گزارشی از طرح ها،برنامه ها و فعالیت های فرهنگی و جهادی حوزه علمیه امام خمینی(ره) شعبه 2 تهران
حوزه ای پویا و موفق در عرصه آموزش،تهذیب و فعالیت های جهادی
حوزههای علمیه در عصر غیبت، همواره بهعنوان پایگاههایی برای تربیت سربازان امام زمان(عج) شناخته میشود تا طلاب علوم اسلامی، معارف ناب اسلامی را فراگرفته و تلاش کنند، با عملکردی قریب به سبک زندگی اهلبیت(ع)، هویت مذهبی جامعه را تقویت و همگان را به آمادگی برای دوران ظهور منجی عالم بشریت دعوت نمایند.
در دوران معاصر، بهخصوص پس از پیروزی انقلاب اسلامی، رسالت طلاب بهمراتب سنگینتر از همیشه شده و رفتار اجتماعی حوزویان بیش از پیش زیر ذرهبین افکار عمومی قرار گرفته است. از سوی دیگر هجمههای بیامان دشمنان اسلام بهخصوص در جنگ نرم فرهنگی، قلب حوزههای علمیه را نشانه رفته است! در این میان، تربیت طلبههای عالم و فاضل با رهتوشهای غنی از علوم و معارف حقه، با روحیهای قوی و جهادی و پرانگیزه، تنها راه برآمدن از پس این هجوم بیامان آخرالزمانی است.
دغدغه تربیت سربازان اینچنینی برای حضرت حجت ارواحنا فداه، انگیزه اولیه طراحی حوزه علمیهای بود که ضمن توجه به تحصیل با کیفیت و کاربردی دروس حوزه و مهارتافزایی در عرصه علوم اسلامی، به اخلاق عملی و علمی طلاب نیز توجه ویژه شود و البته در بُعد روحیه جهادی نیز برای طلاب برنامهای ویژه داشته و در ابعاد گوناگون اجتماعی، فرهنگی و سیاسی، نیروهایی زبده و کارآمد تربیت نماید.
ایده تأسیس چنین حوزه علمیهای برای اولینبار در مؤسسه جهادی تبلیغی بلاغ مبین مطرح شد که پس از چند سال مشاوره و کارشناسی، پخته و آماده اجرا گردید. با دعوت حجتالاسلام والمسلمین صدیقی، تولیت مدرسه قرار شد، این طرح از سال 1397 در محل حوزه علمیه امام خمینی(ره) تهران (منطقه اُزگُل) اجرا گردد.
در این حوزه علمیه، طلاب از میان محصلان پایه هشتم و نهم، در دوران شکلگیری هویت آیندهسازشان وارد میشوند. آنان که صرفاً از میان دانشآموزان ممتاز تهران جذب میگردند، از همان دوره اختبار و تثبیت، کار خود را در یک اردوی جهادی شروع میکنند، تا با رویکرد خاص این حوزه ارتباط بگیرند و البته با سختی راهی که در پیش دارند، آشنا گردند. با توجه به رده سنی پذیرش طلاب و شرایط خاص اجتماعی و فرهنگی کلانشهر تهران، طلبههای این حوزه علمیه بهصورت شبانهروزی و تحت برنامهای منسجم و منظم همه با هم در مسیر رشد علمی و اخلاقی قدم میگذارند.
حوزه علمیه امام خمینی(ره)2 بر اساس طرحنامهای مفصل فعالیت میکند که نسخه ابتدایی آن با مطالعه بسیار، مشورت با اساتید و بررسی تجربیات تعداد زیادی از حوزههای موفق کشور تدوین گشته و جزئیات آن مداوم در حال بهروزرسانی میباشد. بهروزرسانی طرح حوزه بر مبنای تجربهنگاریهای مستمر مدیر و کادر حوزه و همچنین مشورتهای جدید، با مدیران دیگر حوزههای علمیه صورت میگیرد و هماکنون در ویرایش یازدهم قرار دارد. در طول سال، مدیر و کادر حوزه بهمناسبتهای مختلف، میهمان حوزههای علمیه موفق در سراسر کشور میگردند و البته در موارد بسیاری نیز، میزبان مدیران و مسئولان حوزوی جهت بازدید حضوری و تبادل تجربیات میگردند. این رفت و آمدها و گفتوگوها تأثیر شگرفی در پیشبرد اهداف تربیتی و آموزشی و تقویت و تکامل طرحنامه این حوزه علمیه دارد.
شیوه اداره این حوزه بر مبنای کار گروهی و روحیه تعاون در عرصههای مختلف است. برنامه روزانه طلاب، از چهل دقیقه قبل از اذان صبح (با پخش مناجات ملایم سحرگاهی) آغاز میگردد. در طول روز غیر از حدود پنج ساعت در اختیار، در باقی ساعات فعالیتها طبق برنامهای منظم که روی دقیقههایش هم مطالعه و مشورت شده است تا ساعت خاموشی شب بهصورت جمعی، منظم و منسجم اجرا میگردد.
حضور مؤثر اجتماعی، پیشرفت بیوقفه علمی، رشد محسوس اخلاقی و تقویت روحیه جهادی از جمله رویکردهای اصلی در برنامههای روزانه و ویژهبرنامههای مناسبتی و موقعیتی این حوزه بهشمار میرود.
متن پیشرو اشارهای به طرح تفصیلی این حوزه است که تربیت نسل جدید عالمان فعال، فاضل و جهادی برای آینده تهران را مأموریت اصلی خود میداند.
بر این اساس کلیه فعالیتها و برنامهها را میتوان در سه فصل علمی، اخلاقی و جهادی ارائه نمود.
لازم به ذکر است که هماکنون تمام بندهای طرحنامه درحال اجرا بوده و برای بسیاری از آنها گزارش تصویری نیز موجود است.
فصل اول: ویژگیهای علمی
..........................................
استفاده از اساتید با تجربه و قوی
با توجه به ارتباط خوب کادر آموزشی حوزه علمیه امام خیمینی(ره)2 با حوزههای علمیه قم، اکثر اساتید از ممتازین حوزه علمیه قم دعوت میشوند. این اساتید عموماً در موضوع تدریس خود تخصص داشته و بعضاً تألیفاتی داشتهاند.
تدریس رسمی طلاب ممتاز پایههای بالاتر برای پایههای پایینتر
طبق برنامهریزی دقیق آموزشی، طلاب ممتاز حوزه در پایههای بالاتر توان تدریس دروس پایههای پایینتر را پیدا میکنند و در کنار اساتید با تجربه، به تدریس دروس رسمی مشغول میشوند و جالب است که تجربه تدریس این اساتید جوان با رضایت بسیار بالای شاگردانشان همراه بوده است.
استمرار بیوقفه کلاسهای درس با حذف تعطیلات زائد
با انجام فعالیتهای متنوع و نشاطآور در کنار دروس، بهجای تعطیلات زائد تلاش میشود تا هم از کیفیت آموزشی کاسته نگردد و هم روزهای تحصیلی هر سال بیشتر باشد. هماکنون طلاب این حوزه بالغ بر 280 روز آموزشی در طول سال دارند؛ درحالیکه معمول مراکز آموزشی و تحصیلی حوزوی و غیرحوزوی کمتر از 180 روز آموزشی در سال دارند.
تحصیل پایه یک تا شش در کمتر از 5 سال
با توجه به حذف تعطیلات زائد و تأکید بر سرعت مناسب آموزش در نظام جدید که ملاک هر ترم آن 15 هفته آموزشی است، طلاب بدون اینکه فشارهای ارتقایی خواندن را حس کنند، در روال عادی حداقل یک سال و نیم از دیگران پیش میافتند.
تدریس کامل محدودههای آموزشی تعریفشده با کیفیت بالا
برنامه این حوزه این است که در هر ترم تمام محدوده مشخصشده توسط اساتید تدریس گردد و اگر احیاناً دروس اصلی با وجود پیگیری مستمر معاون آموزش به محدوده نرسید، زمان ترم تمدید میشود و تعداد جلسات درسی که به محدوده نرسیده، جایگزین درسهای پایانیافته میگردد تا محدوده مشخص شده با کیفیت بالا و بدون فشار مضاعف به پایان برسد و سپس امتحان گرفته شود. در واقع ملاک اصلی پایانترم، اتمام تمام دروس است؛ لذا طلاب این حوزه چیزی بهنام نرسیدن محدوده ندارند و خط به خط تمام کتب را با استاد میخوانند.
ابزار کمک آموزشی بهروز
با توجه به پیشرفت فنآوری و افزایش ابزار کمک آموزشی، تلاش شده است تا اساتید، طلاب و کادر آموزشی این حوزه، از امکانات بهروز مثل ویدیو پروژکتور و صفحه نمایش بزرگ برای ارائه پاورپوینت، اتاق سایت و دسترسی به کلیه نرمافزارهای علوم اسلامی، رکوردرهای حرفهای برای ضبط صوت کلاسها، صندلیهای استاندارد برای جلوگیری از خستگی جسمی سر کلاسها، استفاده از شبکههای اجتماعی برای درج نمرات، اطلاعرسانی و... استفاده نمایند.
اردوهای کاربردی آموزشی
در این حوزه علمیه، بخشی از دروس به فراخور موضوع و در صورت امکان در اردوهای کاربردی آموزشی تدریس میگردد. مثلاً در موضوع احکام تجهیز میت، طلاب با حضور در غسالخانه از نزدیک با مراحل غسل و کفن، نماز میت و... آشنا میگردند یا برای احکام ذبح با حضور در کشتارگاه این احکام را میآموزند.
اردوهایی مهارتپژوهشی
در هر فصل طلاب پایه اول به اردوی مهارتپژوهشی با سرفصلهای متنوع از جمله تندخوانی و مطالعه، مقالهنویسی، روش تحقیق کتابخانهای و... دعوت میشوند تا از سال اول در حوزه پژوهش خبره و با تجربه شده و برای پژوهشهای علمی در سالهای بعد آمادگی علمی و مهارتی کافی را داشته باشند. این اردوها جهت تقویت ارتباطات و همافزایی بیشتر، در دیگر حوزههای علمیه تهران برگزار میگردد.
پژوهشهای مرتبط با دروس
طلاب این حوزه تحت نظارت اساتید و معاونت پژوهش در هر فصل موظف به ارائه حداقل یک پژوهش علمی مرتبط با دروس خود با رعایت تمام اصول پژوهشی هستند. این مقالات علمی توسط اساتید و معاونت مربوطه ارزیابی میگردد و مقالات برتر در جشنوارههای پژوهشی از جمله جشنواره میرداماد، علامه حلی و... شرکت داده میشوند. (این پژوهشها مختص طلاب پایه دوم به بالاست)
ارزیابی دقیق سطح پیشرفت علمی طلاب با امتحانات مستمر هفتگی
یکی از مهمترین ملاکهای بررسی روند علمی طلاب حوزه علمیه امام خمینی(ره)2 امتحانات هفتگی است. به این صورت که هر هفته اساتید هر درس، از محدوده آن هفته از طلاب امتحان میگیرند. این اتفاق، اولاً سرعت پیشرفت اساتید را برای مسئول آموزش مشخص مینماید و ثانیاً سطح پیشرفت طلاب را بهصورت هفتگی مشخص میکند تا اگر طلبهای افت تحصیلی داشت، از همان هفته اول مشخص و عوامل آن بررسی شود. این کار باعث پیشگیری از انباشته شدن حجم دروس و تحصیلات شب امتحانی میگردد.
پیشگیری از افت تحصیلی طلاب
کسانی که در امتحانات هفتگی معدل پایینتر از 15 داشته باشند، تا امتحان بعدی روزانه به 1ساعت مطالعه بیشتر از دیگران ملزم میگردند تا سطح علمی خود را بهسرعت ارتقا بخشند.
مطالعه گروهی
یکی از معضلاتی که طلاب با آن مواجه هستند، عدم تمرکز در مطالعه است؛ اما وقتی که مطالعه دروس بهصورت گروهی و در ساعت منظم صورت بگیرد، باعث تمرکز بیشتر و افزایش انگیزه میشود؛ لذا طلاب این حوزه در ساعت معین همه باهم در سالن مطالعه حاضر شده و به مطالعه دروس میپردازند.
مباحثه جمعی
یکی از مشکلات فراگیر هر محیط آموزشی خوابآلودگی کلاسهای اول صبح است. معمولاً اگر کلاسها دیرتر آغاز شود، ساعات ارزشمند صبح کم میشود و اگر از اول صبح درسها شروع شود، ساعات ابتدایی به خوابآلودگی میگذرد. از سوی دیگر معمولاً بهخاطر پر بودن ساعات صبح، مباحثه طلاب در ساعات کسل و مرده عصرگاهی میافتد؛ لذا در برنامهریزی آموزشی این حوزه ساعت 7 تا8 صبح بهعنوان ساعت مباحثه جمعی لحاظ شده است تا مباحثه در ساعات پرنشاط صبحگاهی انجام شود و نشاط مباحثه، ذهنها را برای کلاسهای درس آماده کند.
