جلوی سیر تنزلی خانواده‌های بزرگ به سمت خانواده‌های هسته‌ای گرفته شود
حجت‌الاسلام ‌والمسلمین علی‌محمد حکیمیان در این مراسم ابراز کرد: خانواده، رکن رکین یک جامعه است و باید خانواده‌ای بسازیم تا فردای تمدنی ایران زیبا، ساخته شود و بکوشیم تا خانواده معنوی و الهی را خلق کنیم.
وی با بیان اینکه رهبر معظم انقلاب بر تحول در حوزه علوم ‌انسانی و بر داشتن رویکرد اسلامی در علوم ‌انسانی تأکید داشتند که این مهم در این دوره عملیاتی شد، افزود: در خصوص خانواده، کلینیک خانواده را ایجاد و خدمات مختلفی را برای خانواده‌ها ارائه می‌دهیم و علاوه بر این، تحول در حوزه علوم ‌انسانی تأکید دیگری بود که رهبر معظم انقلاب داشتند که ۴۰۰ طرح را رقم زدیم و در این دوره اجرایی کردیم.
رئیس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به نهاد خانواده اشاره کرد و گفت: متأسفانه از خانواده‌های بزرگ به سمت خانواده‌های هسته‌ای رفته‌ایم که باید جلوی این موضوع گرفته شود تا بیش از این، به نهاد خانواده ضربه وارد نشود.
  همکاری حوزه و دانشگاه در واقع همکاری علم و حکمت است
دکتر محمدمهدی طهرانچی نیز در این کنفرانس اظهار کرد: اگر بخواهیم بین انقلاب اسلامی و نظام سلطه، یک تقابل و جولانگاه را در نظر بگیریم، همین خانواده است.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به تربیت معنوی افزود: قرآن کتاب هدایت است و در آن به پدیده‌های اجتماعی طبیعی اشارات جدی دارد. در این میان در متون علمی جایگاه گزاره‌های قرآنی کجاست؟!
دکتر طهرانچی تأکید کرد: خداوند متعال در هرجایی از قرآن که فرمان‌روایی می‌کند، به حکمت و علم اشاره می‌کند و در واقع، حکمت همان بیانات حضرت محمد(ص) و احادیث اهل‌بیت(ع) است.
وی با بیان اینکه هرجایی که بحث خانواده است، حکمت در کنار علم، ظهور و بروز دارد و باید به این دو مقوله توجه داشت، تأکید کرد: سیاست‌گذاری، نوعی ترکیب علم و حکمت است و لازمه علم، سیاست علمی است و نیاز است که حکمت، استخراج و بعد علم روی آن قرار بگیرد.
دکتر طهرانچی با بیان اینکه همکاری حوزه و دانشگاه در واقع همکاری علم و حکمت است که باید این مهم تقویت شود، خاطرنشان کرد: خانواده‌شناسی یک علم است و باید سیاست‌گذاری در این زمینه را از حکمت و علم گرفت.
  چالش بزرگ تعلیم‌وتربیت در جامعه امروز به حاشیه رفتن نقش خانواده است
خانم دکتر جمیله علم‌الهدی دانشیار دانشگاه شهید بهشتی نیز در این مراسم اظهار کرد: چالش بزرگ تعلیم‌وتربیت در جامعه امروز، به حاشیه رفتن نقش خانواده است و در این میان، بسیاری از بحران‌های اجتماعی ناشی از کنار رفتن نقش خانواده در تعلیم‌وتربیت است؛ به‌خصوص در دوران پساکرونا به احیای نقش خانواده نیازمند هستیم. وی ادامه داد: در دنیای امروز به‌دلایل مختلفی از قبیل گسترش فناوری‌ها، پیچیده شدن روابط اجتماعی و... خانواده نمی‌تواند نقش جدی را در تربیت فرزندان ایفا کند.
علم‌الهدی با بیان اینکه خانواده سلول اصلی جامعه است، تأکید کرد: تکثیر نسل اصلی‌ترین نقشی است که خانواده برای تداوم نسل دارد؛ حال اینکه در جامعه امروز حتی فرزندآوری نیز، در خانواده‌ها کمتر شده است که نسل و حیات بشر را تهدید می‌کند.
