از این رو خبرگزاری رسا با آیت‌الله سیداحمد حسینی خراسانی، عضو فقهای شورای نگهبان درباره ابعاد و اهمیت حجاب در دین مبین اسلام و وظیفه دستگاه‌های اجرایی کشور در این زمینه گفت‌وگو کرده است که تقدیم خوانندگان محترم هفته‌نامه افق حوزه می‌شود.
□  اهمیت و جایگاه حجاب، در دین اسلام چگونه است؟ آیا حجاب صرفاً نوعی ارزش دینی است یا ضامن حفظ و بقای سلامت جامعه و خود بانوان خواهد بود؟
  بحث مهم در حوزه عفاف و حجاب، مسئله دعوت، ارشاد و تبیین درست است. کسی نمی‌تواند بگوید دعوت به تبیین صورت پذیرفته؛ زیرا به‌نظر ما مسئله از نظر شرعی برای همه به‌طور فراگیر و به درستی تبیین و اتمام حجت نشده است. به‌همین جهت اولویت اول، تبیین اصل موضوع است. دعوت به خیر و خوبی یک وظیفه، ارشاد جاهل، یک واجب و تبیین درست مسائل دینی، یک مسئولیت است. امر به معروف و نهی از منکر یک واجب الهی است. حجاب حکم مسلم اسلامی است. کشف حجاب نیز گناه و حرام قطعی است؛ اما همه باید توجه کنیم که اهانت و توهین به دیگران ولو کسانی که بی‌حجاب و بدحجاب هستند، شایسته نیست. باید همه مراحل امر به معروف و نهی از منکر، منطقی و معمول، شرعی و درست انجام بگیرد که توهین در آن هیچ جایی ندارد. بایستی در مقام تبیین به مباحثی از جمله ستر؛ یعنی پوشش و حدود آن، نظر و غمض بصر، یعنی نگاه و شرایط آن، موضوع قول و گفتار، سخن گفتن و نحوه آن، بحث مشی، راه رفتن و چگونگی آن، نوع ارتباط با دیگران و حضور در جامعه و فعالیت‌های اجتماعی بانوان و شرایط آن به‌جد مورد توجه قرار بگیرد. امروز در فرهنگ عمومی بحث ستر و پوشش به‌عنوان حجاب شناخته می‌شود و از موضوعات مهم به‌شمار می‌رود. همین موضوع بیشتر باعث آزردگی خاطر عده‌ای شده است.
آیه مقنعه و روسری
ما در قرآن آیاتی داریم که مرتبط با مسئله مقنعه، روسری، چادر و پوشش تمام‌قامت و اندام خانم‌هاست. سوره مبارکه نور آیه 31 می‌فرماید: [وليضربن بخمرهن على جيوبهن ولا‌يبدين زينتهن إلا لبعولتهن] که یکی از مصادیق آن، مسئله مقنعه و روسری است. خمر پارچه‌ای است که خانم‌ها سر، گردن، سینه و موی خود را با آن می‌پوشانند. اگر امروز قرار باشد، پارچه‌ای چنین کاربردی داشته باشد، ما در فرهنگ عمومی به روسری یا مقنعه تفسیر می‌کنیم.
آیه چادر
سوره مبارکه احزاب آیه 59 می‌فرماید: [يا أيها النبي قل لأزواجك و بناتك ونساء المؤمنين يدنين عليهن من جلابيبهن ذلك أدنى أن‌يعرفن فلا‌يؤذين وكان الله غفورًا رحيمًا]؛ جلابیب جمع جلباب است که یک پارچه فراخی است که تمام قامت زن را از فرق سر تا انگشتان پا می‌پوشاند. امروز در فرهنگ ما، از پارچه‌ای که چنین کاربردی دارد، به چادر تعبیر می‌کنیم.
ولی حجاب فقط ستر و پوشش نیست که مربوط به چادر، مانتو و روسری باشد. ما بحث‌هایی در باب نظر و نگاه داریم. آیات مبارکه 30 و 31 سوره نور چنین دستور می‌دهد که [قل للمؤمنين يغضوا من أبصارهم ويحفظوا فروجهم[ و ]وقل للمؤمنات يغضضن من أبصارهن ويحفظن فروجهن]؛ نگاه و چشم را از تماشای آن‌چه مورد نهی و منع است؛ یعنی از نگاه به نامحرم بپوشانند. مسئله نظر و نگاه باید در کنار آیات ستر دیده شود.
