به گزارش خبرگزاری حوزه از مشهد مقدس، آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه کشور، در کنگره بزرگداشت پنجاهمین سال ارتحال آیت‌الله‌العظمی سیدمحمدهادی میلانی(قد)، با تبیین ابعاد گوناگون شخصیت حضرت آیت‌الله میلانی(قد)، بر نقش ماندگار ایشان در تاریخ علمی، اجتماعی و سیاسی تشیع تأکید کرد.
پاسداشت عالمان دین و نقش‌آفرینان نهضت اسلامی
مدیر حوزه‌های علمیه کشور، با اشاره به جایگاه عالمان دین در شکل‌گیری نهضت اسلامی، اظهار کرد: پیش از هر چیز باید از امام خمینی(قد)، بزرگان و شهدای عالی‌قدر یاد کنیم که سلسله‌جنبان این نهضت عظیم بودند و همه حرکت‌های مبارک امروز، ریشه در همان نهضت الهی دارد که با بنیان‌گذاری امام خمینی(قد) آغاز شد و با هدایت‌های مقام معظم رهبری استمرار یافت.
وی با درود به روح ملکوتی آیت‌الله‌العظمی میلانی(قد)، افزود: بزرگداشت چنین شخصیت‌هایی در حقیقت پاسداشت هویت علمی، معنوی و تاریخی حوزه‌های علمیه است.
جایگاه تاریخی حوزه علمیه مشهد
امام جمعه قم، با تأکید بر نقش محوری حوزه علمیه مشهد گفت: حوزه مشهد و خراسان، در طول تاریخ ایران، همواره حوزه‌ای ریشه‌دار، اثرگذار و صاحب نقش بوده است و در عصر آیت‌الله‌العظمی میلانی(قد)، این حوزه به اوج شکوه و جایگاهی ویژه دست یافت؛ به‌گونه‌ای که تأثیر آن، دیگر حوزه‌های علمیه را نیز تحت‌تأثیر قرار داد.
عضو شورای‌عالی حوزه‌های علمیه افزود: این جایگاه محوری که از درون آن، رهبری معظم انقلاب اسلامی برخاستند، باید با عمق، نورافشانی و استمرار بیشتری تداوم یابد.
شش محور اساسی در شخصیت آیت‌الله‌ العظمی میلانی(قد)
مدیر حوزه‌های علمیه کشور، با اشاره به اینکه شخصیت آیت‌الله میلانی دارای ابعاد متعددی است، تصریح کرد: می‌توان شش‌محور اساسی را در شخصیت این مرجع بزرگ برجسته کرد که هریک از آن‌ها، نیازمند بررسی‌های عمیق و مستقل است.
محور نخست؛
جامعیت علمی و فقاهت راهبردی
آیت‌الله اعرافی محور نخست را بُعد علمی و فقاهتی دانست و گفت: فقاهت آیت‌الله میلانی، فقاهتی جامع و عمیق بود. ایشان از مراجعی به‌شمار می‌آمدند که در علم اصول، ممتاز، شاگردپرور و صاحب تحقیقات گسترده بودند و شاگردان برجسته‌ای را تربیت کردند که امروز هریک از آنها در شمار استادان و عالمان بزرگ حوزه‌های علمیه قرار دارند.
وی افزود: آیت‌الله میلانی(قد)، فقیهی محدود به احکام فرعی نبود؛ بلکه در فقه اکبر، مسائل اعتقادی، کلام، تفسیر و حدیث نیز رویکردی نیرومند و اندیشه‌ای عمیق داشت و آثار ارزشمندی از خود به یادگار گذاشت.
عضو فقهای شورای نگهبان تأکید کرد: فقیهی می‌تواند راهبر جامعه باشد که نگاهی جامع به معارف اسلامی و مکتب اهل‌بیت(ع) داشته باشد و آیت‌الله میلانی به‌خوبی از این ویژگی برخوردار بود.
محور دوم؛
اخلاق، اخلاص و سلوک معنوی متعادل
آیت‌الله اعرافی با اشاره به بُعد اخلاقی شخصیت حضرت  آیت‌الله میلانی(قد)، اظهار کرد: اخلاق ایشان اخلاقی متمایز و برجسته بود. اخلاص، دوری از شهرت و عناوین، زهد، قناعت و سلوک معنوی سنجیده، از ویژگی‌های شاخص این عالم ربانی به‌شمار می‌رفت.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم افزود: بسیاری از نقش‌آفرینی‌ها و حمایت‌های ایشان در عرصه‌های علمی و اجتماعی، بی‌نام و نشان و صرفاً برای رضای الهی انجام می‌شد و همین اخلاص، گوهری ناب است که طلاب و فضلای امروز باید آن را در وجود خود تقویت کنند.