نظارت بر پیشمطالعه، مطالعه، مباحثه، حضور بهموقع در کلاس
نظارت دقیق بر میزان مطالعه، مباحثه، پیشمطالعه و... طلاب بهصورت فرد به فرد در حالت عادی امکانپذیر نیست؛ لکن الزام به پر نمودن کاربرگ خوداظهاری، ضمن تقویت حس خودکنترلی و خودمراقبتی، امکان رصد فعالیتهای علمی طلاب را به معاون آموزش میدهد و موجب میگردد، سطح عمومی طلاب بهلحاظ علمی باهم رشد نمایند و نوسان بیش از حد نداشته باشند. از آنجا که امتیاز کاربرگها در شهریه طلاب تأثیرگذار است، از یک سو موجب انگیزش بیشتر میگردد و از سوی دیگر، تقوای درونی موجب دقت بیشتر در درج اعداد و ارقام کاربرگ میگردد.
تعیین دبیر علمی
از بین طلاب هر پایه، یک نفر که بهلحاظ علمی برتری قابل توجهی نسبت به دیگران داشته باشد، بهعنوان دبیر علمی معرفی میگردد. دبیر علمی هر پایه وظیفه دارد، بر حضور و غیاب طلاب نظارت نموده و لیست مربوطه را تکمیل نماید. رصد شرایط تحصیلی پایه و کمک به طلابی که دچار افت تحصیلی میشوند، از طریق مباحثه، رفع اشکال، ضبط دروس و ارائه به مسئول بارگذاری دروس در کانال مربوطه و... نیز از جمله وظایف دبیر علمی هر پایه بهشمار میرود. این افراد بهصورت ماهانه با معاون آموزش مدرسه جلسه داشته و ضمن ارائه گزارش به نمایندگی از طلاب دیگر، پیرامون تقویت علمی پایه خود گفتوگو مینماید. ایشان همچنین پل ارتباطی بین طلاب و اساتید نیز هستند و مطالب اساتید را به طلاب و مباحث طلاب را به اساتید منتقل میکنند.
برگزاری کلاسهای غیررسمی دروس قدیم حوزه
آشنایی با کتابهای مُلاّپرور قدیم حوزه، از جمله امتیازات علمی هر طلبه بهشمار میرود که علاوه بر برکات و ثمرات علمی، در عمقبخشی به تحصیلات طلبگی کمک میکند و نیز در ایجاد روحیه علمی بسیار مؤثر است. بر این اساس طلاب در ساعت منتهی به اذان مغرب، در کلاس درس آزاد شرکت نموده و پای درس کتابهایی چون صرفمیر، انموذج، مطول و... مینشینند.
تمرکز بر توانمندسازی علمی طلاب از پایه اول
در این حوزه از ابتدای دوره اختبار و تثبیت در سال اول، تلاش میشود تا بر توانمندی علمی طلاب توجه شود و این رویکرد کادر آموزشی حوزه سبب شده است، طلاب این حوزه از سال اول در ادبیات عرب و تجزیه و ترکیب متون (بهعنوان مقدمه فهم قرآن و احادیث) تسلط داشته و در مقاطع بالاتر، کتب فقهی را بدون رجوع به شروح فارسی درک نمایند.
ایجاد کرسی تدریس غیررسمی طلاب واجد شرایط
برای طلاب علاقهمندی که ظرفیت و توان تدریس دارند، زمینه ایجاد کلاسهای تدریس غیررسمی دروس حوزه فراهم میگردد تا اگر کسی از عموم مردم، علاقهمند به دروس حوزوی بود، یا طلاب پایههای پایینتر که نیاز به دوره کردن دروس دارند، در این کلاسهای آزاد شرکت کنند و بهرهمند گردند.
تمرکز ویژه و برنامهریزی متفاوت برای طلابی که دچار افت تحصیلی شدهاند
اگر طلبهای با افت تحصیلی مواجه شود، ضمن بررسی علل ایجاد مشکل، فوراً اقداماتی برای تقویت درسی او انجام میشود که با توجه به شرایط فرد عبارتاند از: معرفی به اساتید جهت نظارت بیش از پیش، نظارت ویژه شخص معاون آموزش بر انجام صحیح مباحثه و مطالعه فرد در ساعت مربوطه، انتقال موقت به حجره مدیر مدرسه و... برای کسانی که احیاناً بهخاطر افت شدید علمی در مرحلهای قرار میگیرند که فاصلهشان با دیگر طلاب زیاد شده و توان همراهی با این حوزه را ندارند، قبل از انتقال به حوزه دیگر بهعنوان فرصت آخر (در صورت تمایل خودش و توافق شورای حوزه)، برنامه تحصیلی اختصاصی برای فرد طراحی میگردد تا اگر توانست، در بازه زمانی محدودی عقبماندگیها را جبران و با دوستان خود همراه بماند.
گروهبندی و امتیازدهی گروهی
بهجهت همافزایی، همکاری و همیاری علمی بیش از پیش، طلاب هر حجره با هم یک گروه محسوب شده و نمرات امتحانات هفتگی و کاربرگ فعالیتهای علمی هر کدام از اعضای گروه بر امتیاز کل گروه تأثیر میگذارد. بر این اساس بهجای تشویق افراد ممتاز فقط گروههای ممتاز مورد تشویق قرار میگیرند تا طلاب برای حضور و نظم در کلاس، مباحثه، مطالعه و... بهلحاظ کمی و کیفی یاریگر و مشوق یکدیگر باشند و بر نقاط ضعف هم حساسیت داشته باشند. در این ساختار، رقابتی شیرین و پویا میان حجرهها یا همان گروهها شکل میگیرد.
درج نمرات و امتیازات علمی طلاب در تابلوی اعلانات
در این حوزه علمیه، نمرات و امتیازات طلاب محرمانه نبوده و از ابتدا همه طلاب میدانند که این اطلاعات بهصورت عمومی در تابلوی اعلانات آموزش درج میگردد. این اقدام در ایجاد حس رقابت سالم تحصیلی مؤثر بوده و از آنجا که با برنامهریزیهای صورتگرفته، رشد علمی طلابِ تقریباً همسطح اتفاق میافتد، انتشار نمرات و امتیازات، بیش از آنکه نارضایتی به دنبال داشته باشد، موجب رقابت و انگیزش میگردد.
ضبط صوت کلیه دروس و انتشار در فضای مجازی
کلیه دروس بهوسیله دستگاههای با کیفیت ضبط صدا توسط دبیر علمی کلاس ضبط شده و تحویل مسئول جمعآوری و انتشار میگردد تا پس از انجام اصلاحات و حذف اضافات و کاهش حجم، در کانال دروس حوزه در فضای مجازی بارگذاری شود و در دسترس عموم طلاب قرار بگیرد. فایل دروس منتخب و موفق، با پایان یافتن هر کتاب بهنام استاد آرشیو شده و در دسترس علاقهمندان قرار خواهد گرفت.
برنامه خاص برای غیبتهای درسی
غیبت در جلسات درس از خطوط قرمز آموزشی این حوزه بهشمار میرود و حتی با تأخیر در حضور هم با حساسیت برخورد میشود و موجب کاهش امتیاز کل گروه خواهد بود؛ لذا اعضای گروهها بر حضور بهموقع همدیگر بسیار حساس هستند. تأخیر بیش از ده دقیقه نیز غیبت محسوب میگردد. در موارد غیبت غیرموجه طلاب ملزم به پرداخت جریمه مالی هستند؛ چراکه حوزه از محل وجوهات برای رشد علمی طلاب، متحمل هزینه است و کمتوجهی به این هزینهها موضوع بسیار مهمی است.با وجود سختگیری شدید در مورد عدم حضور در کلاسها، در موارد خاص و موجه، در صورتی که طلاب تقریر دروس آن روز را نوشته و استاد مربوطه آن را تأیید نماید، غیبت لحاظ نمیگردد. این تصمیم در تشویق طلاب به رشد علمی و جلوگیری از افت تحصیلی و عقب افتادن از کلاس بسیار مؤثر است.
کاهش و افزایش شهریه، طبق امتیازات علمی، پژوهشی، تهذیبی و...
شهریه این حوزه علمیه (تقسیمی حجتالاسلام والمسلمین صدیقی) برای طلاب بر مبنای امتیازات علمی، پژوهشی و تهذیبی ایشان داده میشود. تأثیرگذاری نمرات و امتیازات در مبلغ شهریه باعث میگردد تا طلاب بر درج دقیق اعداد و ارقام کاربرگها حساس شده و حتی اهل احتیاط باشند. این اقدام تقوا و تهذیب طلاب را با فضاهای علمی گره زده و موجب همافزایی اثرگذار و ارزشمندی گردیده است.
مشاوره تحصیلی
در روزهای شنبه، استاد باتجربه، متخصص امر مهارتهای تحصیلی و متبحر در مشاوره عمومی در حوزه حضور یافته و با وقت قبلی، به رفع و رجوع مشکلات طلاب میپردازد. در بسیاری از موارد، افت تحصیلی ناشی از مشکلات شخصی است که با مشاوره و ریشهیابی زودهنگام مشکل، شرایط بهسرعت تغییر میکند. در موارد خاص نیز، فرد به مراکز تخصصی ارجاع داده میشود.
اردوها و دورههای مهارتآموزی
طلاب این حوزه دو مرتبه در هر فصل به اردوهای مهارتآموزی دعوت میشوند تا با موضوعات متنوع و کاربردی طلبگی آشنا گردند. از جمله این دورهها میتوان به دورههای فشرده تبلیغ تخصصی (مثلاً تبلیغ تخصصی کودکان) اشاره نمود. دورههای مهارتهای تحصیلی، مهارتهای پژوهشی، مدیریت، طب، شناخت ادعیه بر مبنای کتاب مفاتیحالجنان، نجوم و... نیز، از دیگر موضوعاتی است که عموماً بهشیوه کارگاهی برگزار میشود.
اردوی تفریحی پایانترم
طلاب در پایان هر ترم جهت رفع خستگی و آمادگی بیشتر برای شروع ترم جدید به اردویی جذاب با برنامههای تفریحی گوناگون دعوت میشوند. رسم برگزاری این اردو به این صورت است که در حاشیه آن، جلسه صمیمانهای با مدیر حوزه برگزار میگردد تا با نقد صریح و بیپرده و بررسی عملکرد علمی، آموزشی، تهذیبی و...، بر تجربیات کادر حوزه از یک ترم تحصیلی آن پایه افزوده گردد و اگر شبهات و ابهاماتی برای طلاب ایجاد شده است، پاسخ آن را مستقیماً از مدیر مدرسه دریافت کنند و دغدغه و ابهامی از ترم گذشته با خود به ترم بعد نبرند. در این جلسه طلاب با دقت، انتقادات و پیشنهادات خود را مطرح میکنند؛ چراکه این مطالب، بهصورت دقیق صورتجلسه شده و در گروه شورای معاونان مطرح و پیگیری میشود. همچنین این صورتجلسهها در تجربهنگاری و بهروزرسانی طرحنامه کلی حوزه استفاده میگردد.
فصل دوم: ویژگیهای تهذیبی
..........................................
بهرهگیری منظم از درس اخلاق حجتالاسلام والمسلمین صدیقی
درس اخلاق ویژه طلاب روزهای شنبه و درس اخلاق عمومی در مسجد جامع ازگل دوشنبهها برگزار میگردد که طلاب با حضور مشتاقانه و پرشور از مطالب کسب فیض نموده و ضمن یادداشتبرداری تلاش میکنند تا در عمل نیز به آن آموزهها پایبند باشند. در پایان ترم نیز از مطالب اخلاقی ارائهشده، از طلاب امتحان گرفته میشود.
زمینهسازی جهت بهرهمندی از مشاوره تربیتی و اخلاقی حجتالاسلام والمسلمین صدیقی
غیر از فرصتهای عمومی قبل و بعد درس اخلاق و جلسات، در موارد خاص طلابی که علاقهمند باشند، میتوانند با هماهنگی قبلی به محضر استاد رسیده و از ایشان جهت اخذ مشاوره تربیتی و اخلاقی بهره بگیرند.
دعوت به نماز شب و پخش مناجات سحری
با توجه به تأثیرگذاری بینظیر نماز شب در رشد اخلاقی و معنوی طلاب، برنامههای روزانه حوزه از چهل دقیقه قبل از اذان صبح و با پخش نوای ملایم مناجات سحری آغاز میگردد. هرچند بیدار شدن در آن ساعت اجباری نیست و صرفاً جنبه زمینهسازی دارد؛ اما معاون تهذیب و طلاب اهل نماز شب حوزه، دیگر طلبهها را به شب زندهداری و تهجد دعوت میکنند و کسانی را که تمایل دارند، در ساعت مقرر بیدار مینمایند تا در آرامش دل شب با خدای خویش به راز و نیاز بپردازند و از این فیض بهرهمند گردند.