آیات دیگری در قرآن به قول و سخن گفتن یک بانو و خانم محترمی که با یک مرد نامحرمی می‌خواهد صحبت کند، در سوره احزاب آیه 32 می‌فرماید: [فلا‌تخضعن بالقول فيطمع الذي في قلبه مرضٌ وقلن قولًا معروفًا]؛ خانم‌ها به‌هنگام سخن گفتن با مردان نامحرم به‌اندازه نیاز، ضرورت و بر اساس معروف به‌طور شناخته‌شده و معقول سخن بگویند؛ یعنی تحریک‌آمیز، مفسده‌انگیز و فتنه‌زا نباشد.
رعایت حجاب به‌معنای ممنوعیت از فعالیت‌های اجتماعی برای بانوان نیست
اهمیت و دقت حجاب در ارتباطات اجتماعی نشان‌گر این است که خانم‌ها علی‌رغم اینکه موظفند، مسئله‌ای به‌نام پوشش را رعایت کنند؛ اما از فعالیت‌های اجتماعی ممنوع و محروم نیستند. بانوان می‌توانند در حوزه‌های مختلف با رعایت موازین اجتماعی، به فعالیت بپردازند. زنان در عرصه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، مدیریتی، آموزشی و حتی نظامی، می‌توانند وارد شوند؛ اما باید اصل [ولا‌تبرجن] را که آیه 33 سوره احزاب بیان می‌فرماید، رعایت کنند.
اعتقاد من بر این است که ما ولو قدری با تأخیر باید وارد شویم؛ ولی این باعث نمی‌شود که اهمیت مسئله کم بشود. بلکه اهمیت آن همچنان باقی است و باید مسئله را برای مردم تبیین کنیم. پس تبیین حجاب را همان جهاد تبیین ببینید. نظر بنده این است که در این شرایط بایستی این آیات را به‌عنوان تبلیغ و تبیین احکام الهی برای دعوت مردم به احکام الهی به اطلاعشان برسانیم. این موضوع رسالت ذاتی رسانه ملی است که در فرصت‌های مناسب، از ظرفیت‌های بزرگی که اسلام، دین، نظام، انقلاب و خون مقدس شهدا در اختیارشان قرار گرفته، به‌درستی استفاده کنند. متأسفانه ما از این فرصت‌ها غافلیم و به‌جای استفاده درست، مبتلا به فرصت‌سوزی هستیم.
□ نظر شما درباره تعبیرهای ناقص از بیانات رهبر انقلاب که القا‌کننده این است که باید با این پدیده کاری نداشت و مسائل مهم‌تری از جمله اقتصاد وجود دارد، چیست؟

 البته همان‌طور که رهبر معظم و معزز انقلاب بیان فرمودند، مسئله حجاب در حقیقت فراتر از یک مسئله شرعی و دینی در حقیقت به‌عنوان یک جریان سیاسی مطرح است. ایشان به‌همین جهت فرمودند:« کشف حجاب حرام شرعی و حرام سیاسی است». با نظر به این بعد حرمت سیاسی فرمودند: حتی آن‌دسته از بانوانی که احیاناً در بحث حجاب به‌نوعی گرفتار سهل‌انگاری و بی‌مبالاتی شده‌اند، اگر توجه کنند که چه دست‌های پلیدی در صدد ترویج پدیده بی‌حجابی است، خود آن‌ها نیز، از این جریان حمایت و استقبال نخواهند کرد. با این نگاه دیگر مسئله بی‌حجابی در حد مخالفت با حکم الهی به‌عنوان یک گناه مطرح نیست؛ بلکه از ناحیه عده‌ای مزدور به‌عنوان مقابله با ارزش‌های انسانی، الهی، اسلامی دنبال می‌شود که در نهایت، هدف ضربه زدن به نظام اسلامی را دارند که حاصل مجاهدت‌ها، فداکاری‌ها و ریخته شدن خون پاک هزاران شهید است.
رهبر معظم انقلاب در دیدار کارگزاران نظام فرمودند: دشمن با نقشه و برنامه وارد شده است. ما هم باید نقشه و برنامه داشته باشیم. دشمن به دنبال عصبانی کردن و حمله به تعصبات دینی است. اگر تعصبات دینی و انگیزه‌های الهی را مدیریت نکنیم، از ناحیه دینداران دلسوز خیرخواه و علاقه‌مند به ارزش‌های اسلامی، ایمانی و انقلابی، حرکتی صورت می‌گیرد و ضدانقلاب آن را برجسته می‌کند تا بگویند همین افراد طرفدار حجاب هستند. باید همان‌طور که رهبر انقلاب خواسته‌اند، هر دستگاه مطابق رسالت ذاتی خود و موازین اسلامی عمل کند.
