به گزارش خبرگزاری حوزه، آیت‌الله محمود رجبی در سلسله نشست‌های «هندسه قدرت نظام اسلامی» که در سالن اجتماعات مؤسسه امام خمینی(ره) قم برگزار شد، در تبیین محور «درآمدی بر نظریه ولایت فقیه» گفت: نظریه ولایت فقیه در مقام تئوری‌پردازی، برترین نظریه‌ حکمرانی و نیز در مقام عمل، طبق تجربه عینی، کارآمدترین نظریه حکمرانی به‌شمار می‌رود.
رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) افزود: این نظریه در سطحی فراتر از فرهنگ شیعه و اهل‌بیت(ع) و فراتر از فرهنگ اسلام و در سطح جهانی قابل عرضه متناسب با فضای فرهنگی هر جامعه‌ای است.
ولایت فقیه؛ نظریه‌ای فطری، عقلانی و جهانی در حکمرانی مطلوب
آیت‌الله رجبی عنوان کرد: اگر بخواهیم این نظریه را در افقی وسیع‌تر مقوله‌بندی کنیم، در سطح جهانی به‌عنوان کارآمدترین نظریه در مقام نظر و عمل نیز قابل عرضه است؛ یعنی ویژگی‌هایی که برای ولی‌فقیه در مقام نظریه‌پردازی ذکر شده، ویژگی‌هایی برخاسته از فطرت انسان، قدرت عقلانی و معارف وحیانی است.
وی تصریح کرد: آنچه در این نظریه آمده، چه ویژگی‌های ولی‌فقیه و چه سایر اصول و بنیان‌هایی که راجع به این نظریه مطرح شده، قابل توسعه است.
عضو شورای‌عالی حوزه‌های علمیه گفت: نظریه ولایت فقیه اگر به‌درستی تحلیل شود، در همه جوامع بشری کارآمد است؛ برای مثال ویژگی عدالت در فرهنگ شیعی یک معنا دارد؛ اما یک معنای وسیع‌تر هم دارد؛ چون امری فطری است و در سطح جوامع اسلامی و حتی وسیع‌تر در بین پیروان ادیان آسمانی و در سطحی وسیع‌تر در بین انسان‌هایی که براساس فکر و اندیشه و تعقل زندگی می‌کنند، مطرح است.
وی اظهار کرد: تصور نکنیم، ولایت فقیه فقط در چارچوب فرهنگ شیعی به‌عنوان برترین نظریه می‌تواند مطرح باشد؛ بلکه نظریه‌ای مبتنی بر فطرت و عقل و در سطح تحلیل او و زدودن عناصری که خاص فرهنگ شیعی است و کلیت او را در نظر بگیریم، در همه جوامع قابل طرح است و اگر با نظریه‌های رقیب مقایسه شود، به‌خوبی قابل تبیین است و والایی این نظریه بر دیگر نظریه‌ها را نشان می‌دهد.
رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با اشاره به برخی از زوایای نظریه ولایت فقیه، بیان کرد: یکی از عناصر بسیار مهم این است که این نظریه برای تأسیس حکمرانی مطلوب، ظرفیت‌ها و اصول لازم را دارد و می‌تواند، زمینه‌ساز برپایی یک نظام حکمرانی مطلوب و کارآمد باشد. اگر ما فقط به یکی دو مورد از شرایطی که ولی‌فقیه باید دارا باشد نگاه کنیم، می‌بینیم که در عرصه تأسیس نظام بیشترین ظرفیت در درون این نظریه و در واقع ولی‌فقیه یک مرجع دینی است.
ولایت فقیه؛ پیونددهنده امت و امام و زمینه‌ساز حکمرانی دینی
آیت‌الله رجبی تصریح کرد: در بحث‌های روان‌شناسی و جامعه‌شناسی، موضوع انگیزه‌شناسی انسان‌ها برای سرمایه‌گذاری، مطرح شده و بالاترین انگیزه را انگیزه دینی می‌دانند.
عضو مجلس خبرگان رهبری خاطرنشان کرد: اگر انگیزه دینی به عمق جان فردی بنشیند، بر همه انگیزه‌های دیگر غالب خواهد شد و اگر مردمی حاکم خود را مرجع دینی صادق برای خود بدانند، نتیجه این است که به‌عنوان مردمی متدین و معتقد به این دین، حجت شرعی و دلیل مستحکم بر حرکت خود را دارند؛ یعنی نگران آینده خودشان از توطئه دشمنان نیستند.
رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) ادامه داد: شرطی که در عمل برای ولایت فقیه آمده، اعتماد مردم به آن است؛ اینکه امام توانست مردم را به صحنه بیاورد و تکیه‌شان مردم بود و اگر مردم نبودند، نهضت به پیروزی نمی‌رسید، در مقام نظر، این نظریه چنین ظرفیتی را دارد و در مقام عمل، این ظرفیت می‌تواند در صحنه جامعه، ظرفیت عینی بیافریند.
آیت‌الله رجبی گفت: محور دوم بحث رابطه امت با امام است؛ امام به‌خوبی توانست، رابطه مستحکمی بین خود و امتش برقرار کند و این برخاسته از اعتقادی بود که امام براساس موازین دینی به‌عنوان متخصص در حوزه دین داشت و اعمال کرد؛ امام تعالیم قرآنی را به‌خوبی فراگرفته بود.
وی ادامه داد: امام(ره) می‌دانست اگر این نهضت می‌خواهد به ثمر برسد، باید مردم در صحنه باشند و این‌گونه رابطه امام و امت مستحکم شود و از آغاز نهضت تا پیروزی و بعد از پیروزی، امام مدام این رابطه را تقویت کرد.
رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) بیان کرد: دفاع از محرومین یکی دیگر از ویژگی‌های امام بود و مدام از کوخ‌نشینیان سخن گفتند. این بیانات احساسی امام، پیوند بین امام و امت را مستحکم کرد و این بیانات، براساس آموزه‌های دینی بود.
وی عنوان کرد: این پیام دینی در این نظریه متجلی است که توانست، رابطه امت با امام را مستحکم کند و اگر این رابطه در هر مقطعی دچار مشکل می‌شد، کار سخت می‌شد. رهبری نیز چنین محبوبیتی میان امت دارد و دل‌سوزی ایشان برای آحاد ملت بر کسی پوشیده نیست.
آیت‌الله رجبی خاطرنشان کرد: عرصه دیگری که در نظریه حکمرانی موفق نیاز نظام است، انسجام درونی و استحکام درونی نظام است. براساس نظریه ولایت فقیه در فرهنگ دینی، معتقدیم همه باید در مسیر ولایت حرکت کنند؛ درواقع سطوح حکمرانی ما به ولایت منتهی می‌شود.
عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: اگر بناست انسجامی در جامعه حاکم شود، در سایه ولایت است؛ ولی‌فقیه به‌عنوان نایب امام زمان(عج) مطرح است و ما ولایت‌مداری را در شخصیت‌هایی چون سیدحسن نصرالله و حاج قاسم سلیمانی و آیت‌الله مصباح(ره) می‌بینیم که مدار حرکت درست به سوی سعادت را ولایت می‌دانستند و به‌لحاظ معرفتی، اعتقادی و انگیزشی به آن معتقد بودند؛ زیرا این ولایت است که انسجام درونی را ایجاد می‌کند.
وظیفه حکمران دینی؛ حفظ انسجام، مقابله با دشمن، حمایت از محرومان
رئیس مؤسسه امام خمینی(ره) تصریح کرد: تأکید امام بر وحدت کلمه و امت و وحدت بین اقشار مختلف و قوای سه‌گانه برای پاسداری از انسجام درونی است؛ اینکه رهبری می‌فرمایند: باید یک صدا از مجموعه نظام بیرون بیاید، برای حفظ انسجام درونی است.
وی ادامه داد: هر دولتی روی کار آمده، رهبری معظم حمایت از آن را وظیفه خود دانستند؛ مردم ممکن است چیزهایی از دولت ببینند که از آن زده شوند و انسجام ممکن است دچار خدشه شود. در طول انقلاب این بیانات و موضع‌گیری‌های ولایت بوده که انسجام را حفظ و اصل وحدت، توطئه‌های دشمنان را خنثی کرده است.
آیت‌الله رجبی بیان کرد: انقلاب بر اساس اصول و ارزش‌هایی شکل گرفته و بقای نظام براساس این اصول و ارزش‌هاست و یکی از وظایف اصلی حاکم اسلامی در نظام، حفظ آن است و نمود عملی ولایت فقیه این است که توطئه دشمنان را خنثی کرده است.
عضو شورای‌عالی حوزه‌های علمیه ادامه داد: حفظ نظام از اوجب واجبات است و در این‌باره حکمران اسلامی بیشترین وظیفه را دارد. او بیش از همه مسئول است و بیش از همه باید نگران باشد و بیش از همه باید تدبیر کند.
رئیس مؤسسه امام خمینی(ره) خاطرنشان کرد: ما وظیفه داریم که رهنمودهای رهبری معظم را با دقت و موشکافانه و عاشقانه فهم و پیگیری کنیم؛ دستورات ایشان شبیه دستورات پیامبر(ص) در تنگه احد است؛ اگر غفلت کنیم، نظام در اصول بنیادینش دچار مشکل می‌شود. هم امام و هم رهبر عزیز در این مسائل حساس بوده و هستند.
وی تصریح کرد: مقابله با دشمنان و مقاومت و استکبارستیزی از متن دین برخاسته و حکمران دینی، یکی از وظایف اصلی‌اش استکبارستیزی است؛ جامعه‌ای که استکبارستیز نباشد، بیمار است.
عضو مجلس خبرگان رهبری عنوان کرد: شکست‌هایی که در عرصه بین‌المللی ایجاد شده، برای این است که استکبارستیزی ضعیف شده است و هر جا طمعی برای دشمن بوده، استکبارستیزی رنگ باخته یا احساس کرده‌اند که رنگ باخته است. در این باره یک نظریه دارم؛ اینکه اگر دشمنان ما احساس نمی‌کردند و طمعی برای آنها از موضع‌گیری‌های برخی از مسئولان ایجاد نمی‌شد، تأکید بر مذاکره نمی‌کردند. اگر می‌دانستند در مذاکره چیزی به دست نمی‌آورند، اصرار نمی‌کردند.
رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) اظهار کرد: هرجا در عرصه بین‌الملل دچار رکود شدیم، معلول رنگ‌باختن استکبارستیزی است.