انتخاب مسئول پایه بهصورت دورهای از میان خود طلاب
مسئول پایههای حوزه از میان طلاب ممتاز، انتخاب میگردند و اختیارات ویژهای به آنها داده میشود تا در نظم و ارتقای سطح آموزشی و اجرایی حوزه کمککار مؤثر کادر حوزه باشند. مسئول پایهها علاوه بر کسب تجربه مدیریت که موجب رشد میگردد، با تقسیم کارها به ارتقای حس مسئولیتپذیری دوستان خود نیز کمک میکنند. از جمله اختیارات مسئول پایهها این است که امتیازات منفی یا مثبت مؤثر در شهریه طلاب منوط به تأییدات ایشان بوده و اهم وظایفشان مدیریت، نظافت حوزه طبق برنامه، نظم برنامههای ساعت خواب و بیداری، مدیریت طلاب پایه در ساعت مطالعه، ورزش و... است.
عضویت طلاب مسئول پایه در شورای معاونان حوزه
شورای معاونان حوزه متشکل از معاون آموزش، معاون تهذیب، معاون تبلیغ و رسانه و طلابی که بهعنوان مسئول پایهها انتخاب شدهاند، میباشد. شرکت دادن این طلاب در شورای معاونان جهت تقویت حس مسئولیتپذیری، اعتماد به نفس و قدرت مدیریت آنهاست. در جلسات هفتگی شورای معاونان حوزه، تصمیمات اساسی حوزه مطرح شده و پس از بحث و تبادلنظر به رأی گذاشته میشود و همه اعضای آن حق رأی دارند.
برنامهریزی هماهنگ برای تمام ساعات شبانهروز
کلیه فعالیتهای طول روز طلاب در برنامهای منسجم، منظم و هماهنگ صورت میگیرد و این برنامه روزانه ابتدای هر ماه با توجه به تغییرات ساعت اذان و اقتضائات و شرایط آن ماه تعریف میگردد. معمولاً این برنامه را مدیر حوزه با مشورت کادر اجرایی و علمی برای استفاده حداکثری بدون فوت وقت و همچنین نظم اجتماعی در امور حوزه، تدوین نموده که در تابلوی اعلانات درج میگردد.طلاب در طول روز حداقل 5ساعت زمان در اختیار خود داشته و الباقی ساعات را طبق برنامهای منظم به فعالیت هماهنگ برای تحصیل، تهذیب و ورزش میپردازند که این سه خواسته مهم مقام معظم رهبری از جوانان است.
کنشگری اجتماعی در ایام میلاد اهلبیت(ع)
در هر یک از ایام میلاد حضرات معصومین(ع)، طلاب و کادر حوزه به یکی از امامزادگان تهران رفته و با در دست داشتن پرچمهای رنگی و توزیع شیرینی و شکلات، مردم را به شادی در ایام شادی اهلبیت(ع) دعوت مینمایند.حضور در امامزادگان مختلف و آشنایی با این اماکن مقدس، اثرات معنوی خوبی بر طلاب گذاشته و زمینهساز رونق بیش از پیش آن بقاع متبرکه میگردد؛ چراکه هر کدام از طلبههای امروز در آینده ظرفیتی برای توسعه فعالیتهای فرهنگی و معنوی دارند.
حضور فعال در رویدادهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی
حضور دستهجمعی طلاب در رویدادهای سیاسی و فرهنگی حرکتهای جمعی مربوطه، مثلاً در راهپیماییهای روز قدس، ایام دهه فجر انقلاب اسلامی، 13 آبان و... ، فعالانه و پرشور بوده و معمولاً با برنامههای جانبی تأثیرگذاری همراه است. همچنین در ایامی مثل انتخابات، طلاب حوزه با هدف ترویج حضور حداکثری و تبلیغ شاخصههای کاندید اصلح بر مبنای فرمایشات مقام معظم رهبری مدظلهالعالی به کار تبلیغی میپردازند. از سوی دیگر برگزاری اردوی ویژه درختکاری یا اردوی دوچرخهسواری از تهران تا مشهد بهعنوان حرکت نمادین سازنده در راستای حمایت از محیط زیست و... نیز، از جمله فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی این طلاب بهشمار میرود.
شرکت دستهجمعی طلاب در سه وعده نماز جماعت
از روز اول ورود طلاب در این حوزه، رسم حضور دستهجمعی در هر سه وعده نماز جماعت و اول وقت نهادینه شده و دعوت به نماز جماعت توسط خود طلاب صورت میگیرد. معاونت تهذیب حوزه البته در این زمینه همراه و مشوق طلاب است و فضا بهگونهای مدیریت میگردد که عدم حضور در نماز جماعت اول وقت برای دیگران جلب توجه نموده و سئوالبرانگیز است.
روزه جمعی
روزه گرفتن حداقل یک روز در ماه بسیار سفارش شده و در کاهش اضطراب و استرس، رشد معنوی و اخلاقی، سلامت بدن و سبکی جسم و جان بسیار مؤثر است؛ لکن در تصمیمهای فردی و در روزههای مستحبی این اتفاق در اغلب موارد دستخوش شیطنت شیاطین قرار گرفته و تداوم لازم را دارا نیست؛ لذا در این حوزه علمیه سهشنبههای آخر هر ماه قمری، کلیه طلاب و کادر مدرسه (درصورت نداشتن عذر) مطابق اطلاعرسانی قبلی بهنیابت از یک مؤمن مسلمان سفرکرده از دنیا، روزه استیجاری میگیرند و در فضایی آکنده از معنویت بهصورت جمعی بر سر سفره سحری و افطار جمع میگردند. لازم به ذکر است که مبلغ دریافتی از بابت روزه استیجاری، خرج فعالیتهای تبلیغی جهادی میشود.
هیئت 12 امام(ع)
شرکت در هیئت و عزاداری مفصل، از جمله جذابیتهای دوران نوجوانی و جوانی برای افراد مذهبی است و قطعاً طلاب نیز از اینگونه علاقهها بینصیب نیستند. متأسفانه یکی از دغدغههای مسئولین در محیطهای حوزوی، افراط بعضی طلاب در بحث هیئت و عزاداری است. در حوزه علمیه امام خمینی(ره)2 بهمنظور کاستن از این مشکلات و البته بهره بردن از معنویت بیکران هیئت و ذکر توسل، علاوه بر مجالس هر شب، وعظ و روضه در شب دوازدهم هر ماه قمری هیئت مفصلی به نیت 12 امام(ع) برگزار میگردد که با سخنرانی، روضهخوانی و سینهزنی نسبتاً طولانی و پرشور و شام هیئتی و... همراه است.
تشویق با اهدای جوایز هدفمند
برای تشویق و ترغیب گروههای طلاب معمولاً به گروه برتر و ممتاز هر پایه جوایزی اهدا میشود که به توصیه حجتالاسلام والمسلمین صدیقی این جوایز بهصورت هدفمند و با مشورت انتخاب میگردد تا تأثیر فرهنگی و تهذیبی مثبتی داشته باشد. بهعنوان مثال اکثر جوایز اهدایی به طلاب، دوره کتابهای نفیس حوزوی بهعنوان مشوق علمی، لباس ورزشی و ابزار کوهنوردی و... بهعنوان مشوق ورزشی است.
جلسات وعظ و ذکر توسل شبانه
قرار هر شب طلاب در این حوزه، حضور در جلسه وعظ و خطابه بعد از نماز مغرب و عشاء است. هر شب پیش از جلسه شبانه، مجلس سخنرانی کوتاهی برقرار میگردد و سخنران این جلسات معمولاً اساتید و کادر حوزه و یا میهمانان بیرونی از جمله شخصیتهای مطرح و صاحب سخن هستند. این جلسات موجب رشد اخلاقی و ارتقای دانش سیاسی و اجتماعی طلاب بوده و عموماً استقبال خوبی از مباحث مطرحشده میگردد.
جلسه شبانه
هرشب درست یک ساعت بعد از اذان مغرب، جلسه شبانه با محوریت سخنان مدیر مدرسه و با حضور تمامی طلاب برقرار میگردد. این جلسه با حضور و غیاب همراه است و حضور تمام طلاب در آن الزامی است. جلسه توسط شخص مدیر حوزه اداره میگردد و پس از شرح حدیث کوتاه، صحبتهای صمیمانه مدیر و طلاب آغاز میگردد. معمولاً تذکرات اخلاقی و علمی، مباحث مربوط به امور جاری حوزه، مطالب مربوط به نظم برنامهها، اطلاعرسانی بهروز فعالیتها و ویژهبرنامهها، تذکرات و مطالب کادر اجرایی خطاب به طلاب و پاسخ به انتقادات و پیشنهاداتی که به مدیر میرسد، در این جلسه مطرح میگردد. برپایی جلسه شبانه یا شامگاه حوزه، موجب تقویت ارتباط طلاب با مدیر میگردد و در تقویت نشاط، سرزندگی، پویایی و مودت درونی حوزه بسیار مؤثر است و از سوی دیگر از فرسودگی، روزمرگی و دلسردی طلاب جلوگیری میکند. این احساس که مدیر مدرسه مانند پدری دلسوز همیشه برای طلاب در دسترس است، امتیاز بزرگی است که جلسات شبانه حوزه در ایجاد این احساس تأثیر بسزایی دارد.
فضاسازی حوزه
دیوارهای حوزه در مسیر رفت و آمد طلاب با عباراتی از آیات قرآن، احادیث، بیانات انگیزشی و اخلاقی امامین انقلاب و بزرگان مزین میگردد. در محل غذاخوری، وضوخانه، حمام و سرویسهای بهداشتی نیز، احادیث و ادعیه مربوط به مستحبات هر کدام نصب میگردد. در عزاداری اهلبیت(ع) حوزه سیاهپوش شده و در شادی اهلبیت(ع) با چراغانی و تزئینات، محیط حوزه شاد میگردد. اینگونه کنشگری در فضای بصری حوزه، موجب همراهی بیش از پیش طلاب با مناسبتهای مذهبی است و به پویایی طلاب کمک میکند.
برنامه سیر مطالعاتی
رشد سرانه مطالعات آزاد طلاب در ارتقای سطح معلومات عمومی و ارتقای ذوق هنری آنها مؤثر است. کلیه طلاب این حوزه علمیه ملزم هستند، هر دو هفته حداقل یک کتاب در موضوعات منتخب ارائهشده را بخوانند. برای عمق بخشیدن بیش از پیش به مطالعات آزاد، به طلاب توصیه میگردد، جهت حفظ سلامت کتابهای امانی دریافتشده آنها را جلد نمایند و با یادداشتبرداری و ترسیم درختواره کتاب انس بیشتری با محتوای آن داشته باشند. به کسانی که اینگونه اقدامات تکمیلی را برای مطالعه خود انجام دهند، امتیازات ویژهای داده میشود.
پخش اخبار و در اختیار گذاشتن مطبوعات و بولتنهای خبری
با توجه به شبانهروزی بودن مدرسه و فشردگی برنامهها، احتمال دور شدن طلاب از اتفاقات سیاسی و اجتماعی و... موضوعی مهم و نگرانکننده است؛ لذا برای پیشگیری از ایجاد این حالت، در طول روز یک وعده اخبار برای طلاب پخش میگردد و روزنامه بولتنهای خبری نیز در دسترس ایشان قرار میگیرد. در صورت تداخل ساعت اخبار با برنامههای درسی و مطالعاتی، مسئول سیاسی مدرسه موظف است، بخش خبری را ضبط نموده و در اولین فرصت ممکن پخش نماید. همچنین در فواصل میان کلاسها تلویزیون روی شبکه خبر روشن میشود و طلاب بهصورت لحظهای از وقایع و اخبار مطلع میگردند.
برنامه استفاده از گوشی موبایل
نظر به رده سنی طلاب این حوزه، اهمیت دقیقه به دقیقه وقت طلاب در برنامه روزانه و با توجه به آفتهای گوشیهای هوشمند بهعنوان اصلیترین عامل اتلاف وقت، مضرات استفاده از این وسیله ارتباطی در روزها و ساعتهای درسی بیشتر از فواید آن است؛ لذا استفاده از موبایل در مدرسه هرچند ممنوع نیست؛ لکن محدودیت داشته و لازم است، طبق برنامه باشد. به این صورت که طلاب تنها در ساعتهای محدودی مجاز به استفاده از آن هستند و توصیه جدی به طلاب این است که تا پایان مقدمات، خود را وابسته به تلفنهای همراه هوشمند نکنند؛ البته از سوی دیگر با برنامهریزی صورتگرفته، طریقه صحیح استفاده از فضای مجازی جهت تولید و نشر محتوا و جذب مخاطب و... تا پایه ششم به ایشان آموزش داده میشود و برای استفاده حداکثری از ظرفیت بیکران تبلیغ در فضای مجازی آماده میگردند.