دستگاه‌های مسئول باید این توصیه رهبر حکیم انقلاب را به‌دقت مورد ارزیابی قرار دهند. ما باید برای مقابله با بی‌حجابی با نقشه و برنامه سنجیده اسلامی، منطقی و عقلانی وارد شویم. مطمئن باشید، اگر این اطلاع‌رسانی صورت بگیرد، بسیاری از افراد بدحجاب از توطئه‌ها مطلع خواهند شد و با دسیسه‌ها و دست‌های پنهان این ماجرا مقابله خواهند کرد. جامعه ما به دین و ارزش‌‎ها تعلق خاطر دارد. جوانان از دین و ارزش‌ها عبور نمی‌کنند. شما کسانی که این شعارهای خارج از نزاکت را سر می‌دهند، نباید ملاک بگیرید؛ زیرا اینها مزدور و اجیر شده‌اند و کاملاً مخالف اساس اسلام هستند. بسیاری از بانوان، پاکدامن و دارای عفت هستند. حجاب برای این است که عفت ایشان ماندگارتر، ریشه‌دارتر و نهادینه شود. ما خانم‌های بدحجاب و بی‌حجاب را نباید با ادبیات گزنده مورد بی‌احترامی قرار دهیم؛ اما از ایشان خواهش می‌کنیم که به اسلام برگردند.
پیام اسلام این است که می‌فرماید: «ذلكم أطهر لقلوبكم وقلوبهن»؛ حجاب باعث می‌شود، شخصیت والای زن با آن جایگاه رفیع و بلندی که دارد، بیشتر و بهتر شناخته شود.
□ دستگاه‌های اجرایی کشور چطور می‌توانند، با دشمن که مبارزه با حجاب را اولویت اول خود قرار داده و آن را به صحنه جنگی ترکیبی تبدیل کرده، مقابله کنند؟ آیا ورود به این حوزه فقط وظیفه فراجا و وزارت کشور است یا تمام دستگاه‌هایی که در شورای فرهنگ عمومی استان‌ها حضور دارند، بایستی برای این موضوع برنامه‌ریزی و اقدام کنند؟!

  همه دستگاه‌های مسئول بایستی برای انجام وظیفه قانونی خودشان پای کار بیایند. عمل هیچ‌یک از دستگاه‌ها نافی مسئولیت دستگاه‌های دیگر نیست. بایستی از حضور عمومی، ملی و مردمی برای ترویج ارزش‌ها، رفع موانع و جلوگیری از رواج، شیوع و شهرت ضدارزش‌ها استفاده کنیم. مهم این است که ادبیات ما، همان ادبیاتی که خداوند متعال در قرآن فرموده است، باشد. ادبیاتی که پیامبر گرامی اسلام(ص)، امیرالمؤمنین، حضرت زهرا و اهل‌بیت(ع) فرموده‌اند، باشد. ادبیات ما در حوزه امر به معروف و نهی از منکر، نباید آزار‌دهنده و گزنده باشد که موجب لجاجت عده‌ای شود که هنوز آمادگی لازم را ندارند. همان‌طور که خداوند متعال، اولیاء و ائمه دین(ص) فرموده‌اند، با یک ادبیات با هدف تأثیر‌گذاری وارد شویم و همه آیات مربوط به حوزه عفاف و حجاب، از پوشش گرفته تا نگاه، گویش، مشی، روش و شیوه حضور در مجامع عمومی را بیان کنیم.
خداوند متعال می‌فرماید: [ذلكم أطهر لقلوبكم وقلوبهن]؛ ما در مسئله عفاف و حجاب به دنبال ایجاد فضای سالم، امن و محیط پاک هستیم. رعایت این قانون الهی، با این هدف است که دل و جان و روح زنان و مردان پاک بماند. اطهر پاکی است و دعوت به حجاب و پوشش اسلامی در همه حوزه‌های مورد اشاره، برای این است که جامعه پاک و پاکیزه شود. این چیزی است که قرآن از همه انسان‌ها می‌خواهد.