به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت‌الاسلام و‌المسلمین احمد مبلغی، دوم اسفند در مراسم بزرگداشت حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی که در حسینیه شهدای قم، با حضور علما و فضلای حوزه و نمایندگان بیوت مراجع به‌میزبانی طلاب و فضلای شاهرودی برگزار شد، با بیان اینکه شخصیت ایشان را از زوایای مختلفی می‌شود بررسی کرد، گفت: یکی از این زوایا این است که ایشان فقیهی بود که با دو بال فقاهت و فطانت حرکت می‌کرد.
وی افزود: فقاهت منهای فطانت راه به جایی نمی‌برد و کارآمدی و کارایی چندانی ندارد و فطانت بدون فقاهت هم در مسیر دین قرار نمی‌گیرد؛ هر دو در تعالیم دینی و ادبیات اسلامی وارد شده‌اند و ضروری معرفی شده‌اند.
عضو خبرگان رهبری تصریح کرد: فقاهت عمق فقه نسبت به تعالیم دینی و در یک اصطلاح خاص، احکام شریعت است و فطانت یک هوشمندی و زیرکی و هوشیاری مربوط به زمینه‌های مختلف از جمله روابط اجتماعی است؛ در ادبیات دینی فطانت به تعایش و تعاشر پیوند خورده است.
استاد حوزه علمیه قم افزود: فطانت اولاً با فضای زندگی مردم ارتباط پیدا می‌کند و ثانیاً دو سوم این تعایش و تعاشر، بر اساس فطانت شکل می‌گیرد؛ بنابراین جامعه اسلامی، هم به فقاهت نیازمند است و هم به فطانت نیاز دارد و فطانت تا آنجاست که مصلحت تعایش و تعاشر را رقم می‌زند.
وی ادامه داد: فقاهت و فطانت در شخصیت حضرت آیت‌الله صافی تبلور کامل و ظهور برجسته و لحظه به لحظه‌ای داشت.
حجت‌الاسلام و‌المسلمین مبلغی، با اشاره به اینکه فقاهت در ادبیات دینی سه حوزه اساسی را در بر می‌گیرد، اظهار کرد: یک حوزه، دقت، علم و آگاهی عمیق به احکام شریعت است که اصطلاحاً نام دانش فقه را بر آن نهاده‌اند و مرحوم آیت‌الله‌العظمی صافی در این حوزه سرآمد بود.
وی خاطرنشان کرد: روح آیت‌الله‌‌العظمی صافی، مکتب آیت‌الله‌العظمی بروجردی را دریافته بود و احساس کرده بود و مرحوم آیت‌الله بروجردی هم بر این مطلب واقف بود و در کنار ایشان، به عناوین مشاور فقهی، اجتماعی و سیاسی با همه تواضع قرار داشت و بعد با مرحوم امام(قد) و مورد توجه ایشان بود.
عضو خبرگان رهبری گفت: حوزه دوم، فقاهت بر اساس روایات و در ادبیات اهل‌بیت(ع) تهذیب نفس است؛ امام باقر(ع) فرمود: فقیهی که به حق فقاهت رسیده است و حقیقتاً فقیه است، کسی است که زاهد در دنیا و راغب به آخرت و متمسک به آخرت باشد، مرحوم آیت‌الله‌العظمی صافی حقیقتاً زاهد و همه وجود او بی‌توجهی به دنیا بود، هیچ‌وقت برای خود حریمی قائل نبود. وقتی به حضور ایشان می‌رسیدیم، احساس می‌شد که ایشان یک حریم دارد و آن تواضع، معنویت، صفا و صمیمت بود و این ویژگی، انسان را با همه وجودش جذب می‌کرد.
وی ادامه داد: ایشان از زمان آیت‌الله‌العظمی بروجردی(ره) از اساطین بوده و از پشت پرده، نقش‌های اساسی را اجرا می‌کرده است، بدون تلاشی برای ظهور و بروز خود و تا آخر عمر همچنان فعال بود.
این استاد حوزه علمیه افزود: حضرت آیت‌الله صافی در مواجه با مردم و در نگاهش به مردم و تنظیم ارتباطش با مردم این‌گونه بود و در بالاترین نقطه به‌عنوان یک الگو، تبلور جالبی دارد و او در زمره فقیهان در هر سه حوزه بود.
وی با اشاره به فطانت گفت: فطانت رابطه عمیق با جامعه است؛ مناسبات اجتماعی را شناختن و نگاه را به متن جامعه انداختن و با آنچه در جامعه می‌گذرد، پیوند عمیق برقرار کردن است؛ آیت‌الله‌العظمی صافی(ره) فقیه پیوند و ارتباط بود.
حجت‌الاسلام و‌المسلمین مبلغی، با اشاره به چند فراز از فقاهت ایشان در ارتباط با جامعه، گفت: این فقیه پیونددهنده بین نسل گذشته و نسل میانی و نسل متأخر حوزه بود؛ فقیهی بود که جوان و پژوهشگر حوزه نزد ایشان می‌رفت، نسل میانی با ایشان ارتباط عمیق داشت و از تبار گذشتگان حوزه در سطح استاد عالی‌مقام آن دوران بوده است.
وی با بیان اینکه ما امروز نیازمند به بازشناسی شخصیت آیت‌الله‌العظمی صافی هستیم، ادامه داد: این فقیه فقید، پیونددهنده بین متن اصلی حوزه و حکومت و انقلاب بود؛ پیوند با انقلاب و حکومت دو گونه است: یکی در سطح تعارفات می‌گذرد و یکی ارتباط بین واقعیت حوزه و نظام است. مرحوم آیت‌الله‌العظمی صافی در نقطه‌ای ایستاده بود و رهبری از این موضع حمایت کردند.
عضو خبرگان رهبری افزود: این فقیه فقید پیونددهنده بین فضای اسلامی عام و شیعه بود و در حد بالا، بین‌المللی نمی‌اندیشید. زمان آیت‌الله‌العظمی بروجردی(ره) ایشان با علمای الأزهر مکاتبات داشته است و دار‌التقریب مصر پیام دعوت برای ایشان فرستاده است؛ این شخصیت با مفسر بزرگ ابن‌عاشور مکاتبات داشت. با پاکستان، لبنان و بعضی بلاد دیگر ارتباط مکاتباتی داشت. و آن نگاه آیت‌الله‌العظمی بروجردی همچنان در ایشان فعال بود. البته منظور از بین‌المللی بودن اندیشه بین‌المللی است.
حجت‌الاسلام والمسلمین مبلغی با بیان اینکه، این فقیه پیوند‌دهنده زیبای بین مردم و مرجعیت بود، خاطرنشان کرد: مرجعیت ایشان یک جذبه و جاذبه‌ای بین مردم داشت. پیوند بین نسل جوان حوزه با سطح گذشته حوزه. جوانان و اساتید حوزه با این شخصیت حوزه در ارتباط بودند. این شخصیت، پیونددهنده بین سیاه‌پوستان و سفیدپوستان بود. دست سیاه‌پوستان را می‌بوسید تا این پیام را برساند که سیاه و سفید عامل فضیلت نیست؛ بلکه عامل فضیلت تقواست؛ هیچ‌کس از این شخصیت نمی‌رنجید؛ زیرا خلوص او در اوج قرار داشت و رفتار چندگانه را مدیریت می‌کرد.
این استاد حوزه علمیه گفت: این شخصیت بین فضای عقایدی و فقه پیوند می‌داد؛ از ویژگی‌های ایشان مرجعی متکلم بودن است.