برنامههای متنوع ورزشی
تخلیه انرژی، حفظ سلامت جسمانی و تقویت بنیه بدنی، از جمله ملزومات یک جوان سرزنده و شاداب است. خصوصا با وجود برنامههای نسبتاً فشرده آموزشی لازم است، طلاب در فضایی پرنشاط با ورزش کردن خود را همیشه آماده خدمت و سرحال نگه دارند. بههمین منظور حوزه علمیه امام خمینی(ره) 2 برای طلبهها برنامههای متنوع ورزشی دارد. در این حوزه هر روز 20 دقیقه نرمش صبحگاهی در هوای آزاد بهصورت گروهی انجام میشود و تحت هیچ شرایطی، حتی در اردوها نه تعطیلی دارد و نه غایب!هر روز عصر نیز طلاب ورزشهای متنوع و مفرحی از قبیل فوتبال، والیبال، تنیس روی میز، بدمینتون، طنابکشی، دارت و... دارند. مسئول ورزش(از میان طلاب) موظف به حفظ و تأمین اقلام ورزشی است و اینکه امکانات ورزشی را در اختیار دیگر طلاب قرار دهد. همچنین کلاس رسمی آموزش جودو در برنامه هفتگی منظم برای متقاضیان برگزار میگردد. شبهای پنجشنبه نیز، طلاب برای کوهنوردی نسبتاً سنگین و حرفهای شبانه، به ارتفاعات اطراف تهران میروند.
ختم صلوات و ختم قرآن
در برخی مناسبتها یا با عروج علما و شهدا یا درگذشت عزیزانِ طلاب و کادر حوزه، برنامه ختم صلوات و ختم قرآن رقم میخورد؛ به اینصورت که با پیگیری یک نفر از طرف معاون تهذیب حوزه، آمار صلواتها ثبت شده و جزءهای قرآن توزیع میگردد تا در مدت زمان کمی هزاران ختم صلوات و چندین ختم قرآن انجام گردد.
مراسم عزاداری و جشن در مناسبتهای مذهبی
حوزه علمیه امام خمینی(ره)2 در قریب بهاتفاق مناسبتهای ملی و مذهبی کنشگری متناسب داشته و با برگزاری مراسم جشن یا عزاداری از موضوع مناسبتها غافل نمیشوند. معمولاً تلاش میشود، مراسمات ایده جذاب و متفاوتی نیز داشته باشد؛ مثلاً برپایی دسته شادی در سطح شهر، اجرای سرود کوتاه و پخش شیرینی در اماکن عمومی در مناسبتهای شادی اهلبیت(ع)، برگزاری جشن برائت در ایام 9 ربیع با ذکر مطاعن دشمنان امروزی امام زمان(عج) و عاملان مؤثر در تأخیر ظهور، از جمله نظامهای مستکبر جهانی و... ، از برنامههای این مراسمات بهشمار میرود.
بصیرتافزایی
ازجمله آفات مسیر طلبگی ضعف تحلیل درست و بهموقع است که گاهی موجب ضررهای جبرانناپذیر میگردد؛ لذا دانش و بصیرت سیاسی، از جمله ملزومات طلاب بهشمار میرود و این حوزه، در پایه چهارم طی دو ترم (به-عنوان دروس اقتضائی) درس جریانشناسی میخوانند. همچنین از جمله وظایف معاونت تهذیب حوزه، برگزاری نشست سیاسی بهصورت ماهانه و با حضور کارشناسان، اساتید و شخصیتهای مطرح فرهنگی و سیاسی است. ضمناً در میان مباحثی که در جلسه شبانه مطرح میگردد، اگر موضوع خاصی در فضای عمومی جامعه مطرح باشد، اشاره میگردد و سخنرانان جلسه شبانه نیز، بنا بر اقتضا، مباحثی درباره موضوعات سیاسی مطرح میکنند.
شیوه خاص حجرهداری
نظر به اقتضائات سنی طلاب ورودی از مقطع سیکل مشاوران بر این باورند که داشتن حاشیه امن و کاملاً مستقل برای نوجوانان، مانع برخی اهداف تربیتی بوده و میتواند، زمینهساز برخی آفات گردد؛ لذا درب حجرهها با شیشههای شفاف، بدون کلید و قفل است و اینگونه نیست که هر حجره مستقلاً حریم خصوصی داشته باشد؛ بلکه طلاب هر پایه در یک طبقه مستقل، همخانه هم بوده و بر صمیمیت عمومی جمع هر پایه تأکید میشود؛ این موضوع تا حد زیادی از دوستیهای افراطی و آفات احتمالی دیگر جلوگیری میکند. طلبههای هر پایه در جمع عمومی خود در نهایت صمیمیت هستند و ارتباطشان با پایههای دیگر محدود است.
اردوهای زیارتی و معنوی
در ایجاد تحول معنوی جوانان و نوجوانان، کمتر چیزی بهاندازه اردوهای زیارتی تأثیرگذار است؛ بههمین دلیل در حوزه علمیه امام خمینی(ره)2 هر سال برنامه اردوهای متنوع زیارتی در چند نوبت برگزار میگردد. حضور طلاب در مسیر پیادهروی و زیارت اربعین بهعنوان زائر و موکبداری در این مسیر، زیارت امام رضا(ع) در ایام 28 صفر بهصورت پیاده از اطراف مشهد مقدس و اردوی راهیان نور در ایام نوروز و استقرار بهعنوان خادمالشهدا، از جمله این اردوها بهشمار میرود. همچنین زیارت قم و جمکران در اردوهای مهارتی که در هر فصل حداقل دو مرتبه برای هر پایه برگذار میگردد و زیارت امامزادگان تهران در ایام شادی اهلبیت(ع) نیز در برنامهریزیها لحاظ شده است.
حضور 24ساعته کادر حوزه
همدلی و همراهی و حضور مستمر کادر حوزه در کنار طلاب، موضوعی بسیار دلگرمکننده و آرامشبخش است و البته موجب خودداری و خودکنترلی بیش از پیش میگردد؛ بههمین خاطر مسئولان حوزه با تقسیم وظایفی که موجب لطمه خوردن به فضای خانوادگی و شخصیشان نگردد، شبانهروز، در کنار طلاب حضور دارند و در تمام طول هفته هیچ ساعتی نیست که یکی از مسئولین حوزه در کنار طلاب نباشد. این موضوع علاوه بر افزایش حس مودت بین طلاب و کادر حوزه، امکان نظارت و مراقبت را نیز بیشتر میکند.
تعریف مسئولیتهای متنوع و تقسیم کار بین طلاب
تعریف مسئولیتهای جزئی و تقسیم کار گردشی علاوه بر آنکه در ایجاد و تقویت حس مسئولیتپذیری و قدرت اجرایی طلاب مؤثر است، به پیشبرد کمهزینه و پربازده برنامههای حوزه بسیار کمک میکند. در واقع بخش زیادی از طرح حوزه علمیه امام خمینی(ره) 2 توسط خود طلاب اجرا میگردد و بار کمتری بر دوش کادر اجرایی تحمیل میگردد؛ لذا مدیر و معاونان حوزه نیز، با تمرکز بر کیفیت بیش از پیش، پرنشاط و سرزنده، به پیشبرد اهداف حوزه میپردازند. طلاب در زمینههای مختلف به مسئولیتهای تعریفشده میپردازند. کارهای مربوط به معاونت آموزش، مثل ثبت حضور و غیاب و پیگیری تکمیل کاربرگها، ثبت امتیازات، ضبط و بارگذاری دروس هر روز و... ، مدیریت سیر مطالعاتی، فعالیتهای رسانهای مثل عکاسی و تصویربرداری و ساخت کلیپ در اردوها و مراسمات و ویژهبرنامهها، فعالیتهای خدماتی مثل نظافت محیط، توزیع غذا و میانوعده و... همچنین برپایی مراسمات، مدیریت برنامههای ورزشی، تأمین اقلام و خریدهای مربوط به امور جاری حوزه، مدیریت خدمات فنی و تأسیساتی و... عموماً توسط خود طلاب و البته با نظارت، همراهی و پشتیبانی دقیق کادر حوزه انجام میشود.
رصد نقاط ضعف و قوت و برنامهریزی خاص
نیاز به کنترل و مراقب در محیطهای جمعی بسیار مهم است و در پیشگیری از پیامدهای منفی بسیار مؤثر است. معاون تهذیب و البته دیگر مسئولان و حتی خود طلاب به این موضوع توجه دارند و مدام جو عمومی حوزه را رصد مینمایند تا اگر احیاناً با نقطه ضعفی مواجه شدند، بهسرعت و با برنامهریزی ویژه برای کسانی که احساس میشود در زمینه اخلاق و معنویت از دوستان دیگرشان عقب افتادهاند، زمینهساز جبران مشکلات گردند. معمولاً موضوعات با تذکر و یا ورود معاون تهذیب حوزه اصلاح میگردد؛ لکن اگر نیاز شد، با طرح در جلسه شورای حوزه برنامههایی نظیر حمایت معنوی ویژه توسط کادر حوزه و طلاب مهذب، تمرکز و توجه ویژه معاونت تهذیب، ارجاع به مشاور، تغییر محل حجره، و... اجرا میگردد.
بوفه معروف به تقوامارکت
بسیاری از طلاب در ادامه مسیر طلبگی خود، با زمینههای کاری حساسی مواجه میگردند و پاکدستی و امانتداری از اولیات بوفه حوزه علمیه با اعتماد به پاکدستی طلاب و جهت تمرین امانتداری بدون فروشنده بوده و طبق اظهارات مسئول مربوطه هیچگاه با کسری مواجه نشده که هیچ، بلکه بعضاً بیش از میزان متصور پول در دخل بوفه قرار دارد!
پیشگیری از اسراف
از جمله مشکلات محیطهای آموزشی شبانهروزی مدیریت باقیمانده غذا در هر وعده است. در حوزه علمیه امام خمینی(ره) 2 همیشه یک نفر مسئول است تا غذاهای اضافه را در محیط خنک و بهداشتی نگهداری نموده و ساعت10 صبح آن را گرم کرده و بین طلاب توزیع نماید. از آنجا که طلاب در سن جوانی و نوجوانی هستند و از ساعات ابتدایی صبح با ورزش و درس انرژی خود را صرف نمودهاند، معمولاً از این میانوعده استقبال نموده و از آن لذت میبرند.
فصل سوم: ویژگیهای تبلیغی و جهادی
..........................................
حضور بیدرنگ و فعال جهادی در حوادث و بلایای طبیعی
در حوادث و بلایای طبیعی همچون سیل و زلزله و... ساعات اولیه بسیار تعیینکننده و مؤثر است. بههمین دلیل بنای طلاب جهادگر حوزه علمیه امام خمینی(ره) 2 بر این است که در چنین صحنههایی از اولین گروههای مردمی حاضر در صحنه باشند و همدلانه به کمکرسانی و فعالیت مشغول شوند. معمولاً بلافاصله بعد از انتشار خبر حوادث، جلسه اضطراری تشکیل شده و در مورد اصل حضور و ضرورت آن، گروه اعزامی و مقدمات و ملزومات سفر تصمیمگیری میشود و صبح روز اول، بعد از حادثه گروه جهادی اعزامی با مکاننمایی در نزدیکی محل مراجعات مردمی ایستگاه صلواتی برپا میکنند و به توزیع غذای گرم و میانوعده میپردازند تا اولاً، محل استقرار و پایگاه مناسبی برای گروه ایجاد کرده باشند. ثانیاً، حضورشان موجب تقویت روحیه مردم آسیبدیده باشد و ثالثا، باری از دوش کسانی که احتمالاً بهخاطر قطع برق و گاز یا مشکلات دیگر امکان تهیه غذا ندارند، برداشته شود.طلاب در اولین جلسه بعد از استقرار به گروههای کوچک تقسیم شده و به فعالیتهای عمرانی و کمکرسانی و... در کنار دستگاههای امدادی میپردازند.
معمولاً این حضور بهموقع باعث جذب دیگر گروههای جهادی که کمکم خود را به منطقه میرسانند، میگردد و همراهی آنان با فعالیتهای طلاب حاضر در صحنه را به دنبال دارد.