مدیر حوزه‌های علمیه کشور خاطرنشان کرد: سلوک معنوی حضرت آیت‌الله میلانی، سلوکی متعادل، برخاسته از کتاب و سنت و به‌دور از افراط و تفریط بود و همین امر، اخلاق ایشان را به الگویی ماندگار برای نسل جوان حوزه‌های علمیه تبدیل کرده است.
محور سوم؛
 بُعد اجتماعی و پیوند عمیق با مردم
آیت‌الله اعرافی محور سوم را بُعد اجتماعی و مردمی دانست و گفت: آیت‌الله میلانی عالمی بود که در نجف رشد یافت، در کربلا به بالندگی رسید و در مشهد مقدس به اوج درخشش اجتماعی و معنوی دست یافت.
وی افزود: ارتباط نزدیک و صمیمی با توده‌های مردم، حضور فعال در میان اقشار مختلف جامعه و جدایی‌ناپذیری از متن جامعه، از ویژگی‌های برجسته این مرجع بزرگ بود؛ در عین حال که ارتباطات نخبگانی و علمی گسترده‌ای نیز با دانشگاهیان و اندیشمندان داشت.
محور چهارم؛
مدیریت، هدایت‌گری و تحول‌آفرینی حوزوی
مدیر حوزه‌های علمیه کشور در تشریح محور چهارم، اظهار کرد: آیت‌الله میلانی علاوه بر مرجعیت علمی و معنوی، از توان بالای هدایت‌گری و مدیریت جریان‌های علمی و اجتماعی برخوردار بودند و در تحولات حوزه علمیه مشهد، نقشی بنیان‌گذار و نقطه‌عطف ایفا کردند.
وی تصریح کرد: سبک مدیریتی ایشان، سبکی متعادل بود؛ نه گرفتار نوگرایی‌های بی‌پایه و نه اسیر تحجر و ایستایی؛ بلکه متکی بر حفظ مبانی و در عین حال گشودن افق‌های جدید علمی و آموزشی.
محور پنجم؛
شخصیت بین‌المللی و دغدغه وحدت اسلامی
آیت‌الله اعرافی با اشاره به بُعد بین‌المللی شخصیت آیت‌الله میلانی گفت: سوابق حضور ایشان در نجف و کربلا و نیز ارتباطات گسترده علمی، نشان می‌دهد که این مرجع بزرگ، شخصیتی فراتر از مرزهای جغرافیایی داشت.
عضو شورای‌عالی‌حوزه‌های علمیه افزود: مکاتبات، تعاملات علمی و مواضع ایشان در جهان اسلام و حتی در ارتباط با اروپا، مبتنی بر وحدت اسلامی، گفت‌وگوی دینی و تعامل عقلانی، همراه با پایبندی دقیق به ضوابط فقهی و شریعت بود و مواضع صریح ایشان در برابر رژیم صهیونیستی، آشکار و غیرقابل تردید است.
محور ششم؛ بُعد سیاسی و انقلابی
مدیر حوزه‌های علمیه کشور، بُعد ششم شخصیت آیت‌الله میلانی را بُعد سیاسی و انقلابی دانست و اظهار کرد: در میان مراجع بزرگ شیعه، آیت‌الله میلانی در عرصه اندیشه سیاسی و حمایت از نهضت امام خمینی(قد) جایگاهی ممتاز دارد.
وی افزود: انقلاب اسلامی، جهان اسلام را از انفعال و وادادگی به کنش، مقاومت فعال و تولید اندیشه سوق داد و آیت‌الله میلانی(قد)، از جمله مراجعی بود که این پیام بزرگ نهضت اسلامی را به‌درستی دریافت و از آن حمایت کرد.
آیت‌الله اعرافی در پایان ابراز امیدواری کرد: حوزه علمیه مشهد و دیگر حوزه‌های علمیه، با الهام از سیره علمی و عملی آیت‌الله‌العظمی میلانی، مسیر نورانی انقلاب اسلامی را ادامه دهند و طلاب و فضلای جوان، در تحقق آرمان‌های انقلاب اسلامی و شهدای گران‌قدر نقش‌آفرین باشند.