به گزارش خبرگزاری حوزه، حضرت آیت‌الله‌ سبحانی در آیین تجلیل از موسوعه «آیات‌الأحکام» که در مؤسسه امام جعفر صادق(ع) قم و با حضور مؤلفان اثر و جمعی از مسئولان پژوهشکده باقرالعلوم(ع) قم برگزار شد، بر لزوم اتکا به قرآن کریم در استخراج احکام فقهی تأکید کردند.
رجوع، نخست به قرآن، سپس روایات
معظم‌له اظهار کردند: عمل فقهی باید پیش از هر چیز بر کتاب خدا متکی باشد. در هر مسأله لازم است، ابتدا بررسی کنیم که آیا می‌توان از قرآن استفاده کرد؛ سپس در صورت نیاز به سراغ روایات و منابع دیگر برویم.
این مرجع تقلید با اشاره به روش ممتاز شیعه در تنظیم «آیات‌الأحکام»، خاطرنشان کردند: فقیهان ما آیات را بر اساس ابواب فقهی مانند طهارت، دیات و دیگر ابواب تنظیم کرده‌اند؛ درحالی‌که اهل‌سنت آیات را بر اساس ترتیب قرآن آورده‌اند. همین روش موجب شگفتی و تحسین برخی از علمای اهل‌سنت نیز شده است.
ظرفیت‌های مغفول آیات برای استنباط احکام
ایشان با بیان اینکه بسیاری از آیات قابلیت استنباط احکام فقهی را دارند؛ اما در منابع پیشین کمتر به آنها پرداخته شده، افزودند: گمان می‌شد، برخی آیات تنها جنبه اخلاقی دارند و به‌همین دلیل در آیات‌الاحکام‌ها ذکر نشده‌اند؛ حال آنکه می‌توان از آن‌ها نیز احکام فقهی استخراج کرد. دقت در چنین مواردی می‌تواند به غنای بیشتر فقه اسلامی و پاسخگویی به نیازهای نوین کمک کند.
ضرورت تلخیص برای مخاطبان جوان
این مرجع تقلید ادامه دادند: موسوعه کنونی برای مراجع و اهل تحقیق غذای علمی ارزشمندی است؛ اما دانشجویان و طلابی که در جستجوی پاسخ سریع به مسائل یا نگارش پایان‌نامه هستند، نیازمند نسخه‌ای خلاصه‌تر است تا بتوانند بهره بیشتری ببرند.
ضرورت روزآمدسازی متون دینی و نشر جهانی آثار شیعی
حضرت آیت‌الله سبحانی در ادامه، بر ضرورت توجه به ادبیات و شیوه نگارش آثار دینی تأکید کردند و گفتند: باید در تدوین متون دینی، از تعابیر قدیمی و خلاف ادب پرهیز کرد و نگارش‌ها با زبان روز و قابل فهم برای جامعه امروز باشد. اگر چنین نظارتی در انتشار آثار انجام گیرد، اقدامی ارزشمند است.
ایشان با ابراز تأسف از محدود ‌بودن چرخه انتشار در کشور، اظهار کردند: متأسفانه بسیاری از آثار ما تنها در تهران، مشهد و چند شهر دیگر منتشر می‌شود و به خارج از مرزها نمی‌رسد؛ درحالی‌که اگر بتوانیم این متون را به کشورهای مختلف مانند مصر، لبنان، مغرب و جوامع غربی برسانیم، دستاورد مهمی برای معرفی فقه و اندیشه شیعه خواهد بود.
اجتهاد و پاسخ به نیازهای روز
این مرجع تقلید اظهار کردند: امروز لازم است، مجتهدان که در جریان تحولات و نیازهای مردم هستند، محور عمل قرار گیرند. این نگاه می‌تواند حصارهای سنتی را بشکند و زمینه گفت‌وگوی علمی میان مذاهب را فراهم سازد.
نقش آثار علمی در تقریب مذاهب
معظم‌له تأکید کردند: اگر عالمان اهل سنت با چنین کتاب‌هایی مواجه شوند، خواهند دید که میان دیدگاه‌های فقهی شیعه و آنان اشتراکات و تفاوت‌های علمی وجود دارد که می‌تواند بستری برای هم‌فکری و مقارنه آرا باشد.

  آثار علمی شیعه در حوزه فقه و قرآن سرمایه‌ای بی‌نظیر است
حجت‌الاسلام والمسلمین موسوی، رئیس پژوهشکده باقرالعلوم(ع) قم هم در این آیین، به اهمیت این اثر علمی اشاره کرد و گفت: این اثر ارزشمند، نیازمند بررسی و جمع‌بندی جدی در قالب یک موسوعه بود که الحمدلله با تلاش‌های مستمر همکاران ما به ثمر نشست. امروز این اثر فاخر، میراث گران‌بهایی برای حوزه علمیه شیعه است.
رئیس پژوهشکده باقرالعلوم(ع) افزود: زحمات سروران بنده در طول سالیان برای جمع‌آوری و سازمان‌دهی این موضوع در سطوح مختلف، موجب شد، سرمایه علمی بزرگی شکل گیرد؛ حتی جمعی از علمای اهل سنت از خارج از ایران، پیش از چاپ کتاب، با مشاهده این موسوعه شگفت‌زده شدند و اظهار کردند که چنین اهتمامی در حوزه علمیه شیعه نسبت به قرآن و فقه آن، بی‌نظیر است.
وی با بیان اینکه این موسوعه، حاصل سال‌ها تلاش و پژوهش یک گروه تحقیقاتی است، خاطرنشان کرد: هدف ما این است که این اثر ارزشمند، منبعی مفید و قابل اعتماد برای محققان و پژوهشگران باشد.
این استاد حوزه علمیه، با اشاره به رویکرد تقریب مذاهب اسلامی در این موسوعه، گفت: در تدوین این اثر، تلاش شده است تا نظرات فقهای شیعه و اهل‌سنت، به‌صورت تطبیقی ارائه شود تا زمینه‌ای برای همگرایی و وحدت امت اسلامی فراهم شود.