وی به تغییر سبک زندگی و نگاه‌ها در خانواده اشاره کرد و گفت: نقش پدر و مادرها در خانواده‌های امروزی، از رابطه عاطفی به رابطه مالی و اقتصادی تبدیل شده است که این موضوع هم، تهدیدی برای خانواده است.
رئیس پژوهشکده مطالعات بنیادین علم و فناوری دانشگاه شهید بهشتی بیان کرد: در تقابل با این شرایط، تربیت اسلامی خانواده‌گراست و تأکید دارد که شاکله کودک در یک فضای عاطفی و عقلانی رشد کند.
علم‌الهدی نظام‌های آموزشی را مورد توجه قرار داد و تصریح کرد: نظام‌های آموزش رسمی بیشتر افراد را برای یک زندگی اجتماعی تربیت می‌کنند که هویت آنها، بر اساس شهر یا ملت و در ارتباط با یک حاکمیت و قواعدی که زندگی اجتماعی و شهروندی اقتضا می‌کند، پرورش می‌دهد.
دانشیار دانشگاه شهید بهشتی گفت: این نوع نظام آموزش‌عالی مبتنی بر شایستگی‌های تخصصی و شغل است و در نتیجه آن، ارزش‌هایی که مورد توجه اسلام در زمینه خانواده است، نادیده گرفته می‌شود.
وی با اشاره به دو نگرش فردگرا (لیبرال) و جمع‌گرا (سوسیالیست) و تقابل بین آنها، خاطرنشان کرد: در این تقابل، خانواده آهسته‌آهسته کنار می‌رود و تربیت معنوی، اخلاقی و عاطفی که هویت فرد را رقم می‌زند، نادیده گرفته می‌شود. این از یک‌طرف باعث رهاشدگی کودکان و نوجوانان در فضای آموزش رسمی شده و نیز باعث مداخلات آموزش‌های غیررسمی در تربیت می‌شود و از طرف دیگر نقش و مسئولیت والدین در این زمینه، حداقل برای خودشان اهمیت کمتری پیدا می‌کند.
  همکاری و تعامل همه‌جانبه نهادهای علمی با این کنفرانس
رئیس اولین کنفرانس خانواده و تربیت معنوی هم در این کنفرانس اظهار کرد: حمایت علمی و فکری که از سوی مراکز علمی از این کنفرانس صورت گرفت، نشان می‌دهد که حساسیت و توجه مراکز علمی به خانواده همچنان پررنگ و زیاد است.
دکتر جان‌بزرگی با اشاره به برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته و تلاش برای مشارکت دادن همه محافل علمی در این امر، گفت: در تعاریف مختلف، خانواده را یک ساختاری می‌دانیم که با یک پیوند قانونی و شرعی شکل می‌گیرد تا تداوم نسل را محقق کند.
  اوج همکاری نهادهای حوزوی و دانشگاهی
دبیر کمیته علمی کنفرانس خانواده و تربیت معنوی هم در این مراسم اظهار کرد: از ابتدای فراخوان برگزاری این کنفرانس، مقالات و تبادلات علمی گسترده‌ای بین مراکز علمی و دبیرخانه کنفرانس صورت‌ گرفت که برای ما دلگرم‌کننده بود.
سیدمحمدحسین چاوشیان ادامه داد: تا روز برگزاری، مراکز حوزوی و دانشگاهی کشور، بیش از چهل نشست علمی برگزار کردند که به‌نوعی مصداق عینی و عملی وحدت حوزه و دانشگاه به‌حساب می‌آید.
وی ابراز کرد: رویکرد و هدف اصلی سیاست‌گذاری کمیته علمی و اجرایی این کنفرانس، بهره‌مندی از ظرفیت‌های اساتید و پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی به‌صورت مشترک بود که در این امر مهم سربلند بیرون آمدیم و گواه این مطلب، استقبال و مشارکت قابل‌توجه مراکز حوزوی و دانشگاهی مطرح کشور در این کنفرانس است.
دبیر کمیته علمی کنفرانس خانواده و تربیت معنوی تصریح کرد: ثمره تلاش‌ها و سیاست‌گذاری‌های ما در این کنفرانس، فراهم‌آوردن فرصتی برای حضور بیش از ۳۰ نهاد حوزوی و دانشگاهی در این کنفرانس بود.
گزارش: سیدامیر سجادی