اردوی جهادی تبلیغی سیدالشهدا(ع)
اردوهای جهادی و سازندگی قبل از هرچیز، خود جهادگران را میسازد و روحیه ایثارگری را در کالبد ایشان میدمد. از آنجا که تقویت این روحیه از جمله اهداف تربیتی حوزه علمیه امام خمینی(ره)2 برای تربیت نسل جدید طلاب است. هر ساله در ایام دهه اول ماه محرم، تمامی طلاب و کادر حوزه در برنامه موسوم به اردوی جهادی تبلیغی سیدالشهدا(ع) بهمدت ده روز به فعالیت جهادی و البته تبلیغی مشغول میگردند. این برنامه فعلاً در روستاهای محروم شهرستان اندیکا و بازفت اجرا میشود و طلاب حوزه با میانگین سنی کمتر از 18 سال با اجرای خدمات عمرانی عامالمنفعه سعی میکنند، گرهی از مشکلات مردم باز کنند. از جمله این فعالیتها میتوان طرح آبرسانی به روستاها را ذکر کرد که طبق برنامهریزی تلاش میشود تا ظهر تاسوعا کار به ثمر برسد.طلاب همچنین با ایجاد ایستگاه صلواتی در این ایام، به پذیرایی از عزاداران میپردازند. اهدای بستههای فرهنگی شامل اقلامی مثل پرچم، بروشورهای تأثیرگذار و... به مردم روستاها نیز، از جمله فعالیتهای جانبی این اردوهای جهادی بهشمار میرود. یکی دیگر از فعالیتهایی که در حاشیه اردوی تبلیغی جهادی سیدالشهدا(ع) انجام میشود، شناسایی و آموزش جوانان مستعد برای راهاندازی هیئت و گروه جهادی است تا مجموعهای از درون روستا ادامهدهنده کارهای گروه باشد. دستهای دیگر از طلاب در حاشیه اردوی جهادی به سیاهپوش نمودن، فضاسازی و دیوارنویسی در محیط روستا مشغول میشوند و با همراهی مردم، فضای عمومی روستا را با جو معنوی ایام محرم عطراگین میسازند. برگزاری نمایشگاه شهدا و مراسم شبی با شهدا، تجهیز یا تأسیس کتابخانه و... نیز، از دیگر برنامههای این اردو بهشمار میرود که در طول ایام حضور طلاب در محیط روستاها اجرا میگردد.
شرکت در مراسم عزاداری اهالی روستا و همراهی با مردم در برنامههای مذهبی نیز، در طول اردو صورت میپذیرد.
همچنین از آنجا که اقلام فرهنگی، کتاب، برخی محصولات و ملزومات حجاب، اسباببازیهای هدفمند و... کمتر در دسترس مردم روستاهای محروم قرار میگیرد، طلاب با ایجاد غرفهای در کنار محل برگزاری مراسم مذهبی، این محصولات را بدون دریافت سود و بدون داشتن نگاه اقتصادی، با نازلترین قیمت در اختیار علاقهمندان قرار میدهند.
اردوی تبلیغی درونشهری
معمولاً ذهنیتی که در مورد گروههای جهادی و تبلیغی و نوع فعالیتهایشان وجود دارد، این است که باید برای خدمت، یا تبلیغ حتماً به مناطق دورافتاده و صعبالعبور سفر نمایند. بسیاری از گروهها بهخاطر هزینههای بالا و مشقت اجرای اردوی جهادی یا تبلیغی در آنگونه مناطق مجبور میشوند، تعداد دفعات کمتری فعالیت کنند؛ در-حالیکه مشاهده میشود نیاز به اینگونه فعالیتها گاهی در دل شهرهای بهظاهر پرامکانات بیشتر است و البته تجربه فعالیت فرهنگی و تبلیغی در کلانشهرها نیز، از ملزومات رشد طلاب بهشمار میرود. با این نگاه حوزه علمیه امام خمینی(ره) 2 هر سال چندین اردوی تبلیغی و جهادی درونشهری برگزار مینماید و هر پایه در یکی از مناسبتهای ایام فاطمیه، ایام عید غدیر و دهه ولایت، میلاد حضرت زهرا(س)، میلاد امیرالمؤمنین(ع) و دهه کرامت، بهمدت یک هفته اردوی جهادی تبلیغی ویژه در شهر تهران دارند.برنامه این اردوها به این صورت است که طلاب در مسجد یا حسینیهای خارج از فضای حوزه علمیه، کاملاً در شرایط اردویی مستقر میگردند و در قالب گروههای کوچک به فعالیتهای متنوع تبلیغی و فرهنگی میپردازند. از جمله برنامههای این اردوی تبلیغی برپایی ایستگاه صلواتی با غرفههای متنوع فرهنگی و خدماتی در کنار پذیرایی از مردم است. همچنین طلاب با حضور در مجتمعهای مسکونی (البته با هماهنگی قبلی) جهت برگزاری نماز جماعت، روضه خانگی، هیئت و... اقدام مینمایند. گروهی نیز با حضور در مدارس به اجرای برنامههایی چون اجرای سرود، تعزیه و... میپردازند و یا با حضور در کلاسها، به ارائه مفاهیم دینی و فعالیت تبلیغی میپردازند. گروهی دیگر نیز با حضور در اماکن عمومی همچون مترو، به اجرای برنامههای تبلیغی میپردازند و با توزیع بروشور و تبریک یا تسلیت گفتن به تعظیم شعائر میپردازند. پیادهروی منظم در منطقه توسط طلاب و ارتباط چهره به چهره و پاسخگویی عمومی نیز، از جمله برنامههای این اردو بهشمار میرود. همچنین در صورت وجود شرایط مقتضی در حاشیه این اردوی تبلیغی، بهمنظور انجام فعالیتهای جهادی عمرانی در کنار فعالیتهای تبلیغی، تعمیرات مربوط به مسجد یا مسکن یکی از افراد ناتوان یا نیازمند نیز در برنامه قرار میگیرد.
اردوی زندگی در شرایط سخت
باهدف تقویت روحیه سختکوشی و بالابردن آستانه تحمل طلبههای جوان، طرح اردوی زندگی در شرایط سخت نیز، جزء برنامههاست که در صورت ایجاد شرایط و زمینهها، اجرایی خواهد شد. این اردو شامل برنامههای متنوعی چون تمرین عبور از موانع، آموزش راپل، تجربه زندگی در بیابان یا جنگل یا کوهستان، مسیریابی و نقشهخوانی و... خواهد بود و تأثیر بسزایی در رشد خلاقیت و ارتقای روح مقاومت طلاب خواهد داشت.
اردوی راهیان نور بهعنوان خادمالشهدا
اردوی راهیان نور همیشه در تقویت روحیه جهادی و ایجاد ارتباط بیش از پیش با شهدا و فرهنگ ایثار و شهادت مؤثر بوده و زمینهساز تحول معنوی مخاطبان خود است؛ اما حضور در این اردوها بهعنوان خادمالشهدا، خدمت به زائران و اسکان در مکانهایی که روزی محل استقرار رزمندگان و شهدا بوده است، حال و هوایی متفاوت و تأثیری شگرف دارد. از این روی هرساله در ایام نوروز، طلاب حوزه علمیه امام خمینی(ره) شعبه2 با حضور در پادگان دوکوهه و برپایی ایستگاه صلواتی بهسبک رزمندگان ایام دفاع مقدس علاوه بر خدمترسانی به زائران شهدا، از فضای بینظیر و معنوی آن مکان فیض میبرند.در این اردو علاوه بر برپایی ایستگاه صلواتی، برنامههای فرهنگی و خدماتی بسیاری از جمله ماشیننویسی، توزیع بستههای فرهنگی برای کودکان، اجرای مراسمات، ویژهبرنامه کودکان، واکس کفش زائران، کمک به انتظامات مجموعه و... برپا میشود.
اردوی جهادی زیارتی شهید تقیپور (اربعین)
در ایام اربعین و اجتماع میلیونی زائران حضرت اباعبدالله الحسین(ع) حضور بهعنوان زائر، صفای خودش را دارد و حضور بهعنوان موکبدار و خادم زائران صفایی دیگر!هر ساله گروهی از طلاب حوزه علمیه امام خمینی(ره)2 در مراسم پیادهروی اربعین حضور یافته و با برنامهای ویژه، هم فیض پیادهروی در این مسیر بهعنوان زائر را میبرند و هم با برپایی موکب سیار حضرت قاسمبن الحسن(ع) فیض خدمت به زائران اربعین را تجربه میکنند. برنامه این موکب سیار به این صورت است که طلاب پس از زیارت یک روزه دیگر عتبات در روزهای منتهی به اربعین، پیادهروی خود را آغاز مینمایند. آنان از صبح تا بعد از ظهر همگام با زائران پیاده به سوی میعادگاه عاشقان اربعینی حرکت میکنند و عصرها با پهن نمودن حصیر و نصب بنر و پرچم، موکب قاسمبن الحسن(ع) را برپا مینمایند. بلافاصله گروهی به توزیع خوراکی و بستن سربند برای کودکان مشغول میشوند، گروهی مشغول واکس زدن به کفش زائران میشوند، عدهای روی حصیرها به ماساژ پاهای خسته زائران مشغول میشوند و گروهی نیز به دود کردن اسفند و عطر زدن برای زائران مشغول میشوند. از جمله کارهای ارزشمند خادمان موکب، جمعآوری زبالههای اطراف موکب و حاشیه مسیر پیادهروی است.
همچنین پخش مداحی و تکریم دیگر موکبداران عراقی با اجرای سرود «انتم الکرما... انتم الشرفا» نیز بخش دیگری از فعالیت طلاب است.
در پایان هر روز، وسایل موکب جمعآوری شده و پس از استراحت شبانه، همه دوباره زائر میشوند و به ادامه مسیر میپردازند. معمولاً این مسیر در طول سه روز طی میشود و موکب در سه نقطه برپا میگردد. در پایان پس از زیارت اربعین گروه به ایران باز میگردند و از اولین روز درسی پس از زیارت، درسها به قوت سابق برقرار میگردد.
تهیه وتنظیم: معاونت تبلیغ و رسانه حوزه علمیه امام خمینی (قد) شعبه2
با توجه به ارتباط خوب کادر آموزشی حوزه علمیه امام خیمینی(ره)2 با حوزههای علمیه قم، اکثر اساتید از ممتازین حوزه علمیه قم دعوت میشوند. این اساتید عموماً در موضوع تدریس خود تخصص داشته و بعضاً تألیفاتی داشتهاند.
با انجام فعالیتهای متنوع و نشاطآور در کنار دروس، بهجای تعطیلات زائد تلاش میشود تا هم از کیفیت آموزشی کاسته نگردد و هم روزهای تحصیلی هر سال بیشتر باشد. هماکنون طلاب این حوزه بالغ بر 280 روز آموزشی در طول سال دارند؛ درحالیکه معمول مراکز آموزشی و تحصیلی حوزوی و غیرحوزوی کمتر از 180 روز آموزشی در سال دارند.
با توجه به حذف تعطیلات زائد و تأکید بر سرعت مناسب آموزش در نظام جدید که ملاک هر ترم آن 15 هفته آموزشی است، طلاب بدون اینکه فشارهای ارتقایی خواندن را حس کنند، در روال عادی حداقل یک سال و نیم از دیگران پیش میافتند.
برنامه این حوزه این است که در هر ترم تمام محدوده مشخصشده توسط اساتید تدریس گردد و اگر احیاناً دروس اصلی با وجود پیگیری مستمر معاون آموزش به محدوده نرسید، زمان ترم تمدید میشود و تعداد جلسات درسی که به محدوده نرسیده، جایگزین درسهای پایانیافته میگردد تا محدوده مشخص شده با کیفیت بالا و بدون فشار مضاعف به پایان برسد و سپس امتحان گرفته شود. در واقع ملاک اصلی پایانترم، اتمام تمام دروس است؛ لذا طلاب این حوزه چیزی بهنام نرسیدن محدوده ندارند و خط به خط تمام کتب را با استاد میخوانند.
با توجه به پیشرفت فنآوری و افزایش ابزار کمک آموزشی، تلاش شده است تا اساتید، طلاب و کادر آموزشی این حوزه، از امکانات بهروز مثل ویدیو پروژکتور و صفحه نمایش بزرگ برای ارائه پاورپوینت، اتاق سایت و دسترسی به کلیه نرمافزارهای علوم اسلامی، رکوردرهای حرفهای برای ضبط صوت کلاسها، صندلیهای استاندارد برای جلوگیری از خستگی جسمی سر کلاسها، استفاده از شبکههای اجتماعی برای درج نمرات، اطلاعرسانی و... استفاده نمایند.
در این حوزه علمیه، بخشی از دروس به فراخور موضوع و در صورت امکان در اردوهای کاربردی آموزشی تدریس میگردد. مثلاً در موضوع احکام تجهیز میت، طلاب با حضور در غسالخانه از نزدیک با مراحل غسل و کفن، نماز میت و... آشنا میگردند یا برای احکام ذبح با حضور در کشتارگاه این احکام را میآموزند.
در هر فصل طلاب پایه اول به اردوی مهارتپژوهشی با سرفصلهای متنوع از جمله تندخوانی و مطالعه، مقالهنویسی، روش تحقیق کتابخانهای و... دعوت میشوند تا از سال اول در حوزه پژوهش خبره و با تجربه شده و برای پژوهشهای علمی در سالهای بعد آمادگی علمی و مهارتی کافی را داشته باشند. این اردوها جهت تقویت ارتباطات و همافزایی بیشتر، در دیگر حوزههای علمیه تهران برگزار میگردد.
طلاب این حوزه تحت نظارت اساتید و معاونت پژوهش در هر فصل موظف به ارائه حداقل یک پژوهش علمی مرتبط با دروس خود با رعایت تمام اصول پژوهشی هستند. این مقالات علمی توسط اساتید و معاونت مربوطه ارزیابی میگردد و مقالات برتر در جشنوارههای پژوهشی از جمله جشنواره میرداماد، علامه حلی و... شرکت داده میشوند. (این پژوهشها مختص طلاب پایه دوم به بالاست)
یکی از مهمترین ملاکهای بررسی روند علمی طلاب حوزه علمیه امام خمینی(ره)2 امتحانات هفتگی است. به این صورت که هر هفته اساتید هر درس، از محدوده آن هفته از طلاب امتحان میگیرند. این اتفاق، اولاً سرعت پیشرفت اساتید را برای مسئول آموزش مشخص مینماید و ثانیاً سطح پیشرفت طلاب را بهصورت هفتگی مشخص میکند تا اگر طلبهای افت تحصیلی داشت، از همان هفته اول مشخص و عوامل آن بررسی شود. این کار باعث پیشگیری از انباشته شدن حجم دروس و تحصیلات شب امتحانی میگردد.
کسانی که در امتحانات هفتگی معدل پایینتر از 15 داشته باشند، تا امتحان بعدی روزانه به 1ساعت مطالعه بیشتر از دیگران ملزم میگردند تا سطح علمی خود را بهسرعت ارتقا بخشند.
یکی از معضلاتی که طلاب با آن مواجه هستند، عدم تمرکز در مطالعه است؛ اما وقتی که مطالعه دروس بهصورت گروهی و در ساعت منظم صورت بگیرد، باعث تمرکز بیشتر و افزایش انگیزه میشود؛ لذا طلاب این حوزه در ساعت معین همه باهم در سالن مطالعه حاضر شده و به مطالعه دروس میپردازند.
یکی از مشکلات فراگیر هر محیط آموزشی خوابآلودگی کلاسهای اول صبح است. معمولاً اگر کلاسها دیرتر آغاز شود، ساعات ارزشمند صبح کم میشود و اگر از اول صبح درسها شروع شود، ساعات ابتدایی به خوابآلودگی میگذرد. از سوی دیگر معمولاً بهخاطر پر بودن ساعات صبح، مباحثه طلاب در ساعات کسل و مرده عصرگاهی میافتد؛ لذا در برنامهریزی آموزشی این حوزه ساعت 7 تا8 صبح بهعنوان ساعت مباحثه جمعی لحاظ شده است تا مباحثه در ساعات پرنشاط صبحگاهی انجام شود و نشاط مباحثه، ذهنها را برای کلاسهای درس آماده کند.
از بین طلاب هر پایه، یک نفر که بهلحاظ علمی برتری قابل توجهی نسبت به دیگران داشته باشد، بهعنوان دبیر علمی معرفی میگردد. دبیر علمی هر پایه وظیفه دارد، بر حضور و غیاب طلاب نظارت نموده و لیست مربوطه را تکمیل نماید. رصد شرایط تحصیلی پایه و کمک به طلابی که دچار افت تحصیلی میشوند، از طریق مباحثه، رفع اشکال، ضبط دروس و ارائه به مسئول بارگذاری دروس در کانال مربوطه و... نیز از جمله وظایف دبیر علمی هر پایه بهشمار میرود. این افراد بهصورت ماهانه با معاون آموزش مدرسه جلسه داشته و ضمن ارائه گزارش به نمایندگی از طلاب دیگر، پیرامون تقویت علمی پایه خود گفتوگو مینماید. ایشان همچنین پل ارتباطی بین طلاب و اساتید نیز هستند و مطالب اساتید را به طلاب و مباحث طلاب را به اساتید منتقل میکنند.
آشنایی با کتابهای مُلاّپرور قدیم حوزه، از جمله امتیازات علمی هر طلبه بهشمار میرود که علاوه بر برکات و ثمرات علمی، در عمقبخشی به تحصیلات طلبگی کمک میکند و نیز در ایجاد روحیه علمی بسیار مؤثر است. بر این اساس طلاب در ساعت منتهی به اذان مغرب، در کلاس درس آزاد شرکت نموده و پای درس کتابهایی چون صرفمیر، انموذج، مطول و... مینشینند.
در این حوزه از ابتدای دوره اختبار و تثبیت در سال اول، تلاش میشود تا بر توانمندی علمی طلاب توجه شود و این رویکرد کادر آموزشی حوزه سبب شده است، طلاب این حوزه از سال اول در ادبیات عرب و تجزیه و ترکیب متون (بهعنوان مقدمه فهم قرآن و احادیث) تسلط داشته و در مقاطع بالاتر، کتب فقهی را بدون رجوع به شروح فارسی درک نمایند.
برای طلاب علاقهمندی که ظرفیت و توان تدریس دارند، زمینه ایجاد کلاسهای تدریس غیررسمی دروس حوزه فراهم میگردد تا اگر کسی از عموم مردم، علاقهمند به دروس حوزوی بود، یا طلاب پایههای پایینتر که نیاز به دوره کردن دروس دارند، در این کلاسهای آزاد شرکت کنند و بهرهمند گردند.
اگر طلبهای با افت تحصیلی مواجه شود، ضمن بررسی علل ایجاد مشکل، فوراً اقداماتی برای تقویت درسی او انجام میشود که با توجه به شرایط فرد عبارتاند از: معرفی به اساتید جهت نظارت بیش از پیش، نظارت ویژه شخص معاون آموزش بر انجام صحیح مباحثه و مطالعه فرد در ساعت مربوطه، انتقال موقت به حجره مدیر مدرسه و...
بهجهت همافزایی، همکاری و همیاری علمی بیش از پیش، طلاب هر حجره با هم یک گروه محسوب شده و نمرات امتحانات هفتگی و کاربرگ فعالیتهای علمی هر کدام از اعضای گروه بر امتیاز کل گروه تأثیر میگذارد. بر این اساس بهجای تشویق افراد ممتاز فقط گروههای ممتاز مورد تشویق قرار میگیرند تا طلاب برای حضور و نظم در کلاس، مباحثه، مطالعه و... بهلحاظ کمی و کیفی یاریگر و مشوق یکدیگر باشند و بر نقاط ضعف هم حساسیت داشته باشند. در این ساختار، رقابتی شیرین و پویا میان حجرهها یا همان گروهها شکل میگیرد.
در این حوزه علمیه، نمرات و امتیازات طلاب محرمانه نبوده و از ابتدا همه طلاب میدانند که این اطلاعات بهصورت عمومی در تابلوی اعلانات آموزش درج میگردد. این اقدام در ایجاد حس رقابت سالم تحصیلی مؤثر بوده و از آنجا که با برنامهریزیهای صورتگرفته، رشد علمی طلابِ تقریباً همسطح اتفاق میافتد، انتشار نمرات و امتیازات، بیش از آنکه نارضایتی به دنبال داشته باشد، موجب رقابت و انگیزش میگردد.
کلیه دروس بهوسیله دستگاههای با کیفیت ضبط صدا توسط دبیر علمی کلاس ضبط شده و تحویل مسئول جمعآوری و انتشار میگردد تا پس از انجام اصلاحات و حذف اضافات و کاهش حجم، در کانال دروس حوزه در فضای مجازی بارگذاری شود و در دسترس عموم طلاب قرار بگیرد. فایل دروس منتخب و موفق، با پایان یافتن هر کتاب بهنام استاد آرشیو شده و در دسترس علاقهمندان قرار خواهد گرفت.
غیبت در جلسات درس از خطوط قرمز آموزشی این حوزه بهشمار میرود و حتی با تأخیر در حضور هم با حساسیت برخورد میشود و موجب کاهش امتیاز کل گروه خواهد بود؛ لذا اعضای گروهها بر حضور بهموقع همدیگر بسیار حساس هستند. تأخیر بیش از ده دقیقه نیز غیبت محسوب میگردد. در موارد غیبت غیرموجه طلاب ملزم به پرداخت جریمه مالی هستند؛ چراکه حوزه از محل وجوهات برای رشد علمی طلاب، متحمل هزینه است و کمتوجهی به این هزینهها موضوع بسیار مهمی است.
شهریه این حوزه علمیه (تقسیمی حجتالاسلام والمسلمین صدیقی) برای طلاب بر مبنای امتیازات علمی، پژوهشی و تهذیبی ایشان داده میشود. تأثیرگذاری نمرات و امتیازات در مبلغ شهریه باعث میگردد تا طلاب بر درج دقیق اعداد و ارقام کاربرگها حساس شده و حتی اهل احتیاط باشند. این اقدام تقوا و تهذیب طلاب را با فضاهای علمی گره زده و موجب همافزایی اثرگذار و ارزشمندی گردیده است.
در روزهای شنبه، استاد باتجربه، متخصص امر مهارتهای تحصیلی و متبحر در مشاوره عمومی در حوزه حضور یافته و با وقت قبلی، به رفع و رجوع مشکلات طلاب میپردازد. در بسیاری از موارد، افت تحصیلی ناشی از مشکلات شخصی است که با مشاوره و ریشهیابی زودهنگام مشکل، شرایط بهسرعت تغییر میکند. در موارد خاص نیز، فرد به مراکز تخصصی ارجاع داده میشود.
طلاب این حوزه دو مرتبه در هر فصل به اردوهای مهارتآموزی دعوت میشوند تا با موضوعات متنوع و کاربردی طلبگی آشنا گردند. از جمله این دورهها میتوان به دورههای فشرده تبلیغ تخصصی (مثلاً تبلیغ تخصصی کودکان) اشاره نمود. دورههای مهارتهای تحصیلی، مهارتهای پژوهشی، مدیریت، طب، شناخت ادعیه بر مبنای کتاب مفاتیحالجنان، نجوم و... نیز، از دیگر موضوعاتی است که عموماً بهشیوه کارگاهی برگزار میشود.
طلاب در پایان هر ترم جهت رفع خستگی و آمادگی بیشتر برای شروع ترم جدید به اردویی جذاب با برنامههای تفریحی گوناگون دعوت میشوند. رسم برگزاری این اردو به این صورت است که در حاشیه آن، جلسه صمیمانهای با مدیر حوزه برگزار میگردد تا با نقد صریح و بیپرده و بررسی عملکرد علمی، آموزشی، تهذیبی و...، بر تجربیات کادر حوزه از یک ترم تحصیلی آن پایه افزوده گردد و اگر شبهات و ابهاماتی برای طلاب ایجاد شده است، پاسخ آن را مستقیماً از مدیر مدرسه دریافت کنند و دغدغه و ابهامی از ترم گذشته با خود به ترم بعد نبرند. در این جلسه طلاب با دقت، انتقادات و پیشنهادات خود را مطرح میکنند؛ چراکه این مطالب، بهصورت دقیق صورتجلسه شده و در گروه شورای معاونان مطرح و پیگیری میشود. همچنین این صورتجلسهها در تجربهنگاری و بهروزرسانی طرحنامه کلی حوزه استفاده میگردد.
درس اخلاق ویژه طلاب روزهای شنبه و درس اخلاق عمومی در مسجد جامع ازگل دوشنبهها برگزار میگردد که طلاب با حضور مشتاقانه و پرشور از مطالب کسب فیض نموده و ضمن یادداشتبرداری تلاش میکنند تا در عمل نیز به آن آموزهها پایبند باشند. در پایان ترم نیز از مطالب اخلاقی ارائهشده، از طلاب امتحان گرفته میشود.
غیر از فرصتهای عمومی قبل و بعد درس اخلاق و جلسات، در موارد خاص طلابی که علاقهمند باشند، میتوانند با هماهنگی قبلی به محضر استاد رسیده و از ایشان جهت اخذ مشاوره تربیتی و اخلاقی بهره بگیرند.
با توجه به تأثیرگذاری بینظیر نماز شب در رشد اخلاقی و معنوی طلاب، برنامههای روزانه حوزه از چهل دقیقه قبل از اذان صبح و با پخش نوای ملایم مناجات سحری آغاز میگردد. هرچند بیدار شدن در آن ساعت اجباری نیست و صرفاً جنبه زمینهسازی دارد؛ اما معاون تهذیب و طلاب اهل نماز شب حوزه، دیگر طلبهها را به شب زندهداری و تهجد دعوت میکنند و کسانی را که تمایل دارند، در ساعت مقرر بیدار مینمایند تا در آرامش دل شب با خدای خویش به راز و نیاز بپردازند و از این فیض بهرهمند گردند.
مسئول پایههای حوزه از میان طلاب ممتاز، انتخاب میگردند و اختیارات ویژهای به آنها داده میشود تا در نظم و ارتقای سطح آموزشی و اجرایی حوزه کمککار مؤثر کادر حوزه باشند. مسئول پایهها علاوه بر کسب تجربه مدیریت که موجب رشد میگردد، با تقسیم کارها به ارتقای حس مسئولیتپذیری دوستان خود نیز کمک میکنند. از جمله اختیارات مسئول پایهها این است که امتیازات منفی یا مثبت مؤثر در شهریه طلاب منوط به تأییدات ایشان بوده و اهم وظایفشان مدیریت، نظافت حوزه طبق برنامه، نظم برنامههای ساعت خواب و بیداری، مدیریت طلاب پایه در ساعت مطالعه، ورزش و... است.
شورای معاونان حوزه متشکل از معاون آموزش، معاون تهذیب، معاون تبلیغ و رسانه و طلابی که بهعنوان مسئول پایهها انتخاب شدهاند، میباشد. شرکت دادن این طلاب در شورای معاونان جهت تقویت حس مسئولیتپذیری، اعتماد به نفس و قدرت مدیریت آنهاست. در جلسات هفتگی شورای معاونان حوزه، تصمیمات اساسی حوزه مطرح شده و پس از بحث و تبادلنظر به رأی گذاشته میشود و همه اعضای آن حق رأی دارند.
کلیه فعالیتهای طول روز طلاب در برنامهای منسجم، منظم و هماهنگ صورت میگیرد و این برنامه روزانه ابتدای هر ماه با توجه به تغییرات ساعت اذان و اقتضائات و شرایط آن ماه تعریف میگردد. معمولاً این برنامه را مدیر حوزه با مشورت کادر اجرایی و علمی برای استفاده حداکثری بدون فوت وقت و همچنین نظم اجتماعی در امور حوزه، تدوین نموده که در تابلوی اعلانات درج میگردد.
در هر یک از ایام میلاد حضرات معصومین(ع)، طلاب و کادر حوزه به یکی از امامزادگان تهران رفته و با در دست داشتن پرچمهای رنگی و توزیع شیرینی و شکلات، مردم را به شادی در ایام شادی اهلبیت(ع) دعوت مینمایند.
حضور دستهجمعی طلاب در رویدادهای سیاسی و فرهنگی حرکتهای جمعی مربوطه، مثلاً در راهپیماییهای روز قدس، ایام دهه فجر انقلاب اسلامی، 13 آبان و... ، فعالانه و پرشور بوده و معمولاً با برنامههای جانبی تأثیرگذاری همراه است. همچنین در ایامی مثل انتخابات، طلاب حوزه با هدف ترویج حضور حداکثری و تبلیغ شاخصههای کاندید اصلح بر مبنای فرمایشات مقام معظم رهبری مدظلهالعالی به کار تبلیغی میپردازند. از سوی دیگر برگزاری اردوی ویژه درختکاری یا اردوی دوچرخهسواری از تهران تا مشهد بهعنوان حرکت نمادین سازنده در راستای حمایت از محیط زیست و... نیز، از جمله فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی این طلاب بهشمار میرود.
از روز اول ورود طلاب در این حوزه، رسم حضور دستهجمعی در هر سه وعده نماز جماعت و اول وقت نهادینه شده و دعوت به نماز جماعت توسط خود طلاب صورت میگیرد. معاونت تهذیب حوزه البته در این زمینه همراه و مشوق طلاب است و فضا بهگونهای مدیریت میگردد که عدم حضور در نماز جماعت اول وقت برای دیگران جلب توجه نموده و سئوالبرانگیز است.
روزه گرفتن حداقل یک روز در ماه بسیار سفارش شده و در کاهش اضطراب و استرس، رشد معنوی و اخلاقی، سلامت بدن و سبکی جسم و جان بسیار مؤثر است؛ لکن در تصمیمهای فردی و در روزههای مستحبی این اتفاق در اغلب موارد دستخوش شیطنت شیاطین قرار گرفته و تداوم لازم را دارا نیست؛ لذا در این حوزه علمیه سهشنبههای آخر هر ماه قمری، کلیه طلاب و کادر مدرسه (درصورت نداشتن عذر) مطابق اطلاعرسانی قبلی بهنیابت از یک مؤمن مسلمان سفرکرده از دنیا، روزه استیجاری میگیرند و در فضایی آکنده از معنویت بهصورت جمعی بر سر سفره سحری و افطار جمع میگردند. لازم به ذکر است که مبلغ دریافتی از بابت روزه استیجاری، خرج فعالیتهای تبلیغی جهادی میشود.
شرکت در هیئت و عزاداری مفصل، از جمله جذابیتهای دوران نوجوانی و جوانی برای افراد مذهبی است و قطعاً طلاب نیز از اینگونه علاقهها بینصیب نیستند. متأسفانه یکی از دغدغههای مسئولین در محیطهای حوزوی، افراط بعضی طلاب در بحث هیئت و عزاداری است. در حوزه علمیه امام خمینی(ره)2 بهمنظور کاستن از این مشکلات و البته بهره بردن از معنویت بیکران هیئت و ذکر توسل، علاوه بر مجالس هر شب، وعظ و روضه در شب دوازدهم هر ماه قمری هیئت مفصلی به نیت 12 امام(ع) برگزار میگردد که با سخنرانی، روضهخوانی و سینهزنی نسبتاً طولانی و پرشور و شام هیئتی و... همراه است.
قرار هر شب طلاب در این حوزه، حضور در جلسه وعظ و خطابه بعد از نماز مغرب و عشاء است. هر شب پیش از جلسه شبانه، مجلس سخنرانی کوتاهی برقرار میگردد و سخنران این جلسات معمولاً اساتید و کادر حوزه و یا میهمانان بیرونی از جمله شخصیتهای مطرح و صاحب سخن هستند. این جلسات موجب رشد اخلاقی و ارتقای دانش سیاسی و اجتماعی طلاب بوده و عموماً استقبال خوبی از مباحث مطرحشده میگردد.
هرشب درست یک ساعت بعد از اذان مغرب، جلسه شبانه با محوریت سخنان مدیر مدرسه و با حضور تمامی طلاب برقرار میگردد. این جلسه با حضور و غیاب همراه است و حضور تمام طلاب در آن الزامی است. جلسه توسط شخص مدیر حوزه اداره میگردد و پس از شرح حدیث کوتاه، صحبتهای صمیمانه مدیر و طلاب آغاز میگردد. معمولاً تذکرات اخلاقی و علمی، مباحث مربوط به امور جاری حوزه، مطالب مربوط به نظم برنامهها، اطلاعرسانی بهروز فعالیتها و ویژهبرنامهها، تذکرات و مطالب کادر اجرایی خطاب به طلاب و پاسخ به انتقادات و پیشنهاداتی که به مدیر میرسد، در این جلسه مطرح میگردد. برپایی جلسه شبانه یا شامگاه حوزه، موجب تقویت ارتباط طلاب با مدیر میگردد و در تقویت نشاط، سرزندگی، پویایی و مودت درونی حوزه بسیار مؤثر است و از سوی دیگر از فرسودگی، روزمرگی و دلسردی طلاب جلوگیری میکند. این احساس که مدیر مدرسه مانند پدری دلسوز همیشه برای طلاب در دسترس است، امتیاز بزرگی است که جلسات شبانه حوزه در ایجاد این احساس تأثیر بسزایی دارد.
دیوارهای حوزه در مسیر رفت و آمد طلاب با عباراتی از آیات قرآن، احادیث، بیانات انگیزشی و اخلاقی امامین انقلاب و بزرگان مزین میگردد. در محل غذاخوری، وضوخانه، حمام و سرویسهای بهداشتی نیز، احادیث و ادعیه مربوط به مستحبات هر کدام نصب میگردد. در عزاداری اهلبیت(ع) حوزه سیاهپوش شده و در شادی اهلبیت(ع) با چراغانی و تزئینات، محیط حوزه شاد میگردد. اینگونه کنشگری در فضای بصری حوزه، موجب همراهی بیش از پیش طلاب با مناسبتهای مذهبی است و به پویایی طلاب کمک میکند.
رشد سرانه مطالعات آزاد طلاب در ارتقای سطح معلومات عمومی و ارتقای ذوق هنری آنها مؤثر است. کلیه طلاب این حوزه علمیه ملزم هستند، هر دو هفته حداقل یک کتاب در موضوعات منتخب ارائهشده را بخوانند. برای عمق بخشیدن بیش از پیش به مطالعات آزاد، به طلاب توصیه میگردد، جهت حفظ سلامت کتابهای امانی دریافتشده آنها را جلد نمایند و با یادداشتبرداری و ترسیم درختواره کتاب انس بیشتری با محتوای آن داشته باشند. به کسانی که اینگونه اقدامات تکمیلی را برای مطالعه خود انجام دهند، امتیازات ویژهای داده میشود.
با توجه به شبانهروزی بودن مدرسه و فشردگی برنامهها، احتمال دور شدن طلاب از اتفاقات سیاسی و اجتماعی و... موضوعی مهم و نگرانکننده است؛ لذا برای پیشگیری از ایجاد این حالت، در طول روز یک وعده اخبار برای طلاب پخش میگردد و روزنامه بولتنهای خبری نیز در دسترس ایشان قرار میگیرد. در صورت تداخل ساعت اخبار با برنامههای درسی و مطالعاتی، مسئول سیاسی مدرسه موظف است، بخش خبری را ضبط نموده و در اولین فرصت ممکن پخش نماید. همچنین در فواصل میان کلاسها تلویزیون روی شبکه خبر روشن میشود و طلاب بهصورت لحظهای از وقایع و اخبار مطلع میگردند.
نظر به رده سنی طلاب این حوزه، اهمیت دقیقه به دقیقه وقت طلاب در برنامه روزانه و با توجه به آفتهای گوشیهای هوشمند بهعنوان اصلیترین عامل اتلاف وقت، مضرات استفاده از این وسیله ارتباطی در روزها و ساعتهای درسی بیشتر از فواید آن است؛ لذا استفاده از موبایل در مدرسه هرچند ممنوع نیست؛ لکن محدودیت داشته و لازم است، طبق برنامه باشد. به این صورت که طلاب تنها در ساعتهای محدودی مجاز به استفاده از آن هستند و توصیه جدی به طلاب این است که تا پایان مقدمات، خود را وابسته به تلفنهای همراه هوشمند نکنند؛ البته از سوی دیگر با برنامهریزی صورتگرفته، طریقه صحیح استفاده از فضای مجازی جهت تولید و نشر محتوا و جذب مخاطب و... تا پایه ششم به ایشان آموزش داده میشود و برای استفاده حداکثری از ظرفیت بیکران تبلیغ در فضای مجازی آماده میگردند.
تخلیه انرژی، حفظ سلامت جسمانی و تقویت بنیه بدنی، از جمله ملزومات یک جوان سرزنده و شاداب است. خصوصا با وجود برنامههای نسبتاً فشرده آموزشی لازم است، طلاب در فضایی پرنشاط با ورزش کردن خود را همیشه آماده خدمت و سرحال نگه دارند. بههمین منظور حوزه علمیه امام خمینی(ره) 2 برای طلبهها برنامههای متنوع ورزشی دارد. در این حوزه هر روز 20 دقیقه نرمش صبحگاهی در هوای آزاد بهصورت گروهی انجام میشود و تحت هیچ شرایطی، حتی در اردوها نه تعطیلی دارد و نه غایب!
در برخی مناسبتها یا با عروج علما و شهدا یا درگذشت عزیزانِ طلاب و کادر حوزه، برنامه ختم صلوات و ختم قرآن رقم میخورد؛ به اینصورت که با پیگیری یک نفر از طرف معاون تهذیب حوزه، آمار صلواتها ثبت شده و جزءهای قرآن توزیع میگردد تا در مدت زمان کمی هزاران ختم صلوات و چندین ختم قرآن انجام گردد.
حوزه علمیه امام خمینی(ره)2 در قریب بهاتفاق مناسبتهای ملی و مذهبی کنشگری متناسب داشته و با برگزاری مراسم جشن یا عزاداری از موضوع مناسبتها غافل نمیشوند. معمولاً تلاش میشود، مراسمات ایده جذاب و متفاوتی نیز داشته باشد؛ مثلاً برپایی دسته شادی در سطح شهر، اجرای سرود کوتاه و پخش شیرینی در اماکن عمومی در مناسبتهای شادی اهلبیت(ع)، برگزاری جشن برائت در ایام 9 ربیع با ذکر مطاعن دشمنان امروزی امام زمان(عج) و عاملان مؤثر در تأخیر ظهور، از جمله نظامهای مستکبر جهانی و... ، از برنامههای این مراسمات بهشمار میرود.
ازجمله آفات مسیر طلبگی ضعف تحلیل درست و بهموقع است که گاهی موجب ضررهای جبرانناپذیر میگردد؛ لذا دانش و بصیرت سیاسی، از جمله ملزومات طلاب بهشمار میرود و این حوزه، در پایه چهارم طی دو ترم (به-عنوان دروس اقتضائی) درس جریانشناسی میخوانند. همچنین از جمله وظایف معاونت تهذیب حوزه، برگزاری نشست سیاسی بهصورت ماهانه و با حضور کارشناسان، اساتید و شخصیتهای مطرح فرهنگی و سیاسی است. ضمناً در میان مباحثی که در جلسه شبانه مطرح میگردد، اگر موضوع خاصی در فضای عمومی جامعه مطرح باشد، اشاره میگردد و سخنرانان جلسه شبانه نیز، بنا بر اقتضا، مباحثی درباره موضوعات سیاسی مطرح میکنند.
نظر به اقتضائات سنی طلاب ورودی از مقطع سیکل مشاوران بر این باورند که داشتن حاشیه امن و کاملاً مستقل برای نوجوانان، مانع برخی اهداف تربیتی بوده و میتواند، زمینهساز برخی آفات گردد؛ لذا درب حجرهها با شیشههای شفاف، بدون کلید و قفل است و اینگونه نیست که هر حجره مستقلاً حریم خصوصی داشته باشد؛ بلکه طلاب هر پایه در یک طبقه مستقل، همخانه هم بوده و بر صمیمیت عمومی جمع هر پایه تأکید میشود؛ این موضوع تا حد زیادی از دوستیهای افراطی و آفات احتمالی دیگر جلوگیری میکند. طلبههای هر پایه در جمع عمومی خود در نهایت صمیمیت هستند و ارتباطشان با پایههای دیگر محدود است.
در ایجاد تحول معنوی جوانان و نوجوانان، کمتر چیزی بهاندازه اردوهای زیارتی تأثیرگذار است؛ بههمین دلیل در حوزه علمیه امام خمینی(ره)2 هر سال برنامه اردوهای متنوع زیارتی در چند نوبت برگزار میگردد. حضور طلاب در مسیر پیادهروی و زیارت اربعین بهعنوان زائر و موکبداری در این مسیر، زیارت امام رضا(ع) در ایام 28 صفر بهصورت پیاده از اطراف مشهد مقدس و اردوی راهیان نور در ایام نوروز و استقرار بهعنوان خادمالشهدا، از جمله این اردوها بهشمار میرود. همچنین زیارت قم و جمکران در اردوهای مهارتی که در هر فصل حداقل دو مرتبه برای هر پایه برگذار میگردد و زیارت امامزادگان تهران در ایام شادی اهلبیت(ع) نیز در برنامهریزیها لحاظ شده است.
همدلی و همراهی و حضور مستمر کادر حوزه در کنار طلاب، موضوعی بسیار دلگرمکننده و آرامشبخش است و البته موجب خودداری و خودکنترلی بیش از پیش میگردد؛ بههمین خاطر مسئولان حوزه با تقسیم وظایفی که موجب لطمه خوردن به فضای خانوادگی و شخصیشان نگردد، شبانهروز، در کنار طلاب حضور دارند و در تمام طول هفته هیچ ساعتی نیست که یکی از مسئولین حوزه در کنار طلاب نباشد. این موضوع علاوه بر افزایش حس مودت بین طلاب و کادر حوزه، امکان نظارت و مراقبت را نیز بیشتر میکند.
تعریف مسئولیتهای جزئی و تقسیم کار گردشی علاوه بر آنکه در ایجاد و تقویت حس مسئولیتپذیری و قدرت اجرایی طلاب مؤثر است، به پیشبرد کمهزینه و پربازده برنامههای حوزه بسیار کمک میکند. در واقع بخش زیادی از طرح حوزه علمیه امام خمینی(ره) 2 توسط خود طلاب اجرا میگردد و بار کمتری بر دوش کادر اجرایی تحمیل میگردد؛ لذا مدیر و معاونان حوزه نیز، با تمرکز بر کیفیت بیش از پیش، پرنشاط و سرزنده، به پیشبرد اهداف حوزه میپردازند. طلاب در زمینههای مختلف به مسئولیتهای تعریفشده میپردازند. کارهای مربوط به معاونت آموزش، مثل ثبت حضور و غیاب و پیگیری تکمیل کاربرگها، ثبت امتیازات، ضبط و بارگذاری دروس هر روز و... ، مدیریت سیر مطالعاتی، فعالیتهای رسانهای مثل عکاسی و تصویربرداری و ساخت کلیپ در اردوها و مراسمات و ویژهبرنامهها، فعالیتهای خدماتی مثل نظافت محیط، توزیع غذا و میانوعده و... همچنین برپایی مراسمات، مدیریت برنامههای ورزشی، تأمین اقلام و خریدهای مربوط به امور جاری حوزه، مدیریت خدمات فنی و تأسیساتی و... عموماً توسط خود طلاب و البته با نظارت، همراهی و پشتیبانی دقیق کادر حوزه انجام میشود.
نیاز به کنترل و مراقب در محیطهای جمعی بسیار مهم است و در پیشگیری از پیامدهای منفی بسیار مؤثر است. معاون تهذیب و البته دیگر مسئولان و حتی خود طلاب به این موضوع توجه دارند و مدام جو عمومی حوزه را رصد مینمایند تا اگر احیاناً با نقطه ضعفی مواجه شدند، بهسرعت و با برنامهریزی ویژه برای کسانی که احساس میشود در زمینه اخلاق و معنویت از دوستان دیگرشان عقب افتادهاند، زمینهساز جبران مشکلات گردند. معمولاً موضوعات با تذکر و یا ورود معاون تهذیب حوزه اصلاح میگردد؛ لکن اگر نیاز شد، با طرح در جلسه شورای حوزه برنامههایی نظیر حمایت معنوی ویژه توسط کادر حوزه و طلاب مهذب، تمرکز و توجه ویژه معاونت تهذیب، ارجاع به مشاور، تغییر محل حجره، و... اجرا میگردد.
بسیاری از طلاب در ادامه مسیر طلبگی خود، با زمینههای کاری حساسی مواجه میگردند و پاکدستی و امانتداری از اولیات بوفه حوزه علمیه با اعتماد به پاکدستی طلاب و جهت تمرین امانتداری بدون فروشنده بوده و طبق اظهارات مسئول مربوطه هیچگاه با کسری مواجه نشده که هیچ، بلکه بعضاً بیش از میزان متصور پول در دخل بوفه قرار دارد!
از جمله مشکلات محیطهای آموزشی شبانهروزی مدیریت باقیمانده غذا در هر وعده است. در حوزه علمیه امام خمینی(ره) 2 همیشه یک نفر مسئول است تا غذاهای اضافه را در محیط خنک و بهداشتی نگهداری نموده و ساعت10 صبح آن را گرم کرده و بین طلاب توزیع نماید. از آنجا که طلاب در سن جوانی و نوجوانی هستند و از ساعات ابتدایی صبح با ورزش و درس انرژی خود را صرف نمودهاند، معمولاً از این میانوعده استقبال نموده و از آن لذت میبرند.
در حوادث و بلایای طبیعی همچون سیل و زلزله و... ساعات اولیه بسیار تعیینکننده و مؤثر است. بههمین دلیل بنای طلاب جهادگر حوزه علمیه امام خمینی(ره) 2 بر این است که در چنین صحنههایی از اولین گروههای مردمی حاضر در صحنه باشند و همدلانه به کمکرسانی و فعالیت مشغول شوند. معمولاً بلافاصله بعد از انتشار خبر حوادث، جلسه اضطراری تشکیل شده و در مورد اصل حضور و ضرورت آن، گروه اعزامی و مقدمات و ملزومات سفر تصمیمگیری میشود و صبح روز اول، بعد از حادثه گروه جهادی اعزامی با مکاننمایی در نزدیکی محل مراجعات مردمی ایستگاه صلواتی برپا میکنند و به توزیع غذای گرم و میانوعده میپردازند تا اولاً، محل استقرار و پایگاه مناسبی برای گروه ایجاد کرده باشند. ثانیاً، حضورشان موجب تقویت روحیه مردم آسیبدیده باشد و ثالثا، باری از دوش کسانی که احتمالاً بهخاطر قطع برق و گاز یا مشکلات دیگر امکان تهیه غذا ندارند، برداشته شود.
اردوهای جهادی و سازندگی قبل از هرچیز، خود جهادگران را میسازد و روحیه ایثارگری را در کالبد ایشان میدمد. از آنجا که تقویت این روحیه از جمله اهداف تربیتی حوزه علمیه امام خمینی(ره)2 برای تربیت نسل جدید طلاب است. هر ساله در ایام دهه اول ماه محرم، تمامی طلاب و کادر حوزه در برنامه موسوم به اردوی جهادی تبلیغی سیدالشهدا(ع) بهمدت ده روز به فعالیت جهادی و البته تبلیغی مشغول میگردند. این برنامه فعلاً در روستاهای محروم شهرستان اندیکا و بازفت اجرا میشود و طلاب حوزه با میانگین سنی کمتر از 18 سال با اجرای خدمات عمرانی عامالمنفعه سعی میکنند، گرهی از مشکلات مردم باز کنند. از جمله این فعالیتها میتوان طرح آبرسانی به روستاها را ذکر کرد که طبق برنامهریزی تلاش میشود تا ظهر تاسوعا کار به ثمر برسد.
معمولاً ذهنیتی که در مورد گروههای جهادی و تبلیغی و نوع فعالیتهایشان وجود دارد، این است که باید برای خدمت، یا تبلیغ حتماً به مناطق دورافتاده و صعبالعبور سفر نمایند. بسیاری از گروهها بهخاطر هزینههای بالا و مشقت اجرای اردوی جهادی یا تبلیغی در آنگونه مناطق مجبور میشوند، تعداد دفعات کمتری فعالیت کنند؛ در-حالیکه مشاهده میشود نیاز به اینگونه فعالیتها گاهی در دل شهرهای بهظاهر پرامکانات بیشتر است و البته تجربه فعالیت فرهنگی و تبلیغی در کلانشهرها نیز، از ملزومات رشد طلاب بهشمار میرود. با این نگاه حوزه علمیه امام خمینی(ره) 2 هر سال چندین اردوی تبلیغی و جهادی درونشهری برگزار مینماید و هر پایه در یکی از مناسبتهای ایام فاطمیه، ایام عید غدیر و دهه ولایت، میلاد حضرت زهرا(س)، میلاد امیرالمؤمنین(ع) و دهه کرامت، بهمدت یک هفته اردوی جهادی تبلیغی ویژه در شهر تهران دارند.
باهدف تقویت روحیه سختکوشی و بالابردن آستانه تحمل طلبههای جوان، طرح اردوی زندگی در شرایط سخت نیز، جزء برنامههاست که در صورت ایجاد شرایط و زمینهها، اجرایی خواهد شد. این اردو شامل برنامههای متنوعی چون تمرین عبور از موانع، آموزش راپل، تجربه زندگی در بیابان یا جنگل یا کوهستان، مسیریابی و نقشهخوانی و... خواهد بود و تأثیر بسزایی در رشد خلاقیت و ارتقای روح مقاومت طلاب خواهد داشت.
اردوی راهیان نور همیشه در تقویت روحیه جهادی و ایجاد ارتباط بیش از پیش با شهدا و فرهنگ ایثار و شهادت مؤثر بوده و زمینهساز تحول معنوی مخاطبان خود است؛ اما حضور در این اردوها بهعنوان خادمالشهدا، خدمت به زائران و اسکان در مکانهایی که روزی محل استقرار رزمندگان و شهدا بوده است، حال و هوایی متفاوت و تأثیری شگرف دارد. از این روی هرساله در ایام نوروز، طلاب حوزه علمیه امام خمینی(ره) شعبه2 با حضور در پادگان دوکوهه و برپایی ایستگاه صلواتی بهسبک رزمندگان ایام دفاع مقدس علاوه بر خدمترسانی به زائران شهدا، از فضای بینظیر و معنوی آن مکان فیض میبرند.
در ایام اربعین و اجتماع میلیونی زائران حضرت اباعبدالله الحسین(ع) حضور بهعنوان زائر، صفای خودش را دارد و حضور بهعنوان موکبدار و خادم زائران صفایی دیگر!
- حمایت کامل حوزههای علمیه و روحانیت از اقدام غرورآفرین علیه رژیم صهیونیستی
- بیانیه جامعه مدرسین حوزه به مناسبت روز قدس / فریادهای خشم را نثار ستمگران کنید
- حوزه علمیه قم برگهای درخشانی به پرونده حوزههای علمیه اضافه کرد / نیاز عموم مردم و نخبگان تأمین شود
- سیزدهمین اجلاسیه خبرگان رهبری به کار خود پایان داد/جمهوری اسلامی نشان داد یک الگوی تمام عیار مردمسالاری دینی است
- حمایت کامل حوزههای علمیه و روحانیت از اقدام غرورآفرین علیه رژیم صهیونیستی
- بیانیه جامعه مدرسین حوزه به مناسبت روز قدس / فریادهای خشم را نثار ستمگران کنید
- حوزه علمیه قم برگهای درخشانی به پرونده حوزههای علمیه اضافه کرد / نیاز عموم مردم و نخبگان تأمین شود
- سیزدهمین اجلاسیه خبرگان رهبری به کار خود پایان داد/جمهوری اسلامی نشان داد یک الگوی تمام عیار مردمسالاری دینی است