هفته‌نامه سیاسی، علمی و فرهنگی حوزه‌های علمیه

نسخه Pdf

سیماى پیامبر اسلام(ص)‏ در قرآن 

سیماى پیامبر اسلام(ص)‏ در قرآن 

استاد محسن قرائتی

قرآن کریم در آیات متعددی به توصیف پیامبر اسلام(ص) روی آورده و مفسر گران‌قدر استاد قرائتی در اثر ارزشمند خود «سیره پیامبر(ص) با نگاهی به قرآن کریم»، با نظمی مثال‌زدنی این آیات را کنار یکدیگر گزینش کرده و سیمای آخرین فرستاده الهی را در آینه کلام وحی، به تصویر کشیده است.  اینک به بیان چند نمونه از این آیات بسنده می‌کنیم.   

  نمونهای از آیات قرآن پیرامون پیامبر اسلام(ص)
​​​​​​​
الف) وجود پیامبر(ص) منّتى بود بر بشریّت: [منّ اللّه على المؤمنین] (آل‌عمران:164):
-رحمتى بود براى هستى: [رحمةً للعالمین] (انبیاء:107)؛
-الگوى ابدى بود براى نسل بشر: [فى رسول‌اللّه اسوة حسنة] (احزاب:21)؛
-گواه و شاهدى بود بر همه انبیاء: [جئنا بک على هؤلاء شهیدا] (نساء:41).
ب) خداوند دو وصف رأفت و رحمت را که از اوصاف الهى است، براى پیامبرش نیز آورده است: [رئوفٌ رحیم] (توبه:128):
-اگر به مکه سوگند مى‏خورد، به‌خاطر حضور پیامبر(ص) در آنجاست: [لا اقسم بهذا البلد وانت حلّ بهذا البلد] (بلد:1-2)؛
-اگر ما براى یک لحظه بر او صلوات مى‏فرستیم، آفریدگار هستى و فرشتگان معصوم، دائماً بر پیامبر صلوات مى‏فرستند: [انّ اللّه وملائکته یصلون على النبّى] (احزاب:56).
ج) خداوندى که دنیا را اندک و قلیل مى‏شمرد: [متاع الدنیا قلیل] (نساء:77)، خُلق پیامبر(ص) را عظیم مى‏داند: [انّک لعلى خلق عظیم] (قلم:4):
-ما فراموشکاریم؛ اما خداوند وعده داده که آنچه بر پیامبرش نازل کرده، هرگز آن را فراموش نکند: [سنقرئک فلا تنسى] (اعلی:6).
د) گاهى در یک آیه کمالات پیامبرگرامی(ص) را پى در پى رقم زده است: [شاهداً ومبشراً ونذیراً وداعیاً الى اللّه باذنه وسراجاً منیراً] (احزاب:46-45).
هـ) نزدیک‏ترین فرد هستى به ذات مقدس خداوند، پیامبر اسلام(ص) است. تنها درباره او این آیه نازل شد: [ثم دنى فتدلّى] (نجم: 8)؛ یعنى نزدیک‏تر و نزدیک‏تر شد.
و) پیامبر(ص)، در گفتار معصوم است و هرگز از روى هوى و هوس، سخنى نگفته است: [ماینطق عن الهوى] (نجم:3):
- در نگاه، معصوم است و چشم او به انحراف نرفته است: [ما زاغ البصر] (نجم:17)؛
- قلب و روح او معصوم است و هرگز به خطا نرفته است: [ما کذب الفؤاد ما رأى] (نجم:11).
ز) در قرآن، بارها نام پیامبر(ص) در کنار نام خداوند آمده است. به چند نمونه توجه کنید:
-عزّت، براى خدا و رسول است. [وللّه العزّة ولرسوله] (منافقین: 8)؛
-از خدا و رسول اطاعت کنید. [اطیعوا اللّه واطیعوا الرسول] (نساء: 59)؛
-دعوت خدا و رسول را اجابت کنید. [استجیبوا لله وللرسول] (انفال:24)؛
-خدا و رسول را یارى کنید. [ینصرون الله ورسوله] (حشر:9)؛
-از معصیت و اذیت خدا و رسول دورى کنید. [ومن یعص‌الله ورسوله ...] (نساء:14/ مائده:56/ احزاب:57)، [الذین یؤذون الله و رسوله ...] (احزاب:57).
ح) کلمه «ربّ» به‌معناى پروردگار، در قرآن صدها بار آمده است و هربار به چیزى نسبت داده شده است؛ مانند «ربّ الناس»؛ یعنى پروردگار مردم و «ربّ العالمین»؛ یعنى پروردگار جهانیان؛ولى کلمه «ربّک» که به پیامبر اسلام(ص) خطاب مى‏کند، بیش از دویست بار آمده است؛ یعنى شخص پیامبر مورد عنایت ویژه خداوند است.
ط) خداوند به پیامبرش مى‏فرماید: من قبله را از بیت‌المقدّس به کعبه تغییر دادم تا تو راضى شوى (و یهودیان نگویند که به سوى قبله ما نماز مى‏خوانى) [قبلةً ترضاها] (بقره: 144):
- و در آینده آن‌قدر به تو عطا کنم که راضى شوى. [ولسوف یعطیک ربّک فترضى] (ضحی: 5)؛
- به تو کوثر عطا کردم. [انّا اعطیناک الکوثر] (کوثر:1)؛
- تو را از شرّ مردم حفظ مى‏کنم. [واللّه یعصمک من الناس] (مائده: 67)؛
- از حالات مختلف تو آگاهم. [یا ایّها المزّمل] (مزمّل: 1)، [یا ایّها المدّثر] (مدّثر: 1)؛
- از ‌دل‌تنگی تو به‌خاطر سخنان نارواى مخالفان آگاهم. [لقد نعلم انک یضیق صدرک بما یقولون] (حجر:97)؛
- اراده کرده‏ام که اهل‌بیت تو را از هر نوع پلیدى و آلودگى پاک نگه دارم. [انّما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل‌البیت] (احزاب:33)؛
تو را براى جهانیان مایه رحمت فرستادم: [وما ارسلناک الّا رحمة للعالمین] (انبیاء:107).
ی) هر کجا مخالفان به‌نحوى پیامبر(ص) را تضعیف مى‏کردند، خداوند از او دفاع مى‏کرد:
آنها مى‏گفتند: [یعلّمه بشر] (نحل:103)؛ این مطالب را کسى به او مى‏آموزد، خداوند در پاسخ مى‏فرماید: [علّمه شدید القوى] (نجم:6)؛ وحى را خداوند قوى قدرت به او آموخت.
آنجا که مى‏گفتند: پیامبر شاعر است، خداوند مى‏فرماید: [وما علّمناه الشعر] (یس:69)؛ به او شعر نیاموختیم.
آنجا که نسبت جنون مى‏دادند، خداوند مى‏فرماید: [ما انت بنعمة ربک بمجنون] (قلم:2)؛ تو در سایه نعمت الهى مجنون نیستى.
آنجا که نسبت ساحر و کاهن مى‏دادند، خداوند این نسبت‏ها را به‌شدت رد مى‏کرد.
و هر کجا هر نوع تهمت و جسارتى بر پیامبر اسلام(ص) وارد مى‏کردند، خداوند با قاطعیت آن را رد مى‏فرمود.

برچسب ها :
ارسال دیدگاه