حال، حافظ اندیشه ناب و اصیل دینی باقی بماند. در روزگار ما که تحولات با سرعت بالایی رخ می‌دهد، نوآوری و ابداع در مسیر تبلیغ از ضرورت‌های انکارناپذیر است.

ابتکار و خلاقیت، موتور حرکت تبلیغی در عصر تحول

مدیر حوزه های علمیه با اشاره به سرعت بالای تحولات روزگار معاصر، تأکید کرد: مقایسه این دوران با قرون گذشته نشان می‌دهد بسیاری از شاخص‌های علمی، اجتماعی و فرهنگی در عرض یک هفته یا یک ماه، تغییراتی را تجربه می‌کنند که در گذشته به اندازه چند قرن طول می‌کشید.

وی افزود: این شرایط اقتضا می‌کند که ابداع و ابتکار بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد، چرا که نوآوری یکی از اصول بنیادین پیشرفت است و همواره باید در مسیر درست و اصولی هدایت شود.

نقش جشنواره‌ها در ترویج خلاقیت تبلیغی

آیت‌الله اعرافی با اشاره به اهمیت جشنواره‌ها در تقویت روح ابتکار و خلاقیت در عرصه تبلیغ، گفت: امیدواریم جشنواره جنات بتواند نه تنها خلاقیت و نوآوری را در حرکت‌های تبلیغی تقویت کند، بلکه مسیر درست استفاده از این ابتکار را نیز نشان دهد. هر نوآوری باید در چارچوب اصول و قواعد مشخص حرکت کند تا بیشترین اثرگذاری را داشته باشد.

مدیر حوزه‌های علمیه با تأکید بر اهمیت خلاقیت در سطح میدان عملی تبلیغ گفت: گاهی یک مبلغ با عشق و ابتکار در یک روستا یا منطقه محروم، کاری انجام می‌دهد که تمام مردم تحت تأثیر توانایی‌های علمی، هنری و شخصی او قرار می‌گیرند. این نوآوری، در کنار شیوه‌های آزموده شده، موجب می‌شود که حرکت تبلیغی با روزگار جدید هماهنگ و مؤثر باشد.

راهبری و شبکه‌سازی، کلید اثرگذاری تبلیغ

عضو شورای عالی حوزه های علمیه درباره اهمیت راهبری و شبکه‌سازی در تبلیغ، اظهار داشت: راهبری به معنای توانمندسازی افراد و مشارکت دادن دیگران در کار خود است. هنر یک مبلغ موفق این است که دیگران را در فعالیت‌های خود سهیم کند و با شبکه‌سازی و انسجام‌بخشی، اثرگذاری حرکت تبلیغی را گسترش دهد.

مدیر حوزه های علمیه با بیان نمونه‌هایی از طلاب و مبلغانی که در روستاها و مناطق حاشیه‌ای با ایجاد شبکه‌های موثر، معلمان و جوانان را در مسیر ابتکار و خلاقیت همراه کرده‌اند، افزود: این شیوه، نمونه‌ای از راهبری موفق در تبلیغ است که امروز بیش از هر زمان دیگری مورد نیاز است.

تقدیر از نقش زنان در حرکت‌های تبلیغی

آیت‌الله اعرافی در ادامه به نقش برجسته زنان در طرح‌های تبلیغی اشاره کرد و گفت: بسیاری از این تلاش‌ها توسط خواهران بزرگوار انجام می‌شود که با ایجاد شبکه و همراه‌سازی دیگران، اندیشه اسلام و انقلاب را ترویج می‌کنند. هنر واقعی در این است که این ابتکارات و خلاقیت‌ها در سطح گسترده و با مشارکت جمعی گسترش یابد.

عضو فقهای شورای نگهبان با تأکید بر اهمیت آشنایی نسل جوان با اندیشه‌های غربی، اظهار داشت: ما بخواهیم یا نخواهیم، در بستر یک تحول گسترده قرار داریم و اندیشه غربی در زندگی بشر امروز نفوذ کرده است. باید به خطاهای بنیادی و تمدنی موجود در آن توجه داشت.

وی افزود: فلسفه و اندیشه‌های بنیادین غربی در علم، دانش انسانی، فناوری‌ها، سبک زندگی و روش‌های حیات فردی و جمعی انسان امروز اثرگذار است. به همین دلیل ضروری است کسانی که به مدارس و دانشگاه‌ها می‌روند، با این علوم و فناوری‌ها آشنا باشند و پیام‌های پنهان و ساختارهای نانوشته موجود در آن‌ها را بشناسند.

مواجهه با اندیشه‌های متفاوت

مدیر حوزه‌های علمیه با اشاره به ضرورت حفظ پیام بدیل انقلاب اسلامی، گفت: در عصر کنونی، پیام انقلاب اسلامی می‌تواند تحولات عظیمی در جهان ایجاد کند. همان‌طور که امام خمینی(ره) ۶۲ سال پیش فریاد زدند، محور مرکزی انقلاب اسلامی، ارائه یک روش و منطق متفاوت است. غرب تحمل روش و دیدگاه متفاوت را ندارد و همواره تلاش می‌کند با روش‌های مختلف، اثرگذاری آن را محدود کند.

عضو شورای عالی حوزه های علمیه ادامه داد: شناخت دشمنان و طراحی‌های تبلیغی آن‌ها بسیار مهم است، به‌ویژه در سطح نخبگان و دانشجویان که ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند. این اندیشه‌ها به شکل مثلثی در فکر، معرفت و معیشت دنیای معاصر نفوذ کرده‌اند و ما باید نسبت به این اثرگذاری‌ها آگاه باشیم.

تقویت روش‌های پیشین و نوسازی فعالیت‌های تبلیغی

عضو مجلس خبرگان رهبری با تأکید بر اهمیت ارتقای فعالیت‌های فرهنگی و تبلیغی، بیان کرد: روش‌های پیشین تبلیغی و فعالیت‌های فرهنگی ارزش خود را دارند، اما باید نوسازی و پردازش‌های جدید در آن‌ها صورت بگیرد. کتاب، منبر و مسجد همچنان کانون اصلی این فعالیت‌ها هستند و نباید نقش آن‌ها در تربیت و هدایت نسل جوان نادیده گرفته شود.

اهمیت پیش‌بینی تحولات حوزه هوش مصنوعی

آیت‌الله اعرافی با تأکید بر اهمیت پیش‌بینی تحولات حوزه هوش مصنوعی، خاطرنشان کرد: این فناوری از مرحله ابزارگذری عبور کرده و به مرحله‌ای رسیده که مستقیماً بر زندگی و اندیشه انسان‌ها تأثیر می‌گذارد.

عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه با اشاره به پیشرفت‌های اخیر در حوزه هوش مصنوعی گفت: هوش مصنوعی دیگر مانند فناوری‌های ابزاری گذشته نیست. این فناوری اکنون تولیدکننده و هدایت‌کننده است و مستقیماً بر جامعه و انسان‌ها تأثیر می‌گذارد. ما باید پیشاپیش بدانیم که این موج پیشرفت چگونه زندگی و اندیشه ما را تحت تأثیر قرار خواهد داد.

نگاه به آینده و نیاز به آمادگی بیشتر

وی در ادامه تأکید کرد: علاوه بر استفاده از ظرفیت‌های موجود علوم دینی، لازم است نیم‌نگاهی به آینده داشته باشیم. تصاویر و تحلیل‌هایی که هوش مصنوعی در غرب ارائه می‌دهد، آغاز شده و ما هم باید این مسئله را جدی بگیریم و خود را برای آینده آماده کنیم.

ضرورت نظریه‌های واسط برای اقناع جامعه

آیت‌الله اعرافی به اهمیت ارائه نظریه‌های واسط اشاره کرد و گفت: برای اقناع جامعه و بخصوص جوانان و تحصیل‌کردگان، نیازمند نظریه‌هایی هستیم که علاوه بر منابع غنی فقه، کلام و فلسفه اسلامی، پردازش‌های درست و اصیل علمی را در اختیار مخاطب قرار دهد.

مدیر حوزه‌های علمیه خاطرنشان کرد: هنر ارائه نظریه، همان چیزی است که شهید مطهری در آثار خود به کار می‌برد و ما هم باید در هر حوزه ده تا پنج نظریه اصلی داشته باشیم که به‌عنوان نظریه‌های میدانی و عملی قابل استفاده باشند.

عضو فقهای شورای نگهبان با تأکید بر ضرورت پاسخ به تهاجم فکری دشمن، گفت: هم منابع غنی داریم، هم پیام‌های گسترده، اما نیازهای وسیع و سدهای مقابل، اقتضا می‌کند که هرگز به وضعیت موجود قانع نباشیم. افق‌های پیش‌رو باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.

تبلیغ، فراتر از ارتباطات امروز علوم انسانی

وی با اشاره به اینکه تبلیغ امروز نباید صرفاً محدود به ارتباطات و روش‌های علوم انسانی باشد، گفت: تبلیغ در منطق اسلامی، دقیقاً تربیت است و به معنای هدایت و شکل‌دهی اندیشه‌ها و رفتار مخاطب است.

عضو شورای عالی حوزه های علمیه افزود: تبلیغ ما یک «نظام تربیتی» است که نقشه‌ای برای ایجاد تغییرات بنیادی در اندیشه و رفتار مخاطب دارد و نباید صرفاً به فعالیت‌های موردی یا کوتاه‌مدت محدود شود.

اهمیت تربیت پایدار و نظام‌مند در تبلیغ

مدیر حوزه‌های علمیه با تأکید بر ضرورت تربیت مستمر و پایدار، اظهار داشت: هر مبلغ و استاد حوزه علمیه باید ضمن داشتن دانش و تحقیق، در میدان تبلیغ و ارتباط با مخاطب نیز حضور فعال داشته باشد. هیچ‌گاه پسندیده نیست که استاد یا محقق، تنها در کتابخانه یا دفتر خود فعال باشد و ارتباط عملی با میدان تبلیغ نداشته باشد.

آیت‌الله اعرافی در ادامه افزود: تبلیغ تربیت‌محور، مستلزم پیگیری مستمر مخاطب و ارتباط مداوم با اوست تا تغییرات واقعی و پایدار در اندیشه و رفتار حاصل شود.

نقش حوزه در میدان‌های جهانی

مدیر حوزه های علمیه با اشاره به حضور روحانیت در عرصه‌های بین‌المللی، بیان داشت: تبلیغ باید با رویکرد بین‌المللی انجام شود. حرف حوزه و انقلاب اسلامی در همه جهان قابل ارائه است و اثرگذار خواهد بود.

قدردانی از تلاش مبلغان و نهادهای حوزوی

آیت‌الله اعرافی با قدردانی از تلاش مبلغان و فعالان حوزوی گفت: انقلاب شکوهمند ما با پشتوانه ۵۰۰۰ شهید روحانیت و حمایت قلب‌های مشتاق و مؤمن، همچنان مستحکم است. حوزه و نهادهای مرتبط باید با تلاش مستمر و یگانگی در میدان تبلیغ، آسیب‌ها را کاهش داده و اثرگذاری خود را افزایش دهند.

مدیر حوزه های علمیه در پایان گفت: از خدمات و زحمات دوستان عزیز در نهادهای مختلف و مبلغان فعال در سراسر کشور و خارج از کشور صمیمانه تقدیر و تشکر می‌کنم.

انتهای